інфекцыйная хвароба млекакормячых і птушак, зрэдку чалавека, якая характарызуецца амярцвеннем паражоных тканак (скуры, слізістых абалонак рота, стрававальнага тракта).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
leather
[ˈleðər]1.
n.
1) ску́ра f.
2) вы́раб са ску́ры
2.
adj.
1) скураны́
leather gloves — скураны́я пальча́ткі
2) як ску́ра; раме́нны
3.
v.t.
1) пакрыва́ць ску́раю
2) informal лупцава́ць, біць рэ́мнем
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Пятно́ ’пляма на адзенні’ (ЛА, 3; баран., Сл. ПЗБ), ’радзімка, знак на целе, сіняк’ (віл., воран., Сл. ПЗБ), сюды ж пе́тня (piétnia) ’чырвоная плямка на скуры’ (Варл.), пяцьмо́ ’пляма на адзенні’ (Ян.), пятня́к ’тс’ (лях., Сл. ПЗБ), пя́тнашка ’сіняк’ (шчуч., Сл. ПЗБ), пятло́ ’ружовае месца на шчацэ’ (ЛА, 3); укр.пʼятно́, петьмо́ ’пляма, знак’, рус.пятно́ ’тс’, польск.piętno, piątno ’таўро, пячатка, кляймо’, балг.петно́, пьекно́ ’пляма; карычневая плямка на скуры ад старасці’. Прасл.*pętьno ’след, знак’ (спачатку ў мове паляўнічых), што ад *pęta (гл. пята́) (Фасмер, 3, 425; БЕР, 5, 203). Паводле Банькоўскага (2, 543–544), толькі ўсходнеславянскае, у іншых мовах — запазычанне з усходнеславянскіх, пра спецыфічнае паходжанне слова, на яго думку, сведчыць рус.гнаться по пятам ’ісці па следу’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паве́ка ’рухомая складка скуры, якая прыкрывае вока’ (ТСБМ, Бяльк., Янк. 2, Яруш.), паве́йка ’тс’ (КЭС, лаг.). Укр.паві́ко, павіча́йка, польск.powieko ’тс’. З прэф. па‑ ад века (гл.). Улічваючы старажытнасць гэтага спосабу словаўтварэння, мабыць, магчыма рэканструяваць прасл.po‑věko (параўн. Краўчук, ЭСБМ, 2, 81), але як дыялектызм. Варыянт паве́йка пад уплывам вейкі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
су́мка, ‑і, ДМ ‑мцы; Рмн. ‑мак; ж.
1. Выраб са скуры, тканіны і пад., звычайна з ручкамі, прызначаны для нашэння чаго‑н. Гаспадарчая сумка. Прадуктовая сумка. Паштальёнская сумка. □ [Кандуктар] час ад часу папраўляла раменьчык сва[ёй] кандуктарск[ай] сумкі, каб не так рэзала плячо.Пальчэўскі.Нават смешна было глядзець на .. [Янука]: ватоўка расхрыстана, сумка з кнігамі закінута за спіну, шапка з’ехала на патыліцу.Хадкевіч.// Пра выраб такога тыпу для грошай і некаторых прыналежнасцей жаночага туалету.
2. У анатоміі — орган, які мае выгляд полага мяшэчка са злучальнай тканкі. Сардэчная сумка. Сустаўная сумка.
3. У некаторых жывёл — поласць, складка скуры на жываце мацеры, дзе даношваецца і развіваецца дзіцяня.
4. Орган у некаторых грыбоў, у якім развіваюцца споры.
•••
Палявая сумка — сумка, у якой ваенныя носяць планы, карты.
Санітарная сумка — сумка з наборам медыкаментаў і перавязачных сродкаў, неабходных для першай дапамогі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апліка́тары
(ад лац. applicare = прыкладваць)
вырабы, якія змяшчаюць радыеактыўныя ізатопы і выкарыстоўваюцца ў медыцынскай практыцы для лячэння пашкоджаных участкаў скуры і слізістых абалонак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
мелані́н
(ад гр. melas, -anos = чорны)
пігмент карычневага або чорнага колеру, які трапляецца ў тканках жывёл і чалавека (у скуры, валасах і інш.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
нарма́льны
(лац. normalis = урэгуляваны)
1) які адпавядае нормам, звычайны, натуральны (напр. н-ая тэмпература, н. колер скуры);
2) псіхічна здаровы (напр. н. чалавек).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
таксідэрмі́я2
(ад гр. toksikon = яд + дэрма)
захворванне скуры, выкліканае пранікненнем у арганізм розных рэчываў пры індывідуальнай іх непераноснасці (напр. медыкаментаў, харчовых прадуктаў).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
тэкставіні́т
(ад лац. textum = тканіна + вініл)
від штучнай скуры, што ўяўляе сабой баваўняную тканіну, пакрытую плёнкай полівінілхларыду, выкарыстоўваецца для галантарэйных вырабаў, пакрыцця мэблі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)