кто́-то мест. хто́сьці (род., вин. каго́сьці, дат. каму́сьці, твор., пред. кі́мсьці), не́хта (род., вин. не́кага, дат. не́каму, твор., пред. не́кім).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
замармыта́ць, ‑мычу, ‑мычаш, ‑мыча; зак.
Пачаць мармытаць. // Прамармытаць. І не паспеў [Юзік] вокам акінуць азяродныя рэбры, як.. не то кашлянуў нехта, не то замармытаў. Баранавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбэ́шчвальнік, ‑а, м.
Той (тое), хто (што) разбэшчвае каго‑н. Нехта сказаў, што забыццё — мярзотны разбэшчвальнік душ, і з гэтым нельга не пагадзіцца. Вярцінскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хіхі́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Спадцішка або ціха смяяцца. Каля дуба нехта хіхікаў, баючыся засмяяцца ўголас. Пестрак. [Гараська] смяецца спачатку ціха, хіхікае, пасля рагоча. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бязла́ддзе, ‑я, н.
Разм. Адсутнасць або парушэнне ладу, парадку ў чым‑н.; беспарадак. Бязладдзе гукаў. □ Мітусіліся па цэху людзі, — кожны нешта рабіў, нешта некуды нёс. Няўжо ў гэтым бязладдзі і мітусні быў пэўны парадак, няўжо ўсё гэта нехта прадумаў і спланаваў, нехта гэтым кіруе?.. Краўчанка. Тут [ля штаба] было сёння бязладдзе, якое гаварыла, што людзі сюды вярнуліся нядаўна і вельмі стомленыя. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гуллі́васць, ‑і, ж.
Уласцівасць гуллівага. Калі гатова была наладзіцца зноў атмасфера бурнай весялосці, бесклапотнай гуллівасці, гарэзлівасці, нехта ўвайшоў у пакой, абвясціў: — У горадзе пажар! Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́хіліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.
Разм. Паказацца з-за ўкрыцця; высунуцца. Нехта з хлопцаў неасцярожна выхіліўся з гушчару і трапіў на вочы варожаму назіральніку. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́кто мест. не́хта (род., вин. не́кага, дат. не́каму, твор., пред. не́кім); (кто-то) хто́сьці (род., вин. каго́сьці, дат. каму́сьці, твор., пред. кі́мсьці).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
◎ Плёх 1 ’пляма невыразнай формы’ (Сцяшк. Сл.). Да плех (гл.).
◎ Плёх 2 ’боўць! шабулдых!’ (Растарг.), пра пялёсканне, выліванне (мсцісл., Нар. лекс.), плех! — нехта з вышыні ў ваду (з пырскамі) (полац., Нар. лекс.); плех! — па голым целе (тамсама), ’пяюх’ (Бяльк.). Гукапераймальнае. Можна дапусціць роднаснасць з тт. plekšenti ’ляпаць, бразгаць; пляскаць (аб вадзе)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
знява́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., каго-што.
Зняславіць, прынізіць, абразіць. Нехта зняважыў .. [Косціка], аблаяў непрыстойным словам. Баранавых. — Мяне там зняважылі, мяне там асмяялі, з мяне рагаталі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)