адкружы́ць, ‑кружу, ‑кружыш, ‑кружыць; зак.
Прабыць нейкі час кружачы. У сяброў па школе даўні звычай — На кірмаш сысціся, Пагуляць... І на каруселі маляўнічай Разам адкружыць хвілінак пяць. Куляшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пратле́ць, ‑ее; зак.
1. Паддацца тленню, прагнісці. Тканіна ад сырасці пратлела.
2. Тлеючы, зусім, да канца згарэць. Дровы ў печы пратлелі.
3. Прабыць які‑н. час у стане тлення.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́седзець, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.
1. без дап. Прасядзець, прабыць дзе-н. пэўны час.
В. пры хворым цэлыя суткі.
2. каго. Вывесці птушанят, седзячы на яйках.
В. куранят.
3. перан., што. Дасягнуць чаго-н. доўгім сядзеннем (разм., жарт.).
В. дысертацыю.
|| незак. высе́джваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пераднява́ць, ‑днюю, ‑днюеш, ‑днюе; зак.
Разм. Перачакаць, прабыць дзе‑н. дзень. [Саша:] — Нам перадняваць трэба. Знойдзецца надзейны прытулак? Новікаў. На пятыя суткі пераднявалі мы ў лесе і завідна ўвайшлі ў незнаёмую вёску. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запазні́цца, -пазню́ся, -по́знішся, -по́зніцца; зак.
1. Прыбыць пазней, чым трэба, або наступіць са спазненнем.
Поезд запазніўся.
Вясна запазнілася.
2. Затрымаўшыся, прабыць дзе-н. да позняй пары.
З. на рабоце.
3. з чым, з інф. і без дап. Зацягнуць выкананне чаго-н., зрабіць што-н. пазней, чым трэба.
З. з сяўбой.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыту́лак, -лку, м.
1. Месца, дзе можна ўратавацца ад каго-, чаго-н., адпачыць, прабыць патрэбны час.
Шукаць прытулку.
Права прытулку (права асобы, якая праследуецца дзяржавай, на абарону з боку іншай дзяржавы; спец.).
2. Дабрачынная ўстанова для выхавання сірот і беспрытульных дзяцей.
Дзіцячы п.
|| прым. прыту́лкавы, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абры́днуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. абрыднуў, ‑нула і абрыд, ‑ла; зак.
Разм. Тое, што і абрыдзець. А Васілю здавалася, што на гэтай цікавай рабоце можна хоць цэлы год прабыць, і яна не абрыдне. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
набы́цца, ‑будуся, ‑будзешся, ‑будзецца; зак.
Разм.
1. Прабыць, пабыць дзе‑н. доўга. Набыцца ў лесе.
2. Пабыць доўгі час у якім‑н. стане. Народ беларускі! Ты ўзняўся героем, Даволі набыўся ў нядолі, бядзе. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адсе́дзець, ‑седжу, ‑седзіш, ‑садзіць; зак.
1. што. Доўга або ў нязручнай паставе седзячы, давесці да здранцвення якую‑н. частку цела. Адседзець нагу.
2. Прабыць, праседзець нейкі час дзесьці. [Эма] скардзілася, што ёй цяжка, што.. [Іван] не памагае ў хатняй рабоце. А яму хіба лёгка было? Яна ж адседзіць, адбалбоча .. восем гадзін, і ўсё, які там цяжар. Марціновіч.
3. Адбываючы пакаранне, прабыць які‑н. тэрмін у турме. Я. Колас за ўдзел у настаўніцкім з’ездзе і рэвалюцыйныя творы адседзеў тры гады ў ліпскім астрозе. Казека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дажы́ць, -жыву́, -жыве́ш, -жыве́; -жывём, -жывяце́, -жыву́ць; -жыві́; -жы́ты; зак.
1. да чаго. Дасягнуць якога-н. узросту; пражыць да якога-н. тэрміну.
Не дажыў ён да светлых дзён перамогі.
2. што. Прабыць дзе-н. астатак часу, тэрміну.
Д. тыдзень у санаторыі.
3. што. Выдаткаваць на пражыццё (разм.).
Д. астатнія грошы.
|| незак. дажыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)