Verbum

разукамплектава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак.

1. што. Зняўшы або прыняўшы часткі абсталявання, прывесці (прадпрыемства, механізм) у стан немагчымасці працаваць, дзейнічаць.

2. каго-што. Парушыць цэласнасць чаго-н. укамплектаванага, скамплектаванага.

Р. звяно.

Р. бібліятэку.

|| незак. разукамплекто́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. разукамплекто́ўванне, -я, н. іразукамплектава́нне, -я, н.

рамо́нак, -нку і -нка, м.

1. -нку. Травяністая расліна сямейства складанакветных з адзіночнымі кветкамі, у якіх пялёсткі звычайна белыя, а сярэдзіна жоўтая.

2. -нка, мн. -нкі, -нкаў. Кветка гэтай расліны.

3. -нку. Лекавы настой або высушаныя кветкі гэтай расліны.

Паласкаць горла рамонкам.

|| прым. рамо́нкавы, -ая, -ае.

ру́капіс, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Арыгінал або копія тэксту, напісанага ад рукі ці аддрукаванага на пішучай машынцы.

Рукапісы пісьменніка.

Аддаць р. у набор.

2. Помнік пісьменнасці, які адносіцца пераважна да часу ўзнікнення кнігадрукавання.

Вывучэнне старажытных рукапісаў.

|| прым. рукапі́сны, -ая, -ае.

Р. тэкст.

Р. аддзел бібліятэкі.

са..., прыстаўка (гл. с...).

I. Выкарыстоўваецца пры ўтварэнні дзеясловаў замест прыстаўкі «с...»:

1) перад дзвюма і больш зычнымі, напр.: саткаць, сагрэць, саслаць, саставіць;

2) перад зычнай з наступным «ь» або апострафам, напр.: салью, саб’ю.

II. Выкарыстоўваецца для ўтварэння назоўнікаў і прыметнікаў якія абазначаюць сумеснасць дзеяння, напр., саўдзельнік.

самахо́дам, прысл.

1. Механічна (пра падачу разца або дэталі ў станках) (спец.).

2. 3 дапамогай уласнага рухавіка, без пабочнай цягі.

Камбайн ідзе с.

3. Рухаючыся сілай цячэння ракі (пра плыты, сплаўны лес).

Раней плыты маглі ісці с.

4. Уласнымі нагамі, пехатой (разм.).

Ён будзе дабірацца с.

справазда́ча, -ы, мн. -ы, -да́ч, ж.

1. Афіцыйнае пісьмовае або вуснае паведамленне арганізацыі ці кіраўніку аб сваёй рабоце.

С. аб камандзіроўцы.

С. аспіранта вучонаму савету.

2. Дакумент аб выкарыстанні выдаткаваных сродкаў.

Грашовая с. зацверджана.

|| прым. справазда́чны, -ая, -ае.

С. сход (дзе праходзіць справаздача). С. даклад (са справаздачай).

тро́пік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Уяўны круг, які праходзіць паралельна зямному экватару на адлегласці 23°26’ на поўнач або на поўдзень ад яго.

Т.

Казярога.

Т.

Рака.

2. Гарачы пояс зямнога шара, размешчаны паміж экватарам і гэтым кругам.

|| прым. трапі́чны, -ая, -ае.

Трапічная спёка.

тынкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; незак., што і без дап.

Пакрываць сцены або столь тынкам, каб зрабіць паверхню гладкай.

Т. хату.

|| зак. атынкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны і вы́тынкаваць, -кую, -куеш, -куе; -куй; -каваны.

|| наз. тынко́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж. і тынкава́нне, -я, н.

угавары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., каго (што).

1. і з інф. або дадан. Пераконваючы, схіліць да чаго-н.

У. пайсці ў грыбы.

2. Супакоіць, суцешыць.

У. дзіця.

|| незак. угаво́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. угаво́рванне, -я, н. і угаво́р, -у, м. (звычайна мн.).

Не паддавацца ніякім угаворам.

ушы́ць, -ы́ю, -ы́еш, -ы́е; -ы́ты; зак., што.

1. у што. Прышыць, прымацаваць або зашыць унутр.

У. гузік.

2. Паменшыць памеры чаго-н., забраўшы лішняе ў швы.

У. сукенку ў таліі.

|| незак. ушыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. ушы́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. і ушыва́нне, -я, н.