ко́лбачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

1. Памянш. да колба.

2. мн. (ко́лбачкі, ‑чак). Светаадчувальныя клеткі ў сятчатцы вока.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

партэнагене́з і партэнагене́зіс, ‑у, м.

Спец. Адна з форм палавога размнажэння арганізма, пры якой жаночыя палавыя клеткі развіваюцца без апладнення. Натуральны партэнагенез.

[Грэч. parthénos — нявінніца і gēnesis — паходжанне, развіццё.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фагацы́ты, ‑аў; адз. фагацыт, ‑а, М ‑цыце, м.

Клеткі жывёльнага арганізма, здольныя захопліваць і паглынаць чужародныя часцінкі, у тым ліку і бактэрыі.

[Ад грэч. phagos — пажыральнік і kytos — клетка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адме́рці, 1 і 2 ас. не ўжыв., адамрэ́; адмёр, -мёрла; зак.

1. Страціць жыццяздольнасць, стаць нежывым, загінуць (пра часткі якога-н. арганізма, расліны).

Клеткі тканак адмерлі.

2. перан. Перастаць існаваць, знікнуць (пра грамадскія з’явы, асаблівасці быту і пад.).

Старыя звычаі адмерлі.

|| незак. адміра́ць, -а́е.

|| наз. адміра́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

амярцве́лы, -ая, -ае.

1. Які страціў адчувальнасць (пра клеткі, тканкі і пад.).

Амярцвелая тканка.

2. перан. Які страціў рухомасць пад уплывам чаго-н.; які заціх; які пазбавіўся маральных сіл, адчувае спустошанасць.

А. горад.

Амярцвелае сэрца.

3. перан. Які аджыў, страціў значэнне, жыццёвасць.

Амярцвелыя традыцыі.

|| наз. амярцве́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

гной м

1. (арганічныя адкіды) Mist m -es;

2. (мёртвыя клеткі ў выніку захворвання) iter m -s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

дзялі́масць, ‑і, ж.

1. Здольнасць дзяліцца, распадацца на часткі. Дзялімасць клеткі.

2. Уласцівасць цэлага ліку дзяліцца на другі лік без астачы. Адзнакі дзялімасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нежыццяздо́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не мае здольнасці падтрымліваць і захоўваць жыццё. Нежыццяздольныя клеткі арганізма.

2. перан. Няздольны існаваць і развівацца. Нежыццяздольная тэорыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фалікуля́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да фалікула. Фалікулярныя клеткі. Фалікулярны гармон.

2. Які ўтвараецца ў сувязі са зменамі ў фалікулах. Фалікулярная ангіна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

храматафо́р, ‑а, м.

Спец.

1. У жывёл — пігментныя клеткі ў скурным покрыве, якія абумоўліваюць здольнасць жывёл зменьваць колер.

2. Бялковае цела пратаплазмы клетак водарасцей.

[Ад грэч. chrōma — колер, фарба і phorós — носьбіт.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)