або́з, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Некалькі фурманак, падвод з людзьмі або грузам, якія едуць адна за другой.

Абозы з раненымі.

А. з фуражом.

2. Сукупнасць транспартных сродкаў спецыяльнага прызначэння.

Пажарны а.

Плесціся ў абозе (разм.) — цягнуцца ў хвасце, адставаць ад усіх.

|| прым. або́зны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

абру́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Вузкі драўляны ці металічны вобад, які набіваецца на бочку, кадушку і пад. для змацавання клёпак.

2. Сагнутая ў кольца пласціна (або стрыжань, прут і пад.).

Гімнастычны а.

3. Упрыгожанне, якое надзяецца на галаву.

Залаты а.

|| прым. абру́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

касмапаліты́зм, -у, м.

1. Ідэя сусветнага грамадзянства, якая ставіць агульначалавечыя інтарэсы і каштоўнасці вышэй за інтарэсы асобнай нацыі або ўвогуле адмаўляе паняцце нацыянальных традыцый і нацыянальнай культуры.

2. Ідэалогія, светапогляд, згодна з якім усе народы належаць да адной супольнасці, заснаванай на агульнай маралі.

|| прым. касмапаліты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

малато́к, -тка́, мн. -ткі́, -тко́ў, м.

Інструмент, прызначаны для забівання чаго-н., кляпання і пад. ў выглядзе металічнага або драўлянага бруска, насаджанага на ручку пад прамым вуглом.

З малатка (прадаць, пайсці) — быць прададзеным з аўкцыёну.

|| памянш. малато́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.

|| прым. малатко́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пліта́, -ы́, ДМ пліце́, мн. пліты і (з ліч. 2, 3, 4) пліты́, пліт, ж.

1. Плоскі прамавугольны кавалак металу, каменя або іншага матэрыялу.

Гранітная п.

2. Кухонная печ з канфоркамі.

Газавая п.

Кухонная п.

|| памянш. плі́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прачаса́ць¹, -чашу́, -чэ́шаш, -чэ́ша; -чашы́; -часа́ны іэ́саны; зак., што.

1. Апрацаваць часаннем (валакно).

П. лён.

2. перан. Пільна агледзець, абследаваць або абстраляць (якую-н. прастору, участак).

Пяхота прачасала лес.

|| незак. прачэ́сваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прачэ́сванне, -я, н. і прачо́ска, -і, ДМо́сцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прыгарэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́ць; зак.

1. Пра печанае, смажанае: трохі абгарэць, абвугліцца.

Бульба прыгарэла.

2. Пра вадкую страву, кашу: пры варцы, кіпячэнні пачаць пахнуць дымам, гарам або прыстаць, прыліпнуць да пасудзіны.

Малако прыгарэла.

Каша прыгарэла да гаршка.

|| незак. прыгара́ць, -а́е і прыга́рваць, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прысла́ць, прышлю́, прышле́ш, прышле́; прышлём, прышляце́, прышлю́ць; прышлі́; прысла́ны; зак.

1. каго-што. Даставіць праз каго-н. або поштай.

П. пасылку. П. падарунак.

2. каго (што). Накіраваць куды-н. з якой-н. мэтай.

П. пасыльнага.

|| незак. прысыла́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прысы́лка, -і, ДМ -лцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пу́га, -і, ДМ пу́зе, мн. -і, пуг, ж.

Прымацаваны да палкі кавалак спецыяльна звітай вяровачкі або сырамяці, якім паганяюць жывёлу.

Раменная п.

Як пугаю па вадзе (разм.) — без пэўнага выніку, без знаку.

|| памянш. пу́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.

Слаўную пужку звіў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

радыка́л², -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. У матэматыцы: знак (^), які абазначае здабыванне кораня з ліку або матэматычнага выразу, што стаіць пад гэтым знакам.

2. Устойлівая група атамаў у малекуле, якая мае няспараны электрон і здольная пераходзіць без змен з малекулы аднаго рэчыва ў малекулу другога.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)