Магістра́ль ’галоўная чыгуначная, водная, паветраная і інш. лінія шляхоў зносін’ (ТСБМ), ’асфальтавая дарога’ (Інстр. I). Запазычана праз рус. мову з ням.Magistrale < лац.magistrālis ’галоўны’ (Фасмер, 2, 555). Не выключана магчымасць запазычання і з польск. мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Bómbenangriff
m -(e)s, -e (паве́траная) бамбардзіро́ўка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
АТА́КА
(франц. attaque),
найбольш адказны перыяд наступальнага бою сухапутных войскаў, авіяцыі і ВМФ. Бывае пяхотная, конная, танкавая, паветраная, тарпедная (у марскім баі), ракетная і інш.; па часе правядзення — дзённая і начная, па напрамках — франтальная, флангавая, з тылу. Сухап. войскі звычайна атакуюць праціўніка пасля агнявых удараў усімі сродкамі зброі па яго пазіцыях і аб’ектах. Мотастралковыя падраздзяленні могуць атакаваць і на бронетранспарцёрах, не спешваючыся з машын. Паветраная атака — імклівы налёт самалётаў для абстрэлу і бамбардзіроўкі пазіцый і аб’ектаў праціўніка. У марскім баі атака ажыццяўляецца ўсімі родамі ВМФ, у тым ліку авіяцыяй, падводнымі лодкамі і скораснымі надводнымі караблямі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Lúftdruck
m -(e)s ціск паве́тра; паве́траная хва́ля
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Паве́трая ’мор, пошасць’ (Шат.), паве́трыя ’непрыемнасць, бяда; дрэнная пагода’ (Бяльк.), ’пошасць’ (Касп.), паве́траная ’згубная моц пошасці’ (Нас.). Рус.пове́трие; укр.пові́тра ’тс’. Да вецер (гл.). З прычыны марфалагічнай тоеснасці з рус. словам у бел. можа быць і пранікненне з рус. тэрыторыі, параўн. і геаграфію слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паду́шкаж., в разн. знач. поду́шка;
○ кісларо́дная п. — кислоро́дная поду́шка;
паве́траная п. — возду́шная поду́шка;
магні́тная п. — магни́тная поду́шка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
папко́рн
(англ. popcorn, ад рор = лопаць з трэскам + corn = кукуруза)
пражаная паветраная кукуруза.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
люфтпа́ўза
(ням. Luftpause = паветраная паўза)
невялікая паўза, з дапамогай якой пры выкананні музычнага твора вылучаецца пачатак матыву, фразы і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
прасто́раж.
1. Raum m -(e)s, Räume;
паве́траная прасто́ра Lúftraum m;
2.гл. прастор
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
навіга́цыя, -і, ж.
1. Суднаходства, мараплаванне.
Адкрыць навігацыю.
2. Перыяд года, калі магчыма суднаходства.
3. Навука аб спосабах выбару шляху і метадах ваджэння суднаў, лятальных і касмічных апаратаў.
Падручнік па навігацыі.
Паветраная н.
Касмічная н.
4. Тэхналогія, працэс кіравання і выбару аптымальнага маршруту для транспартнага сродку з дапамогай навігатара (у 2 знач.).
Аўтамабільная н.
|| прым.навігацы́йны, -ая, -ае.
Н. перыяд.
Навігацыйныя прыборы.
Навігацыйная сістэма
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)