Спецыяльнае памяшканне для размяшчэння вайсковых часцей. Гэта быў вайсковы гарадок з простымі забрукаванымі вуліцамі, трохпавярховымі каменнымі казармамі, канюшнямі, майстэрнямі, гаражамі і пасярэдзіне пляцам для вайсковых заняткаў.Каваль.// Інтэрнат для рабочых у дарэвалюцыйнай Расіі. Падышла група рабочых з бліжэйшай пуцявой казармы.Лынькоў.//перан. Пра вялікі непрыгожы змрочна будынак.
[Іт. caserma.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раскашэ́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.
Разм. Пайсці на значныя выдаткі; не паскупіцца. Раскашэліцца на вяселле. □ Меліяранскі .. раскашэліўся і наняў вайсковы духавы аркестр.С. Александровіч.[Міход:] — У нас тут што-што, а хлеб будзе. Ды яшчэ цётка Хіма як раскашэліцца, то і да хлеба сёе-тое знойдзе для такой сваячкі, як вы.Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патру́ль
(фр. patrouille)
невялікі ўзброены вайсковы атрад або судна, самалёт для нагляду за парадкам і бяспекай у пэўным раёне, месцы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
пляцм.
1. (сядзіба) Hof m -(e)s, Höfe;
2. (участак, плошча; вайсковыпляц) Platz m -es, Plätze
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
general hospital
1) шпіта́ль агу́льнага ты́пу
2) вайско́вы шпіта́ль, у які́ пераво́зяць хво́рых або́ ра́неных з паляво́га шпіталю́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Пагалоўшчына ’пагалоўны падатак’ (Нас.), ’частавинне свежыной тых, хто дапамагаў забіць, разабраць і спарадкаваць кабана’ (Сл. ПЗБ, Нар. сл., мядз.). Рус.поголовщина ’пагалоўны збор, узбраенне, паўстанне’, ст.-рус.поголовщина (‑чина, ‑шина) (XVII ст.) ’пагалоўны падатак; забойства; пакута за забойства, усеагульны вайсковы збор’, польск.glówszczyżna ’пакута за забойства (за галаву)’. Да галава. (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тулумба́с ‘старажытны ударны інструмент’ (ТСБМ), таламба́с ‘літаўра’ (Ласт.). У якасці зыходнага лічыцца тур.tulumbaz ‘бубнач, барабаншчык’ (Фасмер, 4, 118; ЕСУМ, 5, 673); хутчэй за ўсё, праз укр.тулумба́с, таламба́с ‘тс’, польск.tułumbas, tołombas, tołumbas ‘турэцкі вайсковы барабан’, параўн. таксама серб.- харв.таламба́с ‘літаўра, барабан’, якое лічыцца балканскім турцызмам (Скок, 3, 437).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
штаб-кватэ́ра, ‑ы, ж.
Месца, дзе размяшчаецца вайсковы штаб. Знайшоўшы штабкватэру, мы даведаліся, што жанатым адразу даюць адтэрміноўку на месяц.«Полымя».//перан. Галоўнае месца збору каго‑, чаго‑н. [Лабановіч:] — Можа, ты [Алесь] і маеш рацыю. А калі ў цябе ёсць яшчэ і ахвота жыць тут, тым лепей. Хоць мець будзем летам штаб-кватэру.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наба́т
(цюрк. naubāt, ад ар. nauba)
1) сігнал трывогі, які падаецца пры дапамозе звана;
2) вялікі вайсковы барабан у старажытнай Русі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
cordon
[ˈkɔrdən]1.
n.
1) кардо́н -у m. (вайско́вы, паліцэ́йскі)
2) о́рдэнская сту́жка
2.
v.t.
загараджа́ць, акружа́ць або́ адраза́ць кардо́нам
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)