Verbum

таўстамо́рды, ‑ая, ‑ае.

Разм. З тоўстай мордай. Таўстаморды бульдог. / Зневаж. Пра чалавека. Адкормлены, рыжавусы, таўстаморды чалавек зверскага віду трымаў у руках электрычны ліхтарык, асвятляючы хату і яе ўбогую абстаноўку. Колас.

трохра́дны, ‑ая, ‑ае.

1. З трыма радамі клавішаў (пра гармонік). Трохрадны гармонік.

2. Размешчаны трыма радамі, у тры рады. Трохрадная клёпка.

3. Прызначаны для высеву насення трыма радамі. Трохрадная сеялка.

трэ́снуты, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Які трэснуў, з трэшчынай. [Яўсей] усміхнуўся, з трэснутай губы прасачылася кроў, падбітае вока заплыло пухлінай. Паўлаў.

2. перан. Надтрэснуты (пра голас). — Спрабуйце! — сказаў трэснутым голасам [Прыстром]. Шынклер.

уджгну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Разм.

1. каго. Балюча ўкалоць хабатком, джалам; кусануць, уджаліць (пра насякомых).

2. перан.; каго, па чым. Хвоснуць, сцебануць; ударыць.

3. перан. Знікнуць, уцячы.

узгавары́цца, ‑варуся, ‑ворышся, ‑ворыцца; зак.

Разм. Разгаварыцца, пачаць гаворку. Калі раз сабраліся на вячоркі да Варанковых ды ўзгаварыліся нешта пра Піперманіху, дык Галаскокавых Агата стала спакваля пад’язджаць пад Зосю. Крапіва.

улі́ты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад уліць (у 1, 2 знач.).

•••

Як уліты — які добра аблягае (пра адзенне, абутак). Твар [Пракопа] чыста паголены, .. гарнітур на ім ляжыць, як уліты. Сабаленка.

хлебяста́ць, хлебяшчу, хлябешчаш, хлябешча; незак.

Абл. Стракатаць, трашчаць (пра работу механізмаў, машын і пад.). У Забыліне хлебястаў кулямёт. Стралялі адтуль на імшары цяпер ужо не сціхаючы. Пташнікаў. // Балбатаць, шмат гаварыць.

цкава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад цкаваць.

2. у знач. прым. Які падвяргаўся цкаванню. Цкаваны звер.

•••

Цкаваны воўк — пра чалавека, які зведаў усё, пабываў у розных жыццёвых пераплётах.

цэйс, ‑а, м.

Разм. Аптычны прыбор фірмы «Цэйс» (звычайна пра бінокль). Праз дванаццацікратны мюлераўскі цэйс было добра відаць усё, што рабілася і на скрыжаванні, і на бліжэйшых участках дарог. Шашкоў.

[Ад імя заснавальніка аптычнай фірмы ў Іене Карла Цэйса (1846 г.).]

чырванаску́ры, ‑ая, ‑ае.

1. З чырвонай або чырванаватай скурай.

2. З цёмна-жоўтай, чырванаватай афарбоўкай скуры (пра індзейцаў Паўночнай і Паўднёвай Амерыкі). Чырванаскурыя плямёны. // у знач. наз. чырванаску́рыя, ‑ых. Індзейцы.