чу́ты в разн. знач. слы́шанный; см. чуць I 1;

дай бог чу́тае ба́чыцьпогов. твои́ бы слова́ да бо́гу в у́ши

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Commenti fit opus ad deitatis opus

І да Божай дапамогі патрэбны спрыт чалавека.

И к Божьей помощи нужна сноровка человека.

бел. Божа,памажы, а сам не ляжы. Богу багаваць, а нам працаваць. Богу маліся, а сам працуй.

рус. На Бога надейся, а сам не плошай. Бог-то Бог, да и сам не будь плох. Богу молись, а к берегу гребись. Аминем/молитвой квашни не замесишь. Молитву твори, а муку клади.

фр. Aide-toi, le ciel t’aidera (Помоги себе сам, а небо поможет тебе).

англ. Put your trust in God but keep your powder dry (В Бога верь, а порох держи сухим).

нем. Gott gibt wohl die Kuh, aber nicht den Strick dazu (Вероятно, Бог даёт корову, но не верёвку к ней). Hilf dir selber, so hilft dir Gott (Помоги себе сам, так и Бог тебе поможет).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

бог Бог, род. Бо́га м.;

бог зна́ет, бог весть бог ве́дае, хто яго́ ве́дае;

не дай (изба́ви, не приведи́) бог не дай бог, крый бо́жа, барані́ бо́жа;

сла́ва бо́гу дзя́куй бо́гу;

ра́ди бо́га бо́гам прашу́ (про́сім);

не бог весть како́й не бог ве́дае які́, не ве́льмі што;

дай бог дай бог, каб бог даў;

побо́йся (побо́йтесь) бо́га пабо́йся (пабо́йцеся) бо́га;

с бо́гом з бо́гам;

как бог на́ душу поло́жит як (яму́, ёй, ім) узду́маецца;

одному́ бо́гу изве́стно адзі́н бог ве́дае.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бо́жы, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да бога. Божая воля. // Уст. Створаны богам, прыналежны богу. Конскія рэбры пачалі хадзіць пад скураю, пара павярнула з шыі гэтага божага стварэння. Чорны.

•••

Божая авечка гл. авечка.

Божая іскра гл. іскра.

Божы дар гл. дар.

Кожны божы дзень гл. дзень.

Свету божага (белага) не бачыць гл. бачыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Gott

m -es, Götter Бог, бо́жышча

~ sei Dank! — дзя́куй Бо́гу!

~ befhlen! — з Бо́гам!

um ~es wllen! — далібо́г!

~ bewhre [behüte]! — барані́ [крый] Бо́жа!

zu ~ bten — малі́цца Бо́гу

~ hbe ihn slig! — ца́рства яму́ нябе́снае!

auf ~ buen — спадзява́цца на Бо́га

weiß ~! — Бог ве́дае!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Абро́к1 ’ахвяраванне рэлігійнага парадку’ (Бяльк.), ’абяцанне, якое давалі богу, каб перасталі дзеці паміраць’ (КСТ) > ст.-рус. оброкъ, чэш. obrok ’аброк’, балг. обрак ’абяцанне’, серб.-харв. о̏брок ’тэрмін’, славен. obrok ’тс’ < ob‑rokъ < rekǫ ’гавару, абяцаю’, Фасмер, 3, 108. Гл. аброк2.

Абро́к2 ’корм, які бярэцца ў дарогу для каня’ (літ. abrãkas ’тс’ з беларускіх гаворак), чэш. obrok, польск. obrok ’корм’, серб.-харв. о̀брок ’паёк, рацыён’, славен. obrok ’корм’ да аброку

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

засмя́гнуць і засма́гнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

1. Звяць, засохнуць ад недахопу вільгаці. — Дзякаваць богу, дачакаліся, а то ж усё засмягла, лён аж пакруціўся, — радавалася гаспадыня першаму чэрвеньскаму дажджу. Грахоўскі.

2. Высахнуць, перасохнуць (пра губы, рот). [Хвошч] цяжка, з надрывам соп.., бо не было як дыхаць — у роце ўсё засмягла. Лупсякоў. Засмаглі вусны, і запёкся рот. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Бог (кл. ф Бо́жа) Gott m -es, Götter;

Бог ве́дае разм weiß Gott, weiß der Kckuck;

дзя́куй Богу разм Gott sei Dank!;

напрамі́лы Бог! um Gttes wllen!;

не дай [барані́]

Бо́жа Gott bewhre [behüte]!;

дай Бо́жа но́гі! разм ich (er і г. д.) nahm die Bine unter den Arm [in die Hand];

Бо́жа мой! mein Gott, du leber Hmmel;

Бог ба́чыць bei Gott!;

аднаму́ Богу вядо́ма weiß der Hmmel;

з Богам! in Gttes Nmen!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

thank [θæŋk] v. дзя́каваць

Thank you! Дзя́кую вам!;

Thank you very much! Вялікі вам дзякуй!;

thank God/goodness/hea ven(s)! дзя́куй Бо́гу!;

thank one’s lucky stars павіншава́ць сябе́ з по́спехам;

thank one’s luck for smth. дзя́каваць лёсу за што-н.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

хвала́ ж.

1. хвала́;

2. в знач. сказ. сла́ва, хвала́;

х. вам, адва́жныя геро́і! — сла́ва вам, отва́жные геро́и!;

х. і паша́на — хвала́ и честь;

адна́ х. — одна́ сла́ва;

пець хвалу́ — петь дифира́мбы;

х. бо́гу — сла́ва бо́гу;

адзі́н хоць з’еш вала́, дык адна́ х.посл. оди́н хоть съешь вола́, так одна́ сла́ва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)