ва́жнасць ж.

1. (значительность) ва́жность;

спра́ва вялі́кай ~ці — де́ло вели́кой ва́жности;

2. (о внешнем виде) ва́жность, гордели́вость; чо́порность, надме́нность;

◊ вялі́кая в. — велика́ ва́жность;

така́я в. — э́ка ва́жность;

для бо́льшай ~ці — для пу́щей ва́жности

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

кро́ўны в разн. знач. кро́вный;

~ная сястра́ — кро́вная сестра́;

~ная су́вязь — кро́вная связь;

~ная спра́ва — кро́вное де́ло;

~ная заціка́ўленасць — кро́вный интере́с;

◊ ~ная по́мста — кро́вная месть;

~ная кры́ўда — кро́вная оби́да;

к. во́раг — кро́вный враг

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

ускладні́цца сов.

1. (сделаться более сложным) усложни́ться;

канстру́кцыя ўскладні́лася — констру́кция усложни́лась;

план рабо́ты ўскладні́ўся — план рабо́ты усложни́лся;

2. (сделаться более трудным) осложни́ться; усложни́ться;

спра́ва ўскладні́лася — де́ло осложни́лось (усложни́лось);

сітуа́цыя ўскладні́лася — ситуа́ция осложни́лась (усложни́лась)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

Ángelegenheit

f -, -en спра́ва, пыта́нне

in wélcher ~? — па яко́й спра́ве?

eine ~ untersúchen — юрыд. весці следства па яко́й-не́будзь спра́ве

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

сутнасць, існасць, справа, змест, сэнс, прырода, квінтэсенцыя; соль, цымус (разм.); дух, душа, корань, гвозд, загваздка, сярэдзіна (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

первостате́йный уст.

1. (относящийся к первому разряду) першаразра́дны;

первостате́йный купе́ц першаразра́дны купе́ц;

2. (самый лучший) першаразра́дны, са́мы ле́пшы;

первостате́йный това́р першаразра́дны (са́мы ле́пшы) тава́р;

3. (первостепенный) першара́дны;

первостате́йное де́ло першара́дная спра́ва.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

міну́тны разм

1. Minúten-;

міну́тная стрэ́лка Minútenzeiger m -s, -;

2. (кароткачасовы) flüchtig, kurz;

3. (на працягу мінуты) minútenlang;

міну́тнае маўча́нне minútenlanges Schwéigen; гл хвілінны;

◊ гэ́та міну́тная спра́ва das ist gleich getán; das geht schnell

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

зру́шыцца

1. sich verschíeben*; sich in Bewégung sétzen (пачаць рухацца);

2. (наблізіцца) zusámmenrücken vi (s);

◊ не зру́шыцца з ме́сца nicht vom Fleck [von der Stélle] kómmen*;

спра́ва не зру́шылася з ме́сца die Sáche kam nicht vom Fleck

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Ка́ўка ’галка’ (Касп., Сцяшк. МГ). Паводле Сл. паўн.-зах., 2, 439, запазычанне з польск. мовы. У якасці крыніцы выстаўляецца польск. kawka ’тс’. Для дзеяслова ка́ўкаць ’мяўкаць’, ’каркаць’ (Сл. паўн.-зах. прыводзіць іншую крыніцу — літ. kaūkti ’выць’ (гл. падрабязна пад ка́ўкаць). Але справа не такая простая. Паколькі гэта лексема гукапераймальнага характару (параўн. польск. kawa, kawka, укр. дыял. ка́ва, літ. kóvas ’галка, грак’, чэш. kavka, серб.-харв. kȃvka, славен. kȃvka і г. д.), то падобныя ўтварэнні могуць узнікаць незалежна ў розных мовах. Гл. агляд Трубачова, Эт. сл., 9, 165–166, які мяркуе, што прасл. *kavъka ўтворана ад *kava ’тс’. Гл. яшчэ Фасмер, 2, 152; Слаўскі, 2, 108–109.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пу́бліка ’супольнасць людзей, сабраных у пэўным месцы’ (ТСБМ), ст.-бел. публика ’публічнасць’ (1687). Запазычана праз польск. publika ’вялікі з’езд, публічны сход; грамадскасць’, першапачаткова ’агульны або дзяржаўны інтарэс’ (XVI–XVII стст.), што ўзыходзіць да лац. (res)publica, літаральна ’агульная справа’, гл. рэспубліка (ад лац. pūblicus ’народны, дзяржаўны, грамадскі’, скарочаны варыянт ад незафіксаванага *populicus < populus ’тлум, люд, народ’, гл. Банькоўскі, 2, 961, даслоўным перакладам якога было рэч паспалітая, адсюль паспо́льства ’грамадскасць, грамадства’. Розныя дэрываты, большасць з якіх запазычана з польскай і рускай моў, а таксама непасрэдна з лацінскай мовы (параўн. яшчэ ст.-бел. публикация, публиковати, публичный, Булыка, Лекс. запазыч., 33), распаўсюдзіліся пад уплывам франц. publik, publique (з XIII ст.) ’яўны, адкрыты, даступны ўсім’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)