Verbum

гуча́ць і гучэ́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -чы́ць; незак.

1. Утвараць гукі, раздавацца (пра гукі).

Струны гучаць глуха.

Гучыць вясёлая мелодыя.

2. перан. Успрымацца як нешта важнае, урачыстае, прыгожае і пад.

Кібернетыка — гэта гучыць!

Чалавек!

Гэта гучыць горда.

3. Вынікаць, праяўляцца.

У гэтым пытанні гучыць сумненне.

У голасе гучыць радасць.

|| наз. гуча́нне, -я, н. (да 1 знач.).

друк¹, -у, м.

1. Працэс публікацыі і выпуску ў свет разнастайнай друкаванай прадукцыі.

Кніга яшчэ ў друку.

2. Знешні выгляд надрукаванага (асаблівасці шрыфту, характар ілюстравання і пад.).

Уборысты д.

Каляровы д.

3. Спосаб друкавання (спец.).

Высокі д.

Глыбокі д.

Плоскі д.

4. Галіна вытворчасці, якая друкуе творы; выдавецкая і друкарская справа.

Работнікі друку.

5. Сукупнасць друкаваных выданняў; прэса.

Перыядычны д.

Замежны д.

дыпло́м, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Пасведчанне аб заканчэнні навучальнай установы або аб прысваенні вучонай ступені або якога-н. звання.

Д. кандыдата навук.

2. Дакумент, што выдаецца як узнагарода за паспяховае выступленне на конкурсе, фестывалі, спартыўным спаборніцтве і пад.

Д. першай ступені.

○

Дыплом з адзнакай — дыплом спецыяліста, які закончыў вышэйшую навучальную ўстанову з выдатнымі адзнакамі.

|| прым. дыпло́мны, -ая, -ае.

насы́ціць, -сы́чу, -сы́ціш, -сы́ціць; -сы́чаны; зак.

1. каго-што. Накарміць уволю.

2. перан., што. Напоўніць, прасякнуць што-н. якім-н. рэчывам у вялікай колькасці.

Паветра насычана вільгаццю.

3. перан. Поўнасцю задаволіць свае патрэбы, жаданні і пад. (разм.).

Н. сваю цікаўнасць.

4. перан., што. Напоўніць, забяспечыць у вялікай колькасці.

Н. рынак таварамі.

|| незак. насыча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. насычэ́нне, -я, н.

нату́ра, -ы, ж.

1. Характар, тэмперамент чалавека.

Гэта быў чалавек вясёлай натуры.

2. Тое, што і прырода (у 1 знач.).

3. Жывыя істоты, з’явы, прадметы рэальнага свету, з якіх малююць, робяць скульптуры, здымкі і пад.

Маляваць з натуры.

4. Тое, што і натуршчык.

5. Тавары, прадукты як плацежны сродак замест грошай.

Разлічвацца натурай.

|| прым. нату́рны, -ая, -ае (да 3 знач.).

Натурная замалёўка.

падо́бны, -ая, -ае.

1. Які мае падабенства з кім-, чым-н., нагадвае каго-, што-н.

Падобныя з твару.

2. Такі, як гэты (пра які ідзе гаворка).

Другі п. выпадак здарыўся ў іншым месцы.

3. У геаметрыі: тоесны па форме, але розны па велічыні.

Падобныя трохвугольнікі.

○

І падобнае (скарочана на пісьме «і пад.») — ужыв. ў канцы пералічэння тоесных прадметаў, з’яў і інш.

надзялі́ць, -дзялю́, -дзе́ліш, -дзе́ліць; -дзе́лены; зак., каго-што кім-чым.

1. Даць у асабістае карыстанне, выдзеліць як долю.

Н. зямлёю.

2. Даць як гасцінец, падарунак, падарыць.

Н. дзяцей цукеркамі.

3. перан. Адарыць каго-н. якімі-н. якасцямі (сілай, здольнасцямі і пад.).

Н. вялікай сілай волі.

Н. уладай.

|| незак. надзяля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. надзе́л, -у, м. і надзяле́нне, -я, н.

ро́ўна.

1. у знач. вык. Пра адсутнасць няроўнасцей, упадзін, узгоркаў.

Р., як на стале.

Зімой у полі р. і бела.

2. ро́ўна з, прыназ. з Т. На адной лініі (вышыні, глыбіні і пад.) з кім-, чым-н., на адным узроўні з кім-, чым-н.

Нагрузіць мяхоў на калёсы роўна з канём.

3. часц. Дакладна, якраз.

Р. поўдзень.

Р. праз паўгадзіны.