Ко́лба ’шарападобная або канічная шкляная пасудзіна’ (ТСБМ). Укр. колба, рус. колба ’тс’. Праз рускае пасрэдніцтва запазычана з ням. Kolben ’тс’ (Шанскі, 2, 8, 195).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Корг ’надводны або падводны камень’ (Яшк.). Параўн. рус. корга ’тс’. Распаўсюджанне на рускай поўначы сведчыць аб запазычанні з карэльск. korgo ’водмель’ (Фасмер, 2, 323).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паку́нак ’прадмет або некалькі прадметаў, загорнутых у адзін пакет’ (ТСБМ, Гарэц., Др.-Падб., Яруш., Шат., Сл. ПЗБ). З польск. pakunek ’тс’ (Гіст. лекс., 260).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вуло́хвыцца ’ганарыцца, выстаўляць сябе, узносіцца’ (Бяльк.). Няясна, магчыма, ад лахва́ ’прыемнасць; лёгкае жыццё’ (рус. лафа́ ’ўдача, шчасце’) або ад ла́хаць ’лётаць, хадзіць; пляткарыць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вае́ўны ’вайсковы’ (Кліх). Уласнабеларускае слова, якое ўзнікла ў выніку дысіміляцыі ваенны > ваеўны або з’яўляецца суфіксальным утварэннем: *voj + ‑ьвн‑. Польскае wojowny мае іншае значэнне: ’ваяўнічы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вазавы́ ’хамут для запрагання з дугой’ (Юрч.): «вазавы і аромы хамут». Рус. возовый, укр. возовий, н.-луж. wozowy ’тс’. Да вазіць або да воз.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Празе́брыць, прозёбрыць ’прадраць вочы’ (петрык., Шатал.). З *празёкрыць < зекры ’вочы’ (гл.). Пераход к > б, магчыма, пад уплывам зябры або дэфармаванага празёрыць ’пачаць бачыць’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пруме́няц ’прыбудоўка да хаты, у якой захоўваецца збожжа, мука, апрацаваны лён, соль’ (лях., Янк. Мат.). З *пругмен(ец), гл. пругмень, або да прымен (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пупі́ца ’прывязка, якою прымацоўваецца біч да цапільна’ (ДАБМ, камент., 829). Відаць, ад капіца ’тс’ (гл.) пад уплывам пуп ’пупавіна’ або пупок ’ручка ў касе’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сказо́к ‘невялікая трэшчына’ (мядз., Нар. словатв.), ‘невялікая трэшчына, невялікі асколак’ (Сл. рэг. лекс.). Дэрыват ад сказа, сказ або ад сказіць < казіць з суф. ‑ок.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)