(англ. Robinson = імя героя рамана Д. Дэфо «Рабінзон Круза»)
чалавек, які жыве ў бязлюдным месцы і вымушаны сам здабываць усё неабходнае для жыцця.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
БРЭСТ,
малая планета № 3232. Сярэдні дыяметр 16 км, сярэдняя адлегласць ад Сонца прыблізна З а.а., перыяд абарачэння 5,2 г. Адкрыта ў 1974 у Крымскай астрафіз. абсерваторыі. Названа ў гонар Брэсцкай крэпасці-героя і яе абаронцаў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ра́тны, ‑ая, ‑ае.
Уст. і высок. Ваенны, баявы. Пра камандзіра групы дыверсантаў-разведчыкаў, пра яго ратныя справы расказвалі незвычайныя гісторыі.Сіняўскі.Ратны подзвіг героя ўмацоўвае .. волю [жывых] да працоўных подзвігаў на славу радзімы.Бярозкін.Вышэй ратнага подзвігу ставіць паэт [М. Багдановіч] подзвіг маці.Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узнаві́цьсов.
1. (создать вновь) воспроизвести́;
у. капіта́л — воспроизвести́ капита́л;
2. восстанови́ть, возроди́ть, возобнови́ть;
у. го́рад — восстанови́ть (возроди́ть) го́род;
у. парк — восстанови́ть (возобнови́ть) парк;
3. (начать снова) возобнови́ть;
у. знаёмства — возобнови́ть знако́мство;
4. воссозда́ть, воспроизвести́, восстанови́ть;
у. партрэ́т — воссозда́ть (воспроизвести́) портре́т;
у. у па́мяці во́браз геро́я — восстанови́ть в па́мяти о́браз геро́я
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Brust
f -, Brüste гру́дзі
sich in die ~ wérfen* — задзіра́ць нос, удава́ць з сябе́геро́я
von der ~ weg — про́ста, без хі́трыкаў
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ВЯРНІГАРА́, Вярнігор,
Гара-Гаравік, Гарыня, Гаравы, персанаж усх.-слав. чарадзейных казак, памочнік героя-асілка (Кацігарошка, Івашкі — Мядзведжага Вушка, Ваські Папялышкі і інш.). Мае вял. сілу; можа пераносіць горы, руйнаваць іх і раўняць зямлю. Сустрэўшы героя-асілка, Вярнігара разам з інш. волатамі памагае яму перамагчы страшных крыважэрных істот, пакараць зло і ліквідаваць несправядлівасць, хоць часам перараджаецца маральна і здраджвае герою. Сустракаецца таксама ў рус. і ўкр. фальклоры.
Літ.:
Новиков Н.В. Образы восточнославянской волшебной сказки. Л., 1974. С. 146—152;
Беларуская народна-паэтычная творчасць. Мн., 1979. С. 258—260;
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
П’еро́
(фр. pierrot, ад Pierre = імя герояіт. народнай камедыі 16 ст.)
персанаж французскага народнага тэатра 17—18 ст.; блазан, паяц.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
траге́дыя
(лац. tragoedia, ад гр. tragodia = казліны спеў)
1) драматычны твор, які паказвае вострыя жыццёвыя канфлікты, што звычайна вядуць да смерці героя;
2) перан. вялікае няшчасце.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
БАТЫРА́Й
(1831, с. Урахі, Дагестан — 1910),
даргінскі паэт. Адзін з пачынальнікаў рэаліст. кірунку ў дагестанскай л-ры. Аўтар цыклаў вершаў-песень «Пра жыццё», «Пра героя», «Пра каханне» (выд. 1928). Стварыў вобразы мужных людзей, выступіў у абарону бяспраўнай жанчыны.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ры́цар, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. У сярэдневяковай Еўропе: феадал, які належаў да ваенна-землеўладальніцкага саслоўя, а таксама цяжкаўзброены воін, які знаходзіўся ў васальнай залежнасці ад свайго сюзерэна.
Р. журботнага вобраза (пра Дон-Кіхота, героя рамана Сервантэса). Р. без страху і дакору (перан.: пра смелага, ва ўсім бездакорнага чалавека; высок.). Р. плашча і кінжала (перан.: тайны грабежнік і забойца; кніжн.).
2.перан. Самаадданы, высакародны чалавек (высок.).
Р. рэвалюцыі.
|| прым.ры́царскі, -ая, -ае.
Рыцарскія даспехі.
Р. ўчынак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)