бок, бо́ка і бо́ку, М на баку́, мн. бакі́, бако́ў, м.

1. -а. Правая або левая частка цела.

Адлежаць б.

2. -у. Напрамак у прасторы, месца.

Пайсці ў розныя бакі.

Паўднёвы б. лесу.

3. -у. Прастора злева ці справа ад сярэдзіны.

Па другі бок вуліцы.

4. -у, перан. Становішча па-за галоўнымі падзеямі чаго-н.

З боку лепш відаць.

5. -у. Адна з дзвюх паверхняў чаго-н.

Не дакрылі другі б. страхі.

Добры б. матэрыі.

6. -у, перан. Якія-н. рысы, асаблівасці.

Паказаць сябе з лепшага боку.

7. -у. Чалавек ці група асоб, якія супрацьстаяць іншаму чалавеку або групе.

Спрэчкі бакоў.

8. -у, перан. Пункт гледжання, погляд на што-н.

Абмяркоўвалася тэма з усіх бакоў.

9. -у. Ступень роднасных адносін.

Дзядзька з боку маці.

Бокам вылезці (выйсці) (разм.) — не прайсці дарэмна для каго-н.; адплаціцца.

Бок у бок — побач, адзін пры адным (стаяць, размяшчацца і пад.).

Пад (самым) бокам (разм.) — зусім блізка.

|| памянш. бачо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м. (да 1 знач.).

|| прым. бакавы́, -а́я, -о́е (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Акарэ́лы ’брудны, неахайны’ (Сцяшк. МГ). Відаць, да кара (гл.). Аддзеяслоўнае новаўтварэнне. Ад акарэць, карэць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Залпа́ць, залпа́ті ’злапаць’ (Сл. паўн.-зах.). Відаць, метатэза ад злапаць ’тс’ (гл. лапаць2).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

За́мхі ’пушок, які аддзяляецца ў працэсе ткання’ (в.-дзвін., Шатал.). Відаць, да мох (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кушы́цы ’два кіі, на якія чаплялі ніт’ (Нар. лекс.). Відаць, да кашыцы. Гл. кош.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ні́ша ’выемка ў сцяне’ (ТСБМ). З ням. Nische ’тс’, відаць, праз. рус. ни́ша ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Падпі́нкі ’сорт позніх яблык’ (Сцяшк. Сл.). Відаць, з пепінка (гл.) < пепін шаф рапны ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пасілітава́ць ’пахваліць з карыслівымі мэтамі’ (Касп.). Відаць, балтызм. Параўн. літ. saldyti ’рабіць салодкім, саладзіць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пе́траўка ’страва з кураціны’ (хойн., Мат. Гом.). Відаць, дэфармаванае патраўка ’страва, верашчака, мачанка’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пры́дабра (прі́дыбра) ’закраса; затаўка’ (Бяльк.; клім., ЛА, 4). Відаць, ад прыдо́брыць ’палепшыць’ (гл. прыдобрыцца).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)