во́дкуп, ‑у, м.

У дарэвалюцыйнай Расіі — права па спагнанне дзяржаўных падаткаў, якое перадавалася казной прыватным асобам. Аддаць на водкуп. Заняцца водкупам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

возда́ть сов.

1. адда́ць;

2. / возда́ть по́чести ушанава́ць;

3. (отплатить) адплаці́ць; см. воздава́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

адкупі́ць, -куплю́, -ку́піш, -ку́піць; -ку́плены; зак., што.

1. Атрымаць права на што-н., заплаціўшы грошы; узяць на водкуп; купіць (уст.).

А. увесь ураджай.

2. Купіўшы што-н., аддаць замест сапсаванага, згубленага (разм.).

А. кнігу.

|| незак. адкупля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

распі́ска, ‑і, ДМ распісцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. распісваць — распісаць (у 1, 3 знач.).

2. Р мн. ‑сак. Дакумент з подпісам, які пацвярджае атрыманне чаго‑н. Забралі [фуражыры] і ў нас каня, з ходу: — Часова, баця, на пару дзён. Мы прывядзём яго назад. Вось табе наша гарантыя — распіска. Дубоўка.

•••

Аддаць пад распіску гл. аддаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

oddać

зак.

1. аддаць;

oddać dług — аддаць доўг;

oddać życie za kogo/co аддаць жыццё за каго/што;

oddać honory вайск. аддаць чэсць (пашану);

oddać każdemu według uczynków — аддаць кожнаму па заслугах; аддаць належнае;

oddać do terminu — аддаць вучыцца [да майстра];

2. перан. перадаць;

3. фізіял.. званітаваць, вырваць;

4. фізіял.

oddać stolec — мець стул;

oddać rękę — выйсці замуж за каго;

oddać ducha — аддаць Богу душу; памерці;

trzeba oddać sprawiedliwość — трэба аддаць належнае;

oddać komu przysługę — зрабіць каму паслугу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

вярну́ць¹, -ну́, ве́рнеш, ве́рне; -ні́; ве́рнуты; зак., каго-што.

1. Аддаць узятае назад.

В. доўг.

2. Прымусіць або даць магчымасць вярнуцца назад.

В. дамоў.

В. бацьку дзецям.

В. да жыцця (вылечыць).

|| незак. вярта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і варо́чаць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пя́дзя, -і, мн. -і, -яў, ж.

Старая мера даўжыні, роўная адлегласці паміж расшыранымі вялікім і ўказальным пальцамі.

○

Лоб на сем пядзяў (разм.) — вельмі разумны.

Ні пядзі (звычайна пра зямлю: не аддаць, не ўступіць і пад.) — ніколькі, нават самай малой часткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

разда́ць¹, -да́м, -дасі́, -да́сць; -дадзі́м, -дасце́, -даду́ць; -да́ў, -дала́, -ло́; -да́й; -да́дзены; зак., каго-што.

Аддаць усё, многае многім.

Р. падарункі.

Р. сшыткі.

|| незак. раздава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́, -даю́ць.

|| наз. разда́ча, -ы, ж.; прым. разда́тачны, -ая, -ае.

Р. пункт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

from hand to hand

з рук у ру́кі, непасрэ́дна ад аднаго́ друго́му (адда́ць)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

сле́дчыцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да следчага. Ты ж, трэба аддаць табе справядлівасць, пытанні ставіў казуістычныя, — хваліць следчыцкі талент Янкі Андрэй. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)