Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
кашма́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Які суправаджаецца кашмарам, напоўнены кашмарамі. У кашмарных снах, у пакутлівых уяўленнях .. [Саша] часам бачыла Пецю раненым, сцякаючым крывёю на абмерзлых скалах, у снягах далёкай поўначы.Шамякін.Яны праімчаліся на матацыклах, як віхор, бязладна страляючы направа і налева, і зніклі, як кашмарны прывід.Якімовіч.
2.перан.Разм. Жахлівы, агідны. Кашмарнае мінулае.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лупяну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.
Разм.Аднакр.да лупіць 1 (у 2, 3 і 4 знач.). [Сасноўскі] лупянуў каня раз і другі, той.. рвануўся ў галоп і мчаўся па рэдкалессю, як віхор.Чарнышэвіч.[Сабольскі:] — Аграбілі... Тыя — грошы лупянулі, гэтыя — па душу прыйшлі.Пташнікаў.— Будзе дождж — сказаў Сашка. — Доўга не будзе, а — вялікі. Можа нават і з градам.. лупянуць.Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раво́к, раўка, м.
1.Памянш.да роў; невялікі роў.
2. Паглыбленне, выкапанае ў зямлі і прызначанае для ўкрыцця салдат, гармат і пад. Клямт яшчэ спаў у раўку, як прасвіс[та]ла некалькі снарадаў і грымнула непадалёк.Мележ.
3. Падоўжанае паглыбленне ў чым‑н. Калі нізенькі дзядок дабіраўся шчоткай да яго шаўкавістага з раўком пасярэдзіне крыжа, Віхор [конь] прыгінаўся.Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
vortex
[ˈvɔrteks]
n. -texes, -tices
1) вадаваро́т, вір -у m.; віхо́р ві́хру m.
2) бурлівы рух
to be drawn into the vortex of war — быць уця́гнутым у вір вайны́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Сморг ‘летні час, гарачая пара’ (Нас.), ‘пільная праца’ (Бяльк.), сморк ‘гарачая летняя пара’ (Бяльк.). Няясна. Магчыма, да смо́ргаць, смарга́ць ‘тузаць, торгаць, шморгаць’, адсюль ‘тое, што непакоіць, прымушае спяшацца’. Параўн. таксама ст.-бел.сморкъ (сморщъ) ‘хмара, смерч’ (Ст.-бел. лексікон), якое збліжаецца з морак ‘змрок’ і далей з марока ‘клопаты, цяжар; нешта заблытанае’ (гл.), чэш.smršt ‘віхор’ і ўсх.-слав.сморч ‘дождж, віхура’. Апошняе Брукнер (503) параўноўвае з рус.-ц.-слав.смркати ‘уцягваць, усмоктваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Турбі́на ‘рухавік, які выкарыстоўвае рух вады, пары ці газу’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Вруб.), ‘вялікае кола ў вадзяным млыне’ (Скарбы₂). Праз рус.турби́на ці польск.turbina ‘вярчальны рухавік’ з франц.turbine ‘тс’ (Арол, 4, 118 — з ням.Turbine), якое штучна было ўтворана на аснове формы Р. скл. turbinis (SWO, 1980, 783; ЕСУМ, 5, 679) ад лац.turbō ‘вір, віхор, віхура, бура, вярчэнне’ ці turbineus ‘віхравы’, роднасных ст.-грэч.τύρβη ‘бязладдзе’, лац.turba ‘сумятня, натоўп’ (Чарных, 2, 272; Даза, 732).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
узды́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., каго-што.
1. Узняць на дыбкі. [Ельскі] сустрэўся са Сцяпанам. Па момант нібы зжахнуўся ад яго фігуры волата, а пасля ўздыбіў каня.Пестрак.
2. Падняць угору, падняць дыбам. Над сажалкай, уздыбіўшы ваду, імкліва пранёсся віхор і затрашчаў у каноплях.Ракітны.Міхалькоў з групаю адважных і ўжо вопытных падрыўнікоў так уздыбіў сваімі ўзрывамі шлях, што прывесці яго да ладу гітлераўцам будзе не так лёгка.Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wir, ~u
м.
1.віхор, віхар;
wir powietrzny — віхравы рух паветра; завіхрэнне;
2. вір;
wir wodny — вір;
wir wydarzeń перан. вір падзеяў
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
flurry
[ˈflɜ:ri]1.
n., pl. -ries
1) пары́ў -ву, по́шуг -у m. (ве́тру), віхо́р, ві́хар -ру m.
A flurry of wind upset the small sailboat — Віхо́р абярну́ў малы́ ве́тразьнік