Verbum

кірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся; незак.

1. чым. Накіроўваць сваю дзейнасць, працаваць у адпаведнасці з чым-н., у залежнасці ад чаго-н.

К. правілам.

К. перадавымі ідэямі.

2. Браць, трымаць кірунак, рухацца куды-н.

К. на Мінск.

К. на бліжэйшую вёску.

крыты́чны¹, -ая, -ае.

1. Які заключае ў сабе крытыку (у 1, 2 знач.).

Крытычныя заўвагі.

К. матэрыял.

2. Здольны адносіцца да каго-, чаго-н. крытычна, з крытыкай (у 1 знач.).

К. розум.

Адносіцца крытычна (прысл.) да прапаноў.

|| наз. крыты́чнасць, -і, ж.

лі́чба, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. Знак для абазначэння ліку.

Арабскія лічбы (1, 2, 3 і г.д.). Рымскія лічбы (I, II, III і г.д.).

2. Паказчык чаго-н., выражаны ў лічбах; сума, падлік.

|| прым. лі́чбавы, -ая, -ае.

Л. код.

памкну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

1. Імкліва рушыць у якім-н. напрамку.

Я памкнуўся ў дом, але мяне затрымалі.

2. Намерыцца што-н. зрабіць.

П. адгаварыць каго-н. ад чаго-н.

|| незак. памыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

папярэ́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. каго (што). Загадзя апавясціць, паведаміць.

П. аб небяспецы.

2. што. Загадзя прынятымі мерамі перашкодзіць ажыццяўленню чаго-н.

П. злачынства.

|| незак. папярэ́джваць, -аю, -аеш, -ае і папераджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (разм.).

|| наз. папярэ́джанне, -я, н.

пары́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што.

1. У фехтаванні: адбіць (адбіваць) удар праціўніка.

2. перан. Адразу, хутка прывесці (прыводзіць) бясспрэчныя пярэчанні супраць чаго-н. (кніжн.).

П. доказы апанентаў.

|| зак. таксама адпары́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны.

паэ́зія, -і, ж.

1. Славесная мастацкая творчасць, пераважна вершаваная.

2. Творы, напісаныя вершаванай мовай.

П. і проза.

Рамантычная п.

Беларуская п.

3. перан., чаго. Што-н. прыгожае, велічнае, узвышанае, што хвалюе, уздзейнічае на пачуцці.

Краявіды, поўныя паэзіі.

|| прым. паэты́чны, -ая, -ае.

пераступі́ць², -уплю́, -у́піш, -у́піць; зак.

1. што. Добраахвотна адмовіцца ад чаго-н. на карысць другога; ахвяраваць што-н., чым-н.

П. чаргу.

Я лепш сваё пераступлю.

2. каму-чаму. Зрабіць уступку, саступіць.

Старому чалавеку трэба п.

|| незак. пераступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

перл, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Тое, што і жэмчуг (уст.).

2. перан., чаго. Пра што-н. выдатнае, цудоўнае (высок., іран.).

Перлы паэзіі.

Перлы дасціпнасці.

3. Пра што-н. бязглуздае, недарэчнае і пад. (разм., іран.).

Не выступленне, а адны перлы.

перша...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) які адносіцца да чаго-н. першага па ліку, напр.: першакласнік, першамайскі;

2) самы ранні, які дзейнічае раней за іншых, напр.: першадрукар, першапраходца;

3) самы лепшы ў якіх-н. адносінах, напр.: першакласны, першагатунковы.