Verbum

крэ́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Разм. Тое, што і крактануць. А калі потым ён выпіў і сам, то ад здавальнення моцна крэкнуў — гарэлка, наліўка на вішні, была дужа добрая. Колас.

пабрадзя́жыць, ‑брадзяжу, ‑брадзяжыш, ‑брадзяжыць; зак.

Тое, што і навалачыцца, пацягацца. [Мікалай:] — Можа мне калі захочацца пабрадзяжыць, ну то я ўстаў, адвёў шапку і марш, і ніхто мне слова не скажа. Чорны.

папі́хваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.

Тое, што і папіхаць (у 1 знач.). Поезд крануўся. Злазь хутчэй, а то не паспееш! Паўлік паволі ідзе ў калідорчык. Кандуктар папіхвае. Сташэўскі.

прадрака́нне, ‑я, н.

Уст.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прадракаць — прадрачы.

2. Прадказанне, прароцтва; тое, што прадракаюць. То той, го сёй успамінаў першыя дні вайны, успамінаў прадраканні яе зыходу. Васілевіч.

прасвяжы́ць, ‑свяжу, ‑свяжыш, ‑свяжыць; ‑свяжым, ‑свежыце; зак., што.

Разм. Асвяжыць, праветрыць. — Трэба ж табе хоць трошкі прасвяжыць галаву, — не слухае сябар. — А то ўсё на рабоце ды на рабоце. Скрыган.

прасме́рдлы, ‑ая, ‑ае.

Які насыціўся непрыемным пахам; прасмярдзелы. На гэтай прасмердлай дзёгцем і конскім потам станцыі, воляй-няволяй прыдзецца марнець і сохнуць прынамсі цэлы месяц, а то і болей. Сачанка.

зеляне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

1. Станавіцца зялёным, пакрываючыся травою, лісцем. Луг пачаў зелянець. □ Зацвілі пралескі, сон, кураслеп, пачалі зелянець вербы і бярозы. Курто. // Быць зялёным, у зелені. Хоць гэты край знаходзіцца і досыць далёка ад экватара, але большасць дрэў і кустоў зелянеюць увесь год. Маўр.

2. Набываць зялёную афарбоўку, зялёны колер. За акном пачынала зелянець неба. Мележ. // Станавіцца бледным, мяняцца ў твары пад уплывам злосці, зайздрасці і пад. Зелянець ад злосці. □ Некалькі разоў твар Паліводскага зменьваў свой колер: то чырванеў, то зелянеў, то бялеў, то зноў чырванеў. Чорны.

3. Пакрывацца зеленню (у 4 знач.). Медзь зелянее ад часу.

4. Вылучацца сваім зялёным колерам; віднецца (пра што‑н. зялёнае). Навокал рассцілалася поле, яшчэ даволі стракатае: за жаўтлявым спелым жытам зелянела бульба, з другога боку — сінеў лубін. Шамякін. Прама за ракой стаяў адзінокі дуб, а крыху далей — зелянеў невялікі бярозавы гай. Шашкоў.

•••

У вачах зелянее (зелена) — пра з’яўленне зялёнага колеру, памутнення ў вачах (у стане млосці і пад.).

кло́пат, ‑у, М ‑паце, м.

1. Неспакойная думка пра што‑н.; сканцэнтраванасць думак над ажыццяўленнем чаго‑н. Набліжалася сяўба жыта, і Андрэй ад клопатаў і турбот не знаходзіў сабе месца. Чарнышэвіч. // з інф. Задача, справа. І клопат мой — дапамагчы Зямлі ў вялікай справе: Перакаваць хутчэй мячы На кельмы і аралы. Кляўко. Першы клопат хлебаробаў раёна — барацьба за выкананне прынятых абавязацельстваў. «Звязда».

2. Увага да патрэб і запатрабаванняў каго‑н. Праявіць клопат. Дзякаваць за клопаты. Клопаты партыі аб дабрабыце працоўных. // звычайна мн. (кло́паты, ‑аў). Турботы, справы. У Наталлі, як звычайна ў гаспадыні ў святочны дзень, было безліч дробных клопатаў па гаспадарцы: то заслаць, то прыбраць, то выцерці пыл, то падумаць, што згатаваць паесці. Скрыган. Не мела баба клопату — купіла парася. Прыказка.

3. Трывожны стан; непакой, хваляванне. Клопат не адступае, трывожыць — трэба прарывацца, чакаць нельга — заўтра зрабіць гэта будзе цяжэй. Праціўнік яшчэ не ўмацаваўся, не ў поўнай сіле. Мележ.

•••

Вялікі клопат (іран.) — пра тое, што не заслугоўвае ніякай увагі.

Не было клопату гл. быць.