дый, злуч. (разм.).
1. спалучальны. Злучае члены сказа, што абазначаюць паслядоўныя з’явы, па знач. набліжаецца да злучнікаў «і», «ды».
Узяў сякеру дый падаўся ў лес.
2. далучальны. Далучае члены сказа і сказы, якія ўдакладняюць або абагульняюць папярэднія думкі.
Стаю адзін дый думаю.
А я вазьму дый раскажу аб усім.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
по́ўнач¹, -ы, ж.
1. Адзін з чатырох напрамкаў свету, супрацьлеглы поўдню, у бок якога накіравана намагнічаная стрэлка компаса.
З поўначы дзьмуў халодны вецер.
2. Мясцовасць, што ляжыць у гэтым напрамку.
На поўначы Беларусі.
3. Мясцовасць з халодным, суровым кліматам.
Расліннасць поўначы.
|| прым. паўно́чны, -ая, -ае.
Паўночнае ззянне (палярнае).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
рабы́, -а́я, -о́е.
1. Не адной масці, не аднаго колеру, з плямамі; пярэсты.
Рабая карова.
Рабая тканіна.
2. 3 рабаціннем.
Р. твар.
3.З рабізной, дробным хваляваннем на паверхні вады.
◊
Абое рабое (разм.) — пра людзей, падобных у чым-н. адзін да аднаго (звычайна па якіх-н. адмоўных якасцях).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
strychulec
м. брусок (вастрыць касу);
wszystko pod jeden strychulec — стрыгчы ўсіх пад адзін грэбень
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
шчыпа́цца, шчыплюся, шчыплешся, шчыплецца; незак.
1. Шчыпаць (у 1 знач.) каго‑н.
2. Шчыпаць адзін аднаго. Яго [Пецю] пасадзілі паміж двума задзірыстымі вучнямі. Лаза Пецевай спінай яны даставалі адзін аднаго, шчыпаліся і штурхалі ў бакі. Ракітны.
3. Тое, што і шчыпаць (у 2 знач.).
4. Зал. да шчыпаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
манагра́фія
(ад гр. monos = адзін + grapho = пішу)
навуковая праца, прысвечаная ўсебаковаму даследаванню адной тэмы, праблемы.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
блюз, ‑а, м.
Журботная лірычная песня амерыканскіх неграў, якая атрымала вялікае пашырэнне як адзін з жанраў джазавай музыкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бо́ртніцтва, ‑а, н.
Уст. Прымітыўнае лясное пчалярства, здабыча мёду дзікіх пчол, адзін з найбольш старадаўніх промыслаў на Беларусі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вокамгне́нны, ‑ая, ‑ае.
Які адбываецца па працягу вельмі кароткага часу, у адзін момант. Вокамгненная ўспышка. // Імклівы. Вокамгненныя перабежкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́паўзак, ‑зка, м.
Вялікі чарвяк, адзін з відаў дажджавога чарвяка. Выпаўзак — гэта чарвяк-гігант, блізкі сваяк дажджавому. Матрунёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)