фу́тра, ‑а, н.
1. Валасяное покрыва на целе жывёл; шэрсць. Заглянуў Мароз у дупло, а там вавёрка ў шэрым футры спіць ды яшчэ хвосцікам, быццам коўдрай, накрылася, — добра ёй! П. Ткачоў.
2. Вырабленая шкура пушнога звера. Нарушэвіч пакорпаўся ў клумку і дастаў адтуль пышнае футра выдры. Машара. // Гэтыя шкуры як прадмет гандлю, вытворчасці. Лес, футра, бярозавы дзёгаць, шкіпінар ішлі ў многія краіны. «Звязда». Каштоўнае футра гэтага звера [бабра] скуплівалі замежныя камерсанты — яны плацілі чыстым золатам. Масарэнка.
3. Зімовая вопратка з вырабленых шкур пушнога звера. Казік памог.. [Мікалаю Мікалаевічу] ўздзець вялікае футра, падаў шапку. Грахоўскі. Вось па вуліцы ідзе дама ў кароткім футры з шэрага каракулю. Новікаў. / у перан. ужыв. Разам з хмарамі, якія віселі.. футрамі над зямлёй, завандравалі вятры. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Марлог ’логава звера’ (барыс., Шатал.), зах.-рус., валаг., уладз. мерлог ’тс’ і інш. Да мярло 1 і барлог (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Піна́ць ’ставіць лавушку на птушак або звера’ (ТС). Відаць, да пяць, пну > на‑пінаць (гл.) < прасл. *pąti, *рыщ ’нацягваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Прычу́йванне ’здольнасць добра чуць звера’ (Інстр. 2, Мат. Гом.). Рус. паўд. причувать, причуять ’адчуваць, успрымаць нюхам (пра сабаку)’. Да чуяць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зацкава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад зацкаваць.
2. у знач. прым. Злоўлены; заганяны на паляванні сабакамі (пра звера).
3. перан.; у знач. прым. Змучаны праследаваннямі, нападкамі, паклёпамі і пад. Зацкаваны чалавек.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ку́сцік, ‑а, м.
Памянш. да куст (у 1, 2 знач.); невялікі куст. Кусцік травы. □ У лесе егер Дзямід ведаў кожны кусцік, кожную птушку, кожнага звера з усімі яго звычкамі і норавамі. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
łów, łowu
м. лоўля, паляванне;
łowy na grubego zwierza — паляванне на буйнога звера
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
jęzor
м.
1. язык (звера);
2. пагард. язык (чалавека);
latać z ~em — пляткарыць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
перакана́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Упэўніцца ў чым‑н., паверыць у што‑н. Разгледзеўшы звера, я пераканаўся, што гэта быў воўк. Колас. — Я вывучыў гэтую справу і пераканаўся, што ўсе мы крыху вінаватыя. Скрыпка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абло́га, -і, ДМ -ло́зе, мн. -і, -ло́г, ж.
1. Даўно не аранае поле, пакрытае травою, дзірваном.
Узараць аблогу.
2. Акружэнне войскамі ўмацаванага пункта з мэтай яго захопу.
Зняць аблогу.
3. Акружэнне лесу з мэтай правядзення аблавы на звера.
А. мядзведзя.
|| прым. абло́гавы, -ая, -ае і абло́жны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Абложныя землі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)