Плытэ́ ’палоска, якую займае жняя’ (навагр., Сцяшк. Сл.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
істу́жка і сту́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жан; ж.
1. Палоска каляровай тканіны, якая скарыстоўваецца для ўпрыгожання, аблямоўкі і інш. мэт. Чырвоная істужка. □ Выйшла на пляц.. [Аксеня] — у шаўковых істужках, заплеценых у косы. Пестрак. // Палоска шаўковай тканіны пэўнага колеру і памераў для ордэнскага знака, медаля; нашыўка; знак адрознення. Ордэнская істужка. □ Гарэлі на сонцы чырвоныя істужкі на шапках у партызан. Шамякін.
2. Доўгая вузкая палоска з якога‑н. матэрыялу, якая служыць для тэхнічных і іншых патрэб. Ізаляцыйная істужка. □ Некаторы час тэлеграф маўчаў. І вось паплыла белая стужка з кропкамі і працяжнікамі. Алешка.
3. перан.; чаго. Тое, што ўецца, цягнецца вузкай доўгай паласой. Вузкая істужка рэек ляжала ўпоперак цераз Пнівадку. Чорны. За лугам сіняй істужкай вілася рэчка. Пестрак.
4. Рухомае перадатачнае палатно ў некаторых механізмах, транспартных прыстасаваннях. Канвеерная істужка. □ Пабеглі па бясконцай істужцы транспарцёра ўгору цагліны. Паслядовіч.
•••
Кінематаграфічная істужка — празрыстая істужкападобная плёнка з нанесеным на яе слоем святлоадчувальнай эмульсіі; кінаплёнка.
Кулямётная істужка — парусінавая або металічная палоска з гнёздамі для патронаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рант
(польск. rant, ад ням. Rand)
вузкая палоска скуры па краях абутку, да якой прымацоўваецца падэшва.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
па́сак, -ска, мн. -скі, -скаў, м.
1. Вузкі доўгі кавалак чаго-н. (тканіны, скуры і пад.); рэмень, шнурок, матуз і пад.
Кроіць скуру на паскі.
Падперазацца паскам.
2. Шырокая рыска, палоска на чым-н.
Рыжая карова з белымі паскамі на спіне.
3. Частка збруі — рэмень, працягнуты ад адной аглоблі да другой цераз падсядзёлак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кант¹, -а, М ка́нце, мн. -ы, -аў, м.
1. Востры край, рабро чаго-н.
К. стала.
2. Каляровы шнурок, аблямоўка па краях або швах адзення, часцей форменнага.
3. Палоска, якой абклеены (абведзены) па краях у выглядзе рамкі малюнак, табліца і пад.
|| памянш. ка́нцік, -а, мн. -і, -аў, м.
|| прым. ка́нтавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тасьма́
(тат. tasma)
вузкая тканая ці плеценая палоска тканіны, якая выкарыстоўваецца для аздаблення сукенак, бялізны і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пе́равязь, ‑і, ж.
Палоска матэрыі, перакінутая цераз плячо, для падтрымання пашкоджанай рукі. У першую хвіліну сустрэчы яны нават не заўважалі, што ў бацькі пусты правы рукаў, а левая рука вісіць на перавязі... Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абазна́чыцца, ‑чыцца; зак.
Зрабіцца прыкметным; акрэсліцца. Мужчыны пакрочылі да другога берага, ля якога ўжо.. абазначылася цёмная палоска не то мокрага снегу, не то вады. Курто. // Зрабіцца адчувальным, наяўным. У сакавіку абазначыўся надыход вясны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
філёнга, ‑і, ДМ ‑нзе, ж.
Спец.
1. Тонкая дошка або фанера, якая ўстаўляецца ў дзвярную, паркетную або іншую раму.
2. Вузкая палоска, якая аддзяляе афарбаваную панель ад верхняй часткі сцяны. Працягнуць філёнгу.
[Ад ням. Füllung.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шле́йка, ‑і, ДМ шлейцы; Р мн. шлеек; ж.
1. Стужка ці палоска тканіны, перакінутая цераз плячо, якая падтрымлівае спадніцу, сарочку, ліфчык і пад.
2. толькі мн. (шле́йкі, шлеек). Падцяжкі. Штаны на шлейках.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)