апе́ка, ‑і, ДМ апецы, ж.

1. Мерапрыемствы па ахове правоў і інтарэсаў асоб, якія не могуць самі весці сваіх спраў. Устанавіць апеку над малалетнім. // Нагляд над дзяржавай (ахова яе правоў, клопаты пра яе развіццё і пад.), які ператвараецца капіталістычнымі краінамі ў эксплуатацыю і аграбленне падапечных дзяржаў. Міжнародная апека.

2. Нагляд, кантроль над чыёй‑н. дзейнасцю. Выйсці з-пад апёкі.

3. Асобы, установы, арганізацыі, якія ажыццяўляюць апеку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

above

[əˈbʌv]

1.

adv.

1) наве́рх, угару́, уго́ру

stairs leading above — схо́ды, што вяду́ць наве́рх

2) уве́рсе, угары́

3) ране́й; вышэ́й

from what was said above — з таго́, што ска́зана ране́й

as stated above — як ска́зана ране́й

4) вышэ́йшы ра́нгам, ула́дай

to make an appeal to the court above — апэлява́ць да вышэ́йшага су́ду

2.

prep.

1) вышэ́й за, вышэ́й як

The elevator does not go above the third floor — Ліфт ня йдзе́ вышэ́й за трэ́ці паве́рх

above zero — вышэ́й нуля́, над нулём

2) над

a sword above his head — меч над яго́най галаво́ю

He kept his head above water — Ён трыма́ў галаву́ над вадо́ю

A captain is above a sergeant — Капіта́н вышэ́йшы ра́нгам за сяржа́нта

3) больш як, больш за што

Not above twenty dollars — Ня больш, як два́ццаць даля́раў

4) па-над, над чым

The president should not be above the law — Прэзыдэ́нт не паві́нен быць па-над зако́нам

3.

adj.

вышэ́йназва́ны; вышэ́йзгада́ны; вышэ́й успо́мнены

the above fact — вышэ́йзгада́ны факт

4.

n.

вышэ́й напі́санае, ране́й ска́занае

- above all

- from above

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

варажы́ць несов.

1. гада́ть, ворожи́ть;

в. на ка́ртах — гада́ть (ворожи́ть) на ка́ртах;

2. (строить догадки) гада́ть;

3. предрека́ть, предска́зывать;

4. разг. привлека́ть, зачаро́вывать, чарова́ть, завора́живать;

5. перен., разг. колдова́ть;

ску́льптар ~жы́ў над глі́най — ску́льптор колдова́л над гли́ной;

ба́бка на́двае ~жы́лапогов. ба́бушка на́двое сказа́ла (гада́ла)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паце́шыцца сов.

1. (кім, чым, з каго, чаго; без доп.) поте́шиться (над кем, чем и без доп.), позаба́виться (кем, чем и без доп.), наслади́ться (кем, чем и без доп.); пора́доваться (кому, чему);

2. уте́шиться;

3. (з каго, чаго) поиздева́ться (над кем, чем);

4. помилова́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

піло́т, ‑а, М ‑лоце, м.

Той, хто водзіць самалёты або іншыя лятальныя апараты; лётчык. Плыве самалёт над зямлёй,.. І з тысячам мараў і дум На дол паглядае пілот. Броўка. Вядзе пілот над намі самалёт І радуецца працы нашай шчыра. Панчанка.

[Фр. pilote.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абшарпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Падраць, носячы; абнасіць (пра адзенне). Абшарпаць падол. // Паабдзіраць, падрапаць што‑н. пры неасцярожным працяглым карыстанні. [Аляксей Сцяпанавіч:] — Калоціцца.. [Тарлецкі] над.. [вудзільнамі], як маці над сваім першым дзіцем. Хаця каб не абшарпаць таго лаку, не абламаць канцы. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

легкакры́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Хуткі ў палёце, у рухах. Легкакрылая чайка. Легкакрылыя матылькі.

2. перан. Паэт. Зменлівы, няўстойлівы, мімалётны. Па-над сонным сялом, над заводамі Праляцеў легкакрылы Май. Лявонны. Скуль ты, вецер легкакрылы, Адкажы? Калі можаш, майму гору Памажы... Васілёк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

люстрава́ць, ‑руе; незак.

1. Блішчаць, адсвечваць, як люстра ​1. Люструе гладзь возера.

2. Адлюстроўваць. Страха .. ужо даўнавата паспела замшэць і грузна апускалася над вокнамі, якія люстравалі ў сабе тыя медныя блікі, што доўгай палосаю застылі далёка над цёмнымі палямі. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мезані́н ’няпоўны паверх, пабудаваны над сярэдзінай дома’ (ТСБМ). З рус. мезанин, мезонин, якое праз франц. mezzanine з італ. mezzanino ’тс’ < mezzano ’сярэдні’ (Мацэнаўэр, LF, 10, 322; Фасмер, 2, 593 і 594; Крукоўскі, Уплыў, 79).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мікрургі́я,

Правядзенне пад мікраскопам аперацый над вельмі дробнымі аб’ектамі — прасцейшымі, клеткамі і пад.; мікраскапічная хірургія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)