1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра плады, злакавыя расліны і пад.: вырасці, паспець.
Добры авёс урадзіўся.
2.якім і ў каго. Аказацца з якімі-н. якасцямі, асаблівасцямі ад нараджэння; нарадзіцца падобным на каго-н. (разм.).
Такім ён ужо ўрадзіўся.
У. ў бацьку.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заскару́зласць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан заскарузлага. Працэс нараджэння новага характару пісьменнік бачыў у барацьбе новага са старым унутры самога чалавека праз пераадоленне.. адасобленасці і заскарузласці, узрошчаных старой, дарэвалюцыйнай вёскай.Барсток.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зве́ку, прысл.
З даўніх часоў, спрадвеку. — Ці нарадзіўся ў вашай вёсцы хоць адзін вялікі чалавек? — Ды не. У нас звеку нараджаюцца толькі маленькія дзеці.«Вожык».// Зроду, ад нараджэння. Ён звеку глухі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
urodzenie
urodzeni|e
н. нараджэнне;
data (miejsce) ~a — дата (месца) нараджэння;
akt ~a — пасведчанне аб нараджэнні;
od ~a — з (ад) нараджэння
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
v. Chr.
= vor Christo [Christus] – да нараджэння Хрыста, да нашай эры
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Gebúrtstagskind
n -(e)s, -er імяні́ннік (які святкуе дзень нараджэння)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
зро́ду, прысл.
Разм.
1.(прыдзеясловезадмоўем). Ніколі, ні разу за ўсё жыццё. — Такой пшаніцы мы і, праўда, зроду не бачылі — буйная, спорная, што золата.Краўчанка.
2. Ад самага нараджэння; здаўна. Зроду глухі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жываро́дзячы, ‑ая, ‑ае.
Які дае патомства шляхам нараджэння жывых дзіцянят (пра жывёл, якім увогуле ўласціва адкладанне яец або ікры). Жывародзячая яшчарка. Жывародзячыя рыбы.// Пра расліны, насенне якіх здольна прарастаць на мацярынскай асобіне. Жывародзячыя расліны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прэзе́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Разм.уст. Падарунак, гасцінец. Студэнт атрымаў за яе [Соніны] капрызы ў прэзент залаты партсігар.Бядуля.[Нуланс:] (цалуе руку). Як можна, графіня! (Аддае каробку). З днём нараджэння... Прабачце за сціплы прэзент...Губарэвіч.
[Фр. présent.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перыната́льны
(ад перы- + лац. natalis = які адносіцца да нараджэння)
які адносіцца да перыяду непасрэдна пасля родаў або да родаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)