спажыва́нне, ‑я, н.
1. Ужыванне ў якасці прадуктаў харчавання і пад. Спажыванне малака і малочных вырабаў.
2. Выкарыстанне чаго‑н. для задавальнення якіх‑н. патрэб. Спажыванне паліва. Тавары народнага спажывання.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Праздра́віць ’павіншаваць’, ’вылаяць’ (Юрч.), праздраўляць ’віншаваць’ (Мат. Маг.; ветк., Мат. Гом.). Вуснае запазычанне народнага рус. проздравить ’павіншаваць’ < поздравить, апошняе запазычана з ц.-слав. (Фасмер, 3, 303). Гл. здаровы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
го́днасць, ‑і, ж.
1. Неабходныя маральныя якасці чалавека, а таксама ўсведамленне гэтых якасцей. Высока трымаць годнасць савецкага чалавека.
2. Прыгоднасць. Тэрмін годнасці нітрагіну — 9 месяцаў. «Беларусь».
3. Званне. Надаць годнасць народнага пісьменніка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адпо́р, ‑у, м.
Адбіццё нападу. Толькі ўзніме вораг зброю — Мы адпор яму дадзім. Журба. // Процідзеянне каму‑, чаму‑н. Рэвалюцыйная літаратура дапамагала вызваленчым сілам Народнага фронту даць рашучы адпор фашысцкай ідэалогіі. У. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сума́х 1, ‑у, м.
Паўднёвае дрэва або куст сямейства сумахавых, з якіх атрымліваюць дубільныя, фарбавальныя і лекавыя рэчывы.
[Араб.]
сума́х 2, ‑а, м.
Аднабаковы бязворсавы кілім з буйнымі ўзорамі. характэрны для азербайджанскага народнага мастацтва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адкрышталізава́цца, ‑зуецца; зак.
1. Набыць форму крышталя.
2. перан. Выразна вызначыцца, скласціся. З пакалення ў пакаленне перадавалася і ўдасканальвалася ў Індыі мастацтва песні, музыкі, танца. У ім адлюстраваўся і адкрышталізаваўся вопыт народнага жыцця. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Палане́з ’урачысты бальны танец, які вядзе пачатак ад польскага народнага танца; музыка гэтага танца’ (ТСБМ). З рус. полоне́з (Крукоўскі, Уплыў, 84). Крыніцай рус. слова з’яўляецца фран. polonaise ’тс’ ад polonais ’польскі’ (Фасмер, 3, 315).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сабіздра́л ’хто легкадумны’, савіздра́л ’хвалько’ (шальч., Сл. ПЗБ). З польск. Sowizdrzał; першапачаткова Sownoćiardłek, пераклад ням. Eulenspiegel, імя народнага жартаўніка і веселуна, персанажа рамана Ш. Дэ Кастэра “Легенда пра Уленшпігеля і Ламе Гудзака” (Брукнер, 508).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
светаадчува́нне, ‑я, н.
Кніжн. Успрыманне чалавекам навакольнага свету, што праяўляецца ў адпаведных дзеяннях, пачуццях, настроях. Купала як бы завяшчаў няспынныя пошукі, распрацоўку вершаваных форм на аснове народнай паэтыкі, народнага, у вытоках сваіх, светабачання, светаадчування. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прадугле́джваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.
1. Незак. да прадугледзець.
2. Мець на ўвазе, устанаўліваць, вызначаць. План развіцця народнай гаспадаркі, побач з ростам цяжкай індустрыі, прадугледжвае павелічэнне вытворчасці тавараў народнага спажывання, далейшы ўздым жыццёвага ўзроўню працоўных. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)