Verbum

дэкара́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Жывапісная або архітэктурная выява месца і абставін сцэнічнага дзеяння.

Д. першага акта.

2. перан. Пра што-н. паказное, штучнае.

◊

Перамена дэкарацый — аб змяненні абставін, становішча спраў, агульнага выгляду чаго-н.

|| прым. дэкарацы́йны, -ая, -ае.

дэклара́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Афіцыйнае абвяшчэнне або ўрачыстая праграмная заява.

Урадавая д.

Д. аб дзяржаўным суверэнітэце.

2. Назва некаторых афіцыйных дакументаў з паведамленнем якіх-н. патрэбных звестак.

Гандлёвая д.

Мытная д.

|| прым. дэкларацы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).

дэмантава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е і дэманці́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што.

Разабраць (разбіраць), зняць (знімаць) што-н., каб адрамантаваць або перамясціць на новае месца.

Д. электрастанцыю.

|| наз. дэманта́ж, -у́, м. Д. аўтаматычнай лініі.

|| прым. дэманта́жны, -ая, -ае.

жава́ць, жую́, жуе́ш, жуе́; жуём, жуяце́, жую́ць; жуй; жава́ны; незак., што.

1. Размінаць ежу або што-н. зубамі.

Ж. кавалак хлеба.

2. перан. Доўга і нудна гаварыць, разбіраць адно і тое ж (разм.).

Ж. пытанне цэлую гадзіну.

|| наз. жава́нне, -я, н.

жада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., чаго, з інф. або са злуч. «каб».

1. Хацець што-н. здзейсніць, зрабіць, займець.

Жадаю бачыць сына.

2. каму-чаму і з інф. Выказваць якія-н. пажаданні, зычыць.

Жадаю вам здароўя.

|| зак. пажада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

загало́вак, -лоўка, мн. -лоўкі, -лоўкаў, м.

Назва якога-н. твора (літаратурнага, навуковага і пад.) або асобных яго частак.

|| прым. загало́вачны, -ая, -ае і загало́ўны, -ая, -ае.

З. шрыфт.

○

Загалоўная літара — вялікая літара, якая пішацца ў слове ў пачатку тэксту, раздзела, абзаца.

прыво́д¹, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. прывесці.

2. Прымусовая дастаўка ў органы следства або ў суд тых, хто не з’явіўся па выкліку, а таксама часовы арышт для допыту (афіц.).

Хуліган ужо мае некалькі прыводаў у міліцыю.

пу́рпур, -у, м.

1. Цёмна- або яркачырвоны колер (першапачаткова каштоўнае фарбавальнае рэчыва).

2. Дарагое адзенне з чырвонай тканіны як знак раскошы і велічы (уст.).

3. перан. Чырвань, палымяны колер.

П. зары. П. сцягоў.

|| прым. пурпу́рны, -ая, -ае і пурпуро́вы, -ая, -ае.

пятлі́ца, -ы, мн. -ы, -ліц, ж.

1. Абкідная або нашыўная пятля на верхняй вопратцы.

Стужачка ў пятліцы фрака.

2. Каляровая падоўжаная нашыўка на каўняры форменнага адзення.

|| памянш. пятлі́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. пятлі́чны, -ая, -ае.

раззбро́іцца, -ро́юся, -ро́ішся, -ро́іцца; зак.

1. Вызваліцца ад зброі, зняць з сябе зброю, а таксама знішчыць або скараціць узбраенне.

2. перан. Адмовіцца ад актыўных дзеянняў, страціць волю да барацьбы.

|| незак. раззбро́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. раззбрае́нне, -я, н.

Барацьба за р.