нака́ўт

(англ. knock-out, ад knock = удараць + out = вон)

стан спартсмена ў боксе, калі ён, збіты ўдарам праціўніка, не можа падняцца на ногі на працягу 10 секунд і лічыцца пераможаным.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

трывія́льны

(фр. trivial, ад лац. trivialis = звычайны, просты)

пошлы, збіты, пазбаўлены свежасці і арыгінальнасці (напр. т-ая думка, т. жарт).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

сколо́ченный

1. (гвоздями и т. п.) збі́ты, мног. пазбіва́ны;

2. перен. (созданный, организованный), разг. арганізава́ны, згуртава́ны, сабра́ны, мног. пазбіра́ны;

3. (накопленный) назбіра́ны, сабра́ны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гры́мнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

Разм.

1. З грукатам упасці, паваліцца. І раптам — гром скалануў паветра: збіты «месер» грымнуўся побач. Якімовіч. Патапчык спыніўся, выхапіў з кішэні рэвальвер і, не цэлячыся, стрэліў. Конь з ходу грымнуўся на зямлю. Чарнышэвіч.

2. Ударыцца, стукнуцца аб што‑н. Валодзька з размаху грымнуўся аб ганак, моцна збіўшы калена. Гамолка. Алік за штосьці зачапіўся і грымнуўся спіною аб зямлю. Шашкоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ДЗЕВЯТА́ЕЎ Міхаіл Пятровіч

(н. 8.7.1917, г.п. Тарбеева, Мардовія),

Герой Сав. Саюза (15.8.1957). Скончыў Чкалаўскую ваен. авіяц. школу лётчыкаў (1940). У Вял. Айч. вайну з чэрв. 1941 у дзеючай арміі. Камандзір звяна 104-га знішчальнага авіяпалка ст. лейт. Дз. у паветр. баях збіў некалькі варожых самалётаў. 13.7.1944 у няроўным паветр. баі збіты, трапіў у палон. 8.2.1945 група сав. ваеннапалонных (10 чал.) з канцлагера на воз. Узедом (Германія) захапіла на ням. аэрадроме бамбардзіроўшчык. Самалёт, які пілатаваў Дз., праз 2 гадз быў у размяшчэнні сав. войск. З 1945 у запасе, з 1946 працаваў у Казанскім рачным порце капітанам, капітанам-настаўнікам пасаж. суднаў на падводных крылах.

т. 6, с. 100

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

штамп

(ням. Stampfe, ад іт. stampa = пячатка)

1) форма для вырабу вялікай колькасці аднолькавых прадметаў спосабам ціску або чаканкі;

2) прамавугольная пячатка з назвай і адрасам установы, прадпрыемства, арганізацыі;

3) перан. збіты моўны выраз.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

стапта́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад стаптаць.

2. у знач. прым. Збіты, зношаны (пра абутак). Стаптаныя каблукі. □ [Соня] нагнулася і камічна паказала на свае стаптаныя парусінавыя туфлі. Ракітны.

3. у знач. прым. Вытаптаны, здратаваны, прыбіты да зямлі (пра расліны). Няшчадна паліла чэрвеньскае сонца, раз-поразу прыходзілася кідацца з шашы ў стаптанае жыта, у хмызняк і, прыціснуўшыся да зямлі, слухаць, як са страшным свістам праносяцца над спіной «месершміты». Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шабло́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які зроблены па шаблону, адпавядае шаблону (у 1 знач.). Шаблонныя вырабы. Шаблонная фармоўка.

2. перан. Які прытрымліваецца шаблону (у 2 знач.); збіты, банальны. Шаблонныя фразы. □ [Маркс і Энгельс] надавалі найвялікшае значэнне рэвалюцыйнай творчасці мае, выступалі супраць шаблоннага падыходу да праблем сацыялістычнай рэвалюцыі. «Звязда». Я зразумеў, што гэта дзяўчынка больш дарослая, чым яе аднагодкі, і ёй нельга сказаць тыя шаблонныя пустыя словы, якія звычайна кажуць дзецям пры такім знаёмстве. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шабло́н

(ням. Schablone, ад фр. échantillon = узор)

1) узор, форма для вырабу якіх-н. аднолькавых прадметаў;

2) перан. збіты ўзор, які слепа пераймаюць (напр. паэтычны ш.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

erschlágen

* vt забіва́ць

ich fühle mich wie ~ — я адчува́ю сябе́ зусі́м разбі́тым

ich bin wie ~ — я ашало́млены, я збі́ты з то́лку [панталы́ку]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)