graft

I [græft]

1.

v.t.

1) прышчапля́ць (дрэ́ва)

2) удаскана́льваць гату́нкі дрэ́ваў, кве́так (шля́хам прышчэ́пваньня)

3) пераса́джваць жыву́ю тка́нку

4) прыма́ць, прышчапля́ць, прышчэ́пваць (но́выя звы́чаі)

2.

n.

1) Bot. прышчэ́пак -ка m.

2) прышчэ́п -а m.

3) прышчэ́пка f. (дзе́яньне)

4) пераса́джаная жыва́я тка́нка

II [græft]

1.

n.

1) ха́барніцтва n., бра́ньне ха́бару; по́дкуп -у m.

2) ха́бар -у m.; нелега́льныя прыбы́ткі

2.

v.i.

браць ха́бар (асаблі́ва на паліты́чнай паса́дзе)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

сэ́рца ​1, ‑а, н.

1. Цэнтральны орган кровазвароту, які мае выгляд мускульнага мяшка (у чалавека — у левым баку грудной поласці). Міхаленя выстукваў граніцы сэрца, уважліва слухаў яго тоны. Алешка. Навакол было так ціха, што .. [Сцяпан] чуў стук уласнага сэрца. Чарнышэвіч. // Месца ў левым баку, дзе знаходзіцца гэты орган. Чалавек з перавязанай рукой прыціснуў руку да сэрца, увесь узгарэўся, расплыўся ўдзячнай усмешкай. Лынькоў. — Ён! — схапілася сакратарка за сэрца і адразу хуценька паглядзелася ў люстэрка. Вірня.

2. перан. Гэты орган як сімвал перажыванняў, настрояў, пачуццяў. Па адзін бок дарогі стаялі больш елкі, але такія цёмныя і панурыя, што нічога добрага не казалі майму сэрцу. Колас. Не, .. [Яніна] нічога благога не лічыць за сабою, яна зрабіла так, як падказала ёй сэрца. Мурашка. Мы ведалі сэрцам І ўсёй глыбінёй душы Суровы вайны закон І сваю баявую задачу. Хведаровіч. Быццам прадчувала Васева сэрца няшчасце. Пальчэўскі. // Гэты орган як сімвал сардэчнасці, шчырасці, спагадлівасці. Шчыраму сэрцу і чужая волька баліць. Прыказка. // Гэты орган як сімвал любоўнай схільнасці, любоўных пачуццяў. Мне сэрца сваё аддала ты На беразе Чорнага мора. А. Александровіч.

3. перан. Душэўны свет чалавека, яго перажыванні, пачуцці. Чалавек з вясёлым характарам, аматар дасціпнага слова, вострага жарту, Міхаіл Сярмяжка ўмее знаходзіць сцежку да чалавечага сэрца. Дадзіёмаў. Ён [лесаруб] слухаў звон і пошум гэты І толькі сэрцам разумеў: Вятры тут гукі ўсяго свету Схавалі ў голлі гонкіх дрэў. Кляўко. // з азначэннем. Душэўныя якасці, характар чалавека. [Пытляваны:] Дзякую, свацейка! Выручыла ты нас. Сэрца ў цябе залатое. Крапіва. Не ўзнімайце дарэмна шуміхі, Што лісты да дзяўчыны пішу. Паважаю я працу ткачыхі І лагоднае сэрца, душу. Смагаровіч. У .. [Эльзы] былі не толькі халодныя вочы. У яе было халоднае сэрца. Чарнышэвіч. // з азначэннем. Чалавек як носьбіт пэўных душэўных якасцей. Доўга маўчалі абое. [Мікола] глядзеў на яе ўпаўшымі, зашклёнымі ад слёз вачыма. — У мяне быў таксама сынок, — пачала, памаўчаўшы, старая. — Таксама добрае сэрца. Няхай яму бог даруе. Брыль.

4. перан. Разм. Гнеў, злосць. — Што ты так непакоішся за .. [Марынку]? — з сэрцам гаварыла маці. Хадкевіч.

5. перан.; чаго. Цэнтр, самая важная частка чаго‑н. Плошча Свабоды? Яе ўжо даўно пачало абмінаць жыццё, хоць яна і з яўлялася сэрцам горада на працягу стагоддзяў. Карпаў. Сэрца кожнай буравой устаноўкі — рухавік. Чаркасаў.

6. Унутраная, цэнтральная частка сцябла (ствала) расліны; асяродак. Піла ўсё глыбей ды глыбей уядаецца ў сэрца хвоі. Бядуля.

•••

Парок сэрца гл. парок.

Разрыў сэрца гл. разрыў.

Адкрыць (раскрыць) сэрца гл. адкрыць.

Адлегчы ад сэрца гл. адлегчы (у 1 знач.).

Ад (усяго) сэрца — шчыра, адкрыта, чыстасардэчна; непасрэдна. Падсунулася [маці] бліжэй да дзяўчыны, пытаецца, ці не вучылася дзе Валя на спявачку — хораша вельмі, з душы гучыць, ад сэрца... Мыслівец.

Ад шчырага (чыстага) сэрца — а) шчыра, чыстасардэчна. — Праўда? — чамусьці перапытаў Алесь і .. дадаў: — Віншую! Ад шчырага сэрца. Шыцік; б) з найлепшых пабуджэнняў. [Гаспадар крамы:] — Я табе [Булыгу] ад чыстага сэрца раю: сядзі і не рыпайся. Бажко.

Браць (блізка) да сэрца гл. браць.

Браць (узяць) за сэрца гл. браць.

Выкінуць з сэрца гл. выкінуць.

Выкрасліць з сэрца гл. выкрасліць.

Вырваць з сэрца гл. вырваць.

Да глыбіні сэрца гл. глыбіня.

З адкрытым сэрцам — шчыра, даверліва.

З заміраннем сэрца гл. заміранне.

З лёгкім сэрцам (з лёгкай душой) — без роздуму, без трывог.

Знайсці дарогу к чыйму сэрцу гл. знайсці.

Камень з сэрца спаў (зваліўся) — тое, што і гара з плячэй звалілася (гл. гара).

Камень на сэрцы гл. камень (у 3 знач.).

Кроўю сэрца гл. кроў.

Мець сэрца гл. мець.

Надарваць сэрца гл. надарваць.

На сэрцы кошкі скрабуць гл. кошка.

Не мець сэрца гл. мець.

Няма сэрца ў каго гл. няма.

Паклаўшы руку на сэрца гл. паклаўшы.

Па сэрцу — да густу, падабаецца што‑н.

Прапанаваць руку і сэрца гл. прапанаваць.

Прымаць блізка да сэрца гл. прымаць.

Прыняць да сэрца (сэрцам) гл. прыняць.

Разбіць сэрца каму гл. разбіць.

Сэрца абарвалася (адарвалася, упала) — пра раптоўнае адчуванне трывогі, страху.

Сэрца ад’есці гл. ад’есці.

Сэрца ад’ядаць гл. ад’ядаць.

Сэрца (душа) апала — пра раптоўнае адчуванне трывогі, страху.

Сэрца баліць (ные) — тое, што і душа баліць (ные) (гл. душа).

Сэрца кроўю абліваецца — каму‑н. невыносна цяжка ад душэўнага болю, пачуцця спагады, жалю і пад.

Сэрца ледзянее — тое, што і кроў ледзянее (гл. кроў).

Сэрца не ляжыць да каго-чаго — тое, што і душа не ляжыць да каго-чаго (гл. душа).

Сэрца не на месцы — тое, што і душа не на месцы (гл. душа).

Сэрца разрываецца — пра пачуцці вострай жаласці, шкадавання.

Увайсці ў сэрца гл. увайсці.

У глыбіні сэрца гл. глыбіня.

Усім сэрцам — усёй істотай.

Як маслам па сэрцы гл. масла.

(Як) нож у сэрца гл. нож.

сэ́рца ​2, ‑а, н.

Засаўка ў замку, якая высоўваецца пры павароце ключа.

сэ́рца ​3, ‑а, н.

У зване — падвешаны ўсярэдзіне для ўдараў металічны стрыжань; біла, язык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пача́так I, -тку м.

1. в разн. знач. нача́ло; ср.;

п. шля́ху — нача́ло пути́;

браць п. — брать нача́ло;

палажы́ць п. — положи́ть нача́ло;

у ~тку го́да — в нача́ле го́да;

арганізу́ючы п. — организу́ющее нача́ло;

2. перен. зача́тки мн.;

п. но́вых адно́сін — зача́тки но́вых отноше́ний;

3. только мн. нача́тки;

~ткі арыфме́тыкі — нача́тки арифме́тики;

◊ з ~ку да канца́ — с нача́ла до конца́;

з са́мага ~тку — с са́мого нача́ла

пача́так II, -тка м. поча́ток;

кукуру́зныя ~ткі — кукуру́зные поча́тки

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

vergréifen

*

1.

vt браць [купля́ць] нарасхва́т

das Buch ist vergríffen — кні́га распрада́дзена

2.

(sich)

1.

(in, bei D) памыля́цца (пры выбары чаго-н.)

2) (an D) падня́ць руку́ (на каго-н.); біць, сту́кнуць (каго-н.)

3) (an D) рабі́ць зама́х, зама́хвацца, ква́піцца (на чужую ўласнасць і г.д.); згва́лціць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

рог

1. (у животных) рог, род. ро́га м., мн. ро́гі, род. рог;

2. (музыкальный инструмент) рог, род. ро́га м., мн. рагі́, -го́ў;

◊

облома́ть рога́ аблама́ць (пазбіва́ць, збіць) ро́гі;

брать быка́ за рога́ браць быка́ за ро́гі;

рог изоби́лия рог даста́тку;

согну́ть (скрути́ть) (кого-л.) в бара́ний рог сагну́ць (скруці́ць) (каго-небудзь) у барано́ў рог;

наста́вить рога́ (кому) наста́віць ро́гі (каму);

у чёрта на рога́х у чо́рта на рага́х.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

course​1 [kɔ:s] n.

1. курс (лекцый, навучання, лячэння);

a basic course ба́завы курс;

an advanced course курс павы́шанай ступе́ні ця́жкасці;

an intermediate course курс сярэ́дняй ступе́ні ця́жкасці;

refresher courses ку́рсы павышэ́ння кваліфіка́цыі

2. стра́ва;

a threecourse dinner абе́д з трох страў

3. курс, напра́мак, кіру́нак, накіру́нак;

hold/lay/set a course for браць/узя́ць курс на, накіро́ўвацца на/у

4. ход, хада́, цячэ́нне;

the course of events ход падзе́й;

as a matter of course само́ сабо́й зразуме́ла

♦

in due course у свой час/у нале́жны час;

in the course of у хо́дзе, у працэ́се, на праця́гу;

of course вядо́ма, безумо́ўна, бясспрэ́чна

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

есці, з'ядаць, карміцца, жывіцца, харчавацца, спажываць, сталавацца, закусваць, перакусваць / што-небудзь смачнае: ласавацца / пра жывёлу: жыраваць, жыравацца; сілкавацца, падсілкоўвацца, падмацоўвацца (разм.) / вадкую яду: хлыстаць (разм.); гамаць (дзіц.); жэрці, жраць, зжыраць (груб.); уплятаць, аплятаць, упісваць, умінаць, церабіць, малаціць, пытляваць (перан.) □ браць у рот

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

го́рла ср.

1. в разн. знач. го́рло;

г. балі́ць — го́рло боли́т;

дыха́льнае г. — дыха́тельное го́рло;

2. го́рло, гло́тка ж.;

◊ косць у ~ле — ко́сть в го́рле;

рабо́ты па г. — рабо́ты по го́рло;

вы́рваць з г. — вы́рвать из го́рла;

засе́сці ў ~ле — застря́ть в го́рле;

сы́ты па г. — сыт по го́рло;

г. перагры́зці — го́рло (гло́тку) перегры́зть;

драць г. — драть го́рло (гло́тку);

заткну́ць г. — заткну́ть гло́тку;

клубо́к у ~ле — ком (клубо́к) в го́рле;

на ўсё г. — во всю гло́тку;

кусо́к у г. не ле́зе — кусо́к в го́рло не ле́зет;

прамачы́ць г. — промочи́ть го́рло;

хапа́е (хапі́ла) па г. — сыт по го́рло;

з нажо́м да г. прыста́ць — с ножо́м к го́рлу приста́ть;

слёзы падступі́лі да г. — слёзы подступи́ли к го́рлу;

браць за г. — брать за гло́тку;

стаць упо́перак г. — стать поперёк го́рла;

наступа́ць на г. — (каму) наступа́ть на го́рло (кому);

шыро́кае г. — (у каго) широ́кое го́рло (у кого);

браць ~лам — брать го́рлом;

лу́джанае г. — лужёная гло́тка;

це́раз г. — сверх ме́ры

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

драць

1. (раздзяляць на часткі) réißen* vt, zerréißen* vt; zerfétzen vt;

2. (адрываць) ábreißen* vt;

3. (выдзіраць) (her)áusreißen* vt; áusraufen vt;

4. (церці на тарцы) réiben* vt;

5. разм (выклікаць непрыемнае адчуванне):

драць у го́рле im Hals krátzen;

6. перан, разм (дорага браць) übertéuern vt;

драць працэ́нты zu viel Zínsen verlángen;

◊ драць го́рла sich (D) die Kéhle wund schréien*, aus vóllem Hálse schréien*;

драць з каго-н ску́ру j-n schínden* [plágen, áusplündern];

драць нос die Náse hoch trágen*, hóchnäsig sein;

маро́з па ску́ры дзярэ́ es überlä́uft mich kalt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ува́га ж

1. Áufmerksamkeit f;

звярну́ць ува́гу die Áufmerksamkeit ríchten, sein Áugenmerk wénden*; beáchten vt, áchten vi (на што-н auf A);

звярну́ць чыю-н ува́гу на што-н j-n auf etw. áufmerksam máchen, j-s Áufmerksamkeit auf etw. (A) lénken;

ва́рты ува́гі beáchtenswert, beáchtlich;

нада́ць ува́гу Áufmerksamkeit schénken;

браць пад ува́гу in Betrácht [Erwägung] zíehen*; berücksichtigen vt;

вы́пусціць з-пад ува́гі áußer Acht lássen*, nicht bemérken;

прыцягну́ць ува́гу die Áufmerksamkeit [Beáchtung, das Áugenmerk] auf sich zíehen* [lénken];

звярну́ць на сябе́ ува́гу áuffällig sein;

2. (чулыя адносіны, прыхільнасць) Áufmerksamkeit f;

карыста́цца ува́гай Beáchtung fínden*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)