лядзя́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Абл. Дошка або скрынка з абледзянелым дном для катання зімой з горак. На санках, лядзянках — Грамадка дзяцей. Журба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ідэало́гія, ‑і, ж.

Сістэма ідэй, уяўленняў, палітычных, філасофскіх, мастацкіх і інш. поглядаў, якія характарызуюць тое або іншае грамадства, клас; светапогляд. Марксісцка-ленінская ідэалогія. Пралетарская ідэалогія. Буржуазная ідэалогія.

[Ад грэч. idea — паняцце і logos — вучэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

казуі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Юрыст, вопытны і ўмелы ў разборы заблытаных, складаных судовых спраў, казусаў. // перан. Неадабр. Пра чалавека, які ўмее адстойваць заблытаныя або фальшывыя палажэнні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэбі́т, ‑у, М ‑біце, м.

Колькасць вадкасці (вады, нафты і пад.) або газу, якая даецца прыроднай ці штучнай крыніцай за адзінку часу. Дэбіт артэзіянскага калодзежа. Дэбіт свідравіны.

[Ад фр. débit — збыт, расход.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэтанава́ць 1, ‑нуе; незак.

Узрывацца ў выніку дэтанацыі. Снарады дэтанавалі ад выбуху.

дэтанава́ць 2, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; незак.

Адхіляцца ад правільнага тону ў музыцы або спевах; фальшывіць.

[Ад фр. détonner.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ёт, ‑а, М ёце, м.

Назва зычнага гука, які ў лацінскім алфавіце абазначаецца літарай «j», а ў беларускай мове літарай «й» або не мае спецыяльнага літарнага абазначэння.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заарыштава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго-што.

Разм. Тое, што і арыштаваць. — Не заводзься з імі [жаўнерамі]! — перасцерагла дзеда бабка Наста, — а то яшчэ заб’юць або заарыштуюць. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гамеры́чны, ‑ая, ‑ае.

Вялізны, незвычайных памераў або сілы.

•••

Гамерычны смех (рогат) — нястрымны, грамавы смех, падобны на той, якім, паводле «Іліяды» Гамера, смяяліся на сваіх гуляннях алімпійскія багі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

до́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дна (у 1 знач.). Проба доннага грунту. // Які жыве або які знаходзіцца на дне. Донны лёд. Донная рыба. Донныя травы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дубальто́вы, ‑ая, ‑ае.

Разм.

1. Які складаецца з двух аднародных або падобных прадметаў, частак; падвойны. Дубальтовыя рамы. Дубальтовыя дзверы.

2. З двума стваламі (пра зброю). Дубальтовая стрэльба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)