БАЛЕА́РСКІЯ АСТРАВЫ́
(Baleares),
аўтаномная вобласць Іспаніі на аднайм. астравах у зах. ч. Міжземнага м., за 200 км на У ад Пірэнейскага п-ва. Складаецца з двух вял. астравоў — Мальёрка і Менорка — і архіпелага Пітыузскіх астравоў. Пл. 5 тыс. км². Нас. 709 тыс. чал. (1991), пераважна каталонцы. Адм. ц. і гал. порт — г. Пальма.
У рэльефе пераважаюць нізінныя, узгорыстыя і платопадобныя паверхні, на в-ве Мальёрка горны хрыбет выш. да 1445 м. Развіты карст. Клімат міжземнаморскі, з гарачым сухім летам і вільготнай зімой; ападкаў 400—600 мм за год. Гаі каменнага дубу, алепскай хвоі, зараснікі калючых хмызнякоў (маквіс, гарыга). Пераважае субтрапічная сельская гаспадарка на арашальных землях (вінаграднікі, цытрусавыя, аліўкі, агароднінныя культуры). Жывёлагадоўля. Рыбалоўства. Буйны цэнтр марскіх курортаў і міжнар. турызму. У гарадах тэкст., гарбарна-абутковыя, харч. (у тым ліку вінаробныя), суднабуд., шкларобныя, дрэваапр. прадпрыемствы. Вытв-сць дываноў. Аэрапорты каля гарадоў Пальма, Маон, Івіса. Аўтамаб. паромы злучаюць Балеарскія астравы з партамі Іспаніі, Францыі і Італіі.
т. 2, с. 249
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
арэ́нга
(н.-лац. arenga, ад малайск. arenga)
пальма з кронай перыстага лісця, пашыраная ў тропіках Азіі і Аўстраліі; дае сок, што змяшчае многа цукру.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
прытча́рдыя
(н.-лац. pritchardia)
пальма з калонападобным ствалом і веерным лісцем, пашыраная ў вільготных трапічных лясах на Гавайскіх астравах і на астравах Фіджы, Туамоту.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пальмару́жа
(ад пальма + ружа)
травяністая расліна сям. злакавых, пашыраная ў сухіх раёнах Індыі, на Сайшэльскіх і Зондскіх астравах, з якой здабываюць прыгодны для парфумерыі алей.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АЛЕ́ЙНЫЯ КУЛЬТУ́РЫ,
расліны, якія вырошчваюцца для атрымання алею. Назапашваюць алей пераважна ў насенні і пладах, некаторыя ў клубеньчыках (чуфа); у вадкім (травяністыя алейныя культуры, масліна, тунг) і цвёрдым (пальма, какава, васковае дрэва) стане. Культывуецца каля 50 відаў. У сусв. земляробстве найб. пашыраны соя, арахіс, сланечнік, масліна, рапс, кунжут, клешчавіна. На Беларусі вырошчваюць лён, сланечнік, каноплі (у іх насенні да 40% алею), але пераважна як тэхнічныя культуры. Гл. таксама Эфіраалейныя культуры.
т. 1, с. 238
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
арэ́ка
(парт. areka, ад малайск. areca)
пальма з буйным перыстым лісцем, пашыраная ў тропіках Азіі; змяшчае ў насенні алкалоіды, што дазваляе выкарыстоўваць яго як дамешку да бетэлю.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
kokos, ~u
м.
1. бат. какос (пальма і арэх);
2. ~y мн. разм. барыш, прыбытак;
robić ~y перан. займацца прыбытковымі справамі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
вашынгто́нія
(н.-лац. washingtonia, ад Washington = назва штата ў ЗША)
веералістая пальма з тоўстым ствалом і вялікай кронай, пашыраная ў ЗПІА і Мексіцы; вырошчваецца як дэкаратыўная на Чарнаморскім узбярэжжы Каўказа.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ра́фія
(англ. raffia, з малагас.)
1) пальма з кароткім ствалом і вялізным перыстым лісцем, пашыраная ў тропіках Афрыкі і Амерыкі;
2) трывалае валакно, якое робіцца з лісця некаторых відаў гэтай пальмы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
kokosowy
kokosow|y
какосавы;
olej ~y — какосавы алей;
palma ~a — какосавая пальма;
wiórki ~e — кул. какосавая стружка;
~y interes — прыбытковая справа; гандаль
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)