Скупянда́ (скупінда́) ‘скупы, сквапны чалавек, скнара’ (ТСБМ, Барад.), скупе́нда ‘тс’ (ТСБМ, ТС, Марц.), скупе́ндра ‘тс’ (саліг., Сл. нар. фраз.), скупенджа́, скупя́нджа ‘тс’ (ТС, Пятк. 2, Мат. Гом.), скупяндзя́ (скупіндзя́) ‘тс’ (Ласт., Байк. і Некр., Сцяшк., Касп., Варл., Сл. ПЗБ), скупындя́ ‘тс’ (Сл. Брэс.), скупэ́ндзя ‘тс’ (Гіл.), скупяндзе́й, скупендзя́й ‘тс’ (Ласт., Растарг.); скупярда́ (скупірда́) ‘тс’ (Бяльк.), скупярдзя́ (Байк. і Некр.), скупірдзя́га ‘тс’ (Бяльк., Сержп.), скупярдзя́ка (скупірдзя́ка) ‘тс’ (Байк. і Некр., Касп., Ян., Бяльк., Мат. Гом.), скупердзя́й ‘тс’ (ТС). Параўн. укр. скупе́нда, скупе́ндра, скупи́ндя, скупердя́, скупердя́га, скупердя́ка, скупердя́й ‘тс’, рус. скупиндя́, скупендзя́й, скупердя́й ‘тс’. Утварэнні ад скупы (гл.) з рознымі экспрэсіўнымі суфіксамі ад асноў на ‑н‑ і ‑р‑, якія ўвайшлі ў склад суфіксаў, параўн. балг. дыял. скъ́пен ‘дарагі’ і скъпе́рник ‘хто дорага прадае’, ‘скупердзяй’, скъпинджо́свам се ‘скупіцца і пад. Карскі (2–3, 30) гук д узводзіў да кораня dē‑ ў суфіксе ‑ендзе́й (скупяндзей), а суфікс ‑ірдзя́й (скупірдзяй) лічыў другасным, а яшчэ раней (2–3, 27) выводзіў першы з іх з польскай мовы, што не мае падстаў, перш за ўсё, па лінгвагеаграфічных прычынах.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

beknąć

bekn|ąć

зак.

1. забляяць;

2. разм. ікнуць;

3. za co разм. паплаціцца за што; расплаціцца, дорага заплаціць;

~ąć za willę kilka milionów — убухаць за дачу некалькі мільёнаў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

cost​2 [kɒst] v. (cost)

1. каштава́ць, абыхо́дзіцца;

What does it cost? Колькі гэта каштуе?;

It cost me a lot of money. Гэта абышлося мне вельмі дорага.

2. патрабава́ць, каштава́ць;

Dictionary compiling costs a lot of time and care. Укладанне слоўніка патрабуе шмат часу і ўвагі.

3. прызна́чыць/назна́чыць цану́ (за работу і г.д.); расцэ́ньваць (тавар)

♦

cost smb. dear прыму́сіць каго́-н. мо́цна паку́таваць;

cost a man his health/life каштава́ць чалаве́ку здаро́ўя/жыцця́

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

téuer

1.

a дарагі́

díese Wáre ist ~ — гэ́ты тава́р дарагі́

ihm ist nichts zu ~ — ён не скупі́цца

wie ~? — ко́лькі кашту́е?

téures Léhrgeld záhlen — паплаці́цца за што-н., навучы́цца на го́ркім во́пыце

2.adv до́рага

ein ~ erkáufter Sieg — перамо́га, яка́я дастала́ся дараго́й цано́й

wie ~ kommt díeser Stoff? — ко́лькі кашту́е гэ́тая матэ́рыя?

~ zu stéhen kómmen — до́рага абысці́ся

das soll ihm ~ zu stéhen kómmen — гэ́та яму́ так [дарма́] не про́йдзе

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

okupić

okupi|ć

зак. заплаціць (за што); акупіць;

złotem ~ć milczenie — заплаціць золатам за маўчанне;

drogo ~ć pokój — дорага заплаціць за мір;

~ł to życiem — ён заплаціў за гэта жыццём

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

kosztować

koszt|ować

незак.

1. каштаваць;

ile ~uje? — колькі каштуе?;

drogo (dużo) mnie to ~owało — мне гэта дорага каштавала;

2. каштаваць, спрабаваць, прабаваць;

~ować wino — каштаваць віно;

3. зазнаваць, перажываць, зведваць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

залама́ць ​1, ‑ламлю, ‑ломіш, ‑ломіць; зак.

1. што. Сагнуўшы, надламаць. Заламаць галінку на дрэве.

2. Разм. Крута павярнуць убок. Арцём звярнуў на агароды, шуснуў у каноплі, адтуль разораю між капусты забег у падворак Юркі Труса, з надворка заламаў у вулачку. Колас.

3. што. Разм. Надта дорага запрасіць. Зарослы сівой шчацінай дзед, перш чым перавезці Сяргея цераз Прыпяць, заламаў дзвесце рублёў. Навуменка.

•••

Асінку заламаць — даць зарок не рабіць чаго‑н., палажыць канец чаму‑н.

Заламаць залом (уст.) — зблытаць і заламаць на чыім‑н. полі пук жытніх сцяблоў з мэтай паклікаць бяду на гаспадара поля (з павер’я забабонных людзей).

Заламаць рукі — моцна загнуць каму‑н. рукі назад, за спіну.

Заламаць шапку — надзець шапку набакір або ссунуць яе на патыліцу.

залама́ць ​2, ‑ламлю, ‑ломіш, ‑ломіць; зак.

Разм. Пачаць ламаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

bezáhlen

vt

1) апла́чваць, плаці́ць (за што-н.)

ich hábe es téuer ~ müssen — я за гэ́та до́рага заплаці́ў (тс. перан.)

sich bezáhlt máchen — акупля́цца (тс. перан.); спра́ўдзіцца

2) (mit D) перан. паплаці́цца (за што-н. жыццём, здароўем)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Buch

n -(e)s, Bücher

1) кні́га

2) канцыля́рская кні́га, журна́л

im schwárzen ~ stéhen* — быць у «чо́рным спі́се»

es wird ihm schwer zu ~e stéhen* — ён до́рага за гэ́та запла́ціць

◊ Bücher máchen kéine Wéisen — ≅ адно́й то́лькі кні́жнай му́драсці не хапа́е

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

кішэ́нь і кішэ́ня, ‑і, ж.

1. Частка адзення (штаноў, паліто, пінжака) у форме прышытага або ўшытага мяшочка для дробных рэчаў і грошай. Бакавая кішэнь. Нагрудная кішэнь. □ Кавалёва задумалася, дастала з кішэні паліто некалькі зярнят грэчкі і, разглядаючы, перагортвала іх на далоні. Дуброўскі.

2. перан. Разм. Дабрабыт, багацце, грошы. Проста дзіва, як «клапоцяцца» рускія міністры аб кішэні [паноў] фабрыкантаў! Ленін. Буш быў сам не свой: яго кішэні пагражала сур’ёзная небяспека. Маўр.

3. Асобнае аддзяленне ў партфелі, чамадане і пад.

4. Спец. Пра паглыбленне, выемку ў чым‑н. Кішэнь раны. Кішэнь тоўстай кішкі.

•••

Біць па кішэні гл. біць.

Вецер гуляе ў кішэні гл. вецер.

За словам (па слова) у кішэнь не лазіць гл. лазіць.

Класці (сабе) у кішэню гл. класці.

Набіць кішэнь гл. набіць.

Не па кішэні каму — занадта дорага для каго‑н.

Пустыя кішэні ў каго — пра беднага чалавека.

Тоўстыя кішэні ў каго — пра багатага чалавека.

Трэсці (калаціць) кішэні гл. трэсці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)