заману́цца сов., безл., разг. взду́маться, прийти́ в го́лову; заблагорассу́диться;

што ~не́цца, то́е і ро́біць — что взду́мается (в го́лову придёт), то и де́лает

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

заслужы́ць сов.

1. заслужи́ть;

з. узнагаро́ду — заслужи́ть награ́ду;

з. папро́к — заслужи́ть упрёк;

2. разг. получи́ть;

сці́хні, бо ~жыш — замолчи́, не то полу́чишь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

брахну́ць сов., однокр.

1. зала́ять;

дзе́сьці ~ну́ў саба́ка і змоўк — где́-то зала́яла соба́ка и смо́лкла;

2. перен., разг., пренебр. брехну́ть, болтну́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

забеспячэ́нне ср.

1. обеспе́чение; снабже́ние; удовлетворе́ние;

2. обеспе́чение;

1, 2 см. забяспе́чыць;

3. (то, чем обеспечивают) обеспе́чение; дово́льствие;

○ сацыя́льнае з. — социа́льное обеспе́чение

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

шчо́ўкнуць сов., однокр., в разн. знач. щёлкнуть;

~нуў замо́к — щёлкнул замо́к;

не́дзе ў куста́х ~нуў салаве́й — где́-то в куста́х щёлкнул солове́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

не́кто мест. не́хта (род., вин. не́кага, дат. не́каму, твор., пред. не́кім); (кто-то) хто́сьці (род., вин. каго́сьці, дат. каму́сьці, твор., пред. кі́мсьці).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

а​I союз

1. (противительный) а; (но) але; (да) ды;

на горе́ дом, а под горо́й руче́й на гары́ дом, а пад гаро́й руча́й;

хоть уже́ о́сень, а дни стоя́т тёплые хаця́ ўжо во́сень, а дні стая́ць цёплыя;

2. (усилительный) а, ды;

отку́да вы пришли́? — А отту́да, отку́да и вы адку́ль вы прыйшлі́? — А (ды) адту́ль, адку́ль і вы;

3. (присоединительный) а;

что вы сего́дня де́лаете? А за́втра? А послеза́втра? што вы сяго́ння ро́біце? А за́ўтра? А пасляза́ўтра?;

◊

а то а то;

спеши́, а то опозда́ешь спяша́йся, а то спо́знішся;

а и́менно а і́менна, а менаві́та.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

◎ Настаноўнік ’нейкая лясная лекавая расліна’ (ТС). Да пастанаўляць (настоноўляць) ’настаўляць’, настивіць ’паставіць’ (ТС), у канкрэтным значэнні ’паставіць на месца’, параўн. ілюстрацыю да назвы расліны: Ек подорвёцца человек, то вон помогав, г. зн. вяртае да нармальнага стану. Гл. настиўнік.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Кузу́бам ’насуперак’ (ТС). Да кузуб (гл.)? Семантыка не зусім ясная. У адзінай ілюстрацыі: «Як ты стала проціво кузубом, то й вон ужэ стал ожыгацца, не моўчыць» (ТС, 2, 248), кузуб можна разумець у зафіксаваным значэнні — ’пасудзіна вялікіх памераў’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Растапы́рыць ’няўклюда расставіць, развесці, рассунуць у бакі’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), ростопу́рыць ’расставіць, разявіць, распусціць’ (ТС). Параўн. рус. дыял. растопы́рить ’тс’. Апошняе ўтворана з экспрэсіўным ‑то‑ ад распырить (гл. пырыць), што, паводле Фасмера (3, 446) азначае ’расправіць, распушыць пер’е’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)