папусці́ць, -ушчу́, -у́сціш, -у́сціць; -у́шчаны; зак.
1. што і у чым. Уступіць, адмовіцца ад чаго-н.
Я свайго не папушчу.
2. што. Адпусціць, аслабіць, зрабіўшы даўжэйшым.
П. канцы вяроўкі.
3. чым. Кінуць з размаху (разм.).
П. каменем.
|| незак. папуска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
патрыёт, -а, М -ёце, мн. -ы, -аў, м.
1. Чалавек, прасякнуты патрыятызмам.
Быць патрыётам сваёй Радзімы.
2. перан., чаго. Чалавек, шчыра адданы якой-н. справе, які горача любіць што-н.
П. свайго калектыву.
|| ж. патрыётка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пацярпе́ць, -цярплю́, -цярпі́ш, -цярпі́ць; -цярпі́м, -церпіце́, -цярпя́ць; -цярпі́; зак.
1. гл. цярпець.
2. Цярпліва перанесці што-н. на працягу якога-н. часу.
Хацелася есці, але прыйшлося п.
3. каго-што і чаго з адмоўем. Дапусціць, змірыцца з кім-, чым-н.
Не п. несправядлівасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
перыферы́я, -і, ж.
1. Аддаленая ад цэнтра мясцовасць, а таксама мясцовыя ўстановы, арганізацыі ў адрозненне ад цэнтральных.
Працаваць на перыферыі.
2. Частка чаго-н., аддаленая ад цэнтра (спец.).
П. сятчаткі вока.
|| прым. перыферы́йны, -ая, -ае і перыферы́чны, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пік, -а і -у, мн. -і, -аў м.
1. -а. Спічастая вяршыня гары.
2. -у, перан. Найвышэйшы ўздым у развіцці чаго-н., у якой-н. дзейнасці.
П. у рабоце.
3. нязм. Які адносіцца да кароткачасовага рэзкага ўздыму.
Гадзіны п. у рабоце транспарту.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
праду́кт, -у, М -кце, мн. -ы, -аў, м.
1. Прадмет як вынік чалавечай працы (апрацоўкі, перапрацоўкі, даследавання і пад.).
П. абмену.
Манаграфія — п. шматгадовай працы.
Прадукты хімічнай перапрацоўкі дрэва.
2. перан. Вынік, гістарычнае параджэнне чаго-н. (кніжн.).
Мова — п. гістарычнага развіцця грамадства.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прасло́йка, -і, ДМ -йцы, ж.
1. гл. праслаіць.
2. мн. -і, -ло́ек. Тонкі слой, палоска паміж слаямі чаго-н.
Праслойкі іншага колеру ў белым мармуры.
3. мн. -і, -ло́ек, перан. Грамадская група, частка грамадства, арганізацыі, якая вызначаецца якімі-н. асаблівасцямі.
Сацыяльная п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прыбо́р, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. Набор прылад для чаго-н.
Чарнільны п.
Чайны п.
2. Прыстасаванне, спецыяльнае ўстройства, апарат для выканання якой-н. работы, рэгулявання, кантролю і пад.
Вымяральны п.
Награвальныя прыборы.
|| прым. прыбо́рны, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прыстраля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак., што.
Пробнымі стрэламі вызначыць правільны прыцэл чаго-н.
П. гармату.
|| незак. прыстрэ́льваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прыстрэ́лка, -і, ДМ -лцы, ж.; прым. прыстрэ́лачны, -ая, -ае (спец.) і прыстрэ́льны, -ая, -ае (спец.).
Прыстрэлачная шрапнель.
Прыстрэльны агонь.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прысы́паць, -плю, -плеш, -пле; -сы́п; -паны; зак.
1. што і чаго. Насыпаючы, дадаць.
П. зерня.
2. што і чым. Пасыпаць тонкім слоем.
П. папрэлыя месцы стрэптацыдам.
|| незак. прысыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прысыпа́нне, -я, н. і прысы́пка, -і, ДМ -пцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)