распространя́ться

1. распаўсю́джвацца;

2. пашыра́цца;

3. (наполнять собой, своим запахом) разыхо́дзіцца; напаўня́ць (што чым); распаўсю́джвацца;

4. (говорить подробно, долго) гавары́ць (до́ўга, падрабя́зна, шматсло́ўна);

5. страд. распаўсю́джвацца; пашыра́цца; см. распространя́ть 1, 2.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

до́ўгі lang;

гэ́та до́ўгая пе́сня разм. das ist ine lnge Geschchte;

адкла́дваць на до́ўгі час [да свято́га ні́гды] разм. etw. auf die lnge Bank scheben* [auf den Sankt-Nmmerleins-Tag verschieben];

ці до́ўга да бяды́! wie leicht kann ein nglück passieren!

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

навырэ́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Тое, што і навырэзаць. [Настаўнік:] — Дакуль мы будзем стаяць голыя? [Крамнік:] — Пакуль кій выражу. — Нешта вельмі доўга вырэзваеш... За гэты час можна цэлы воз навырэзваць. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няўця́мнасць, ‑і, ж.

Разм.

1. Уласцівасць няўцямнага. [Дырэктар] не чакаў такой дзёрзкасці і доўга глядзеў на мяне са здзіўленнем і няўцямнасцю: маўляў, што зрабілася з жанчынай? Шамякін.

2. Што‑н. незразумелае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папаку́рчыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.

Разм. Курчыцца доўга, неаднаразова. Пасля таго, як узбек папакурчыўся жыватом ад балотнай вады, Машкін забараніў набіраць у біклажкі ваду з розных лужын і панаў. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папатрэ́сціся, ‑трасуся, ‑трасешся, ‑трасецца; ‑трасёмся, ‑трасяцеся; пр. папатросся, ‑трэслася і ‑траслася, ‑трэслася і ‑траслося; зак.

Разм. Трэсціся доўга, неаднаразова. — Стаміўся як-ніяк за дарогу: гадзін з сем папатрасліся, нябось. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

курку́ль, ‑я, м.

1. Селянін-кулак на Украіне.

2. Пагард. Пра хцівага, скупога чалавека. І пасеялі б не пазней, калі б гэты куркуль Пятроў не валаводзіў доўга з насеннем... Сіўцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зубаска́льства, ‑а, н.

Смех, жарты або насміханне з каго‑, чаго‑н. Сцёпка прачытаў.. [ліст] борздзенька — проста не хацеў пры таварышам сядзець над ім доўга, каб не выклікаць гэтым іх зубаскальства. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замаро́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца і замарачы́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.

Затлуміцца, закружыцца. Галава замарочылася. □ — Ты не глядзі доўга на хвалі, можа замарачыцца ў галаве, тады ўсё загойдаецца пад нагамі. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

доўгачака́ны, ‑ая, ‑ае.

Такі, якога доўга, з нецярпеннем чакаюць. Доўгачаканы госць. □ І вось настаў радасны, доўгачаканы дзень пуску завода. Кулакоўскі. [Мама] прывезла Ліпцы .. дарагі і доўгачаканы падарунак — пушыстую белую шубку. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)