ВАВІЛО́НСКІ ПАЛО́Н,

перыяд у гісторыі стараж. яўрэяў. Доўжыўся ад узяцця Іерусаліма вавілонскім царом Навухаданосарам II і насільнага вывядзення значнай часткі яўрэяў у Вавілонію (585 да н.э.) да яе заваявання перс. царом Кірам II (538 да н.э.), пасля чаго яўрэям было дазволена вярнуцца ў Палесціну і аднавіць Іерусалім.

т. 3, с. 426

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВО́СПА ВЕТРАНА́Я,

вятранка, масавая востразаразная інфекц. хвароба чалавека. Узбуджальнік — фільтроўны вірус — перадаецца ад хворага паветрана-кропельным шляхам. Інкубацыйны перыяд 13—17 дзён. Павышаецца т-ра, на скуры з’яўляецца высыпка, у поласці рота і глоткі — язвачкі, запаленне дыхальных шляхоў. У перахварэлых на воспу ветраную выпрацоўваецца стойкі імунітэт.

т. 4, с. 276

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГЕ́ТАН,

Хатан (Hutton) Джэймс (3.6.1726, г. Эдынбург, Вялікабрытанія — 26.3.1797), шатландскі натураліст-геолаг; заснавальнік плутанізму. Даказаў інтрузіўнае паходжанне гранітаў. У працы «Тэорыя Зямлі» (1788) адлюстраваў гісторыю Зямлі як бясконцае паўтарэнне цыклаў з перыяд. зменай разбурэння адных кантынентаў і ўзнікнення іншых; паказаў падабенства стараж. і сучасных геал. працэсаў.

т. 5, с. 207

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

юна́цтва, ‑а, н.

1. Перыяд жыцця пасля малалецтва да сталасці; ранняя маладосць. Гады юнацтва. □ Напярэдадні юбілею маёй творчасці мне захацелася ўспомніць свой шлях і ўсё сваё жыццё. Я імкнуўся аднавіць усе драбніцы гэтага жыцця — сваё маленства, юнацтва, .. светлыя гадзіны творчасці, сваю сталасць. Купала.

2. зб. Юнакі. // Маладыя людзі абодвух полаў. Юнацтва планет усвядоміла, што сёння ствараецца будучыня і для яго. «Маладосць». Цябе, юнацтва, я люблю. Загартаванае ў вайну, Цану ты знала мазалю І хлебу ведала цану. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

першапачатко́вы

1. в разн. знач. первонача́льный;

п. прае́кт — первонача́льный прое́кт;

п. стан — первонача́льное состоя́ние;

2. (представляющий собой первую стадию) первонача́льный, перви́чный;

п. перы́яд хваро́бы — первонача́льный (перви́чный) пери́од боле́зни;

○ ~выя лі́кі — мат. первонача́льные чи́сла;

~вая фу́нкцыя — мат. первонача́льная фу́нкция;

~выя накапле́нні — эк. первонача́льные накопле́ния

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гайду́к

(польск. hajduk, ад венг. hajduk = пехацінцы)

1) паўстанец-партызан на Балканах і ў Венгрыі ў перыяд турэцкага панавання (15—19 ст.);

2) выязны лакей памешчыка ў часы прыгону.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дэфля́цыя

(лац. deflatio = здзіманне)

1) змяншэнне колькасці папяровых грошай, выпушчаных у перыяд інфляцыі, каб павысіць іх пакупную здольнасць;

2) выдзіманне і шліфаванне горных парод мінеральнымі часцінкамі з дапамогай ветру.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

карыялі́зіс

(ад карыя- + гр. lysis = распад)

1) растварэнне клетачнага ядра; апошні этап некрабіёзу, які папярэднічае смерці клеткі;

2) знікненне структуры клетачнага ядра ў перыяд паміж дзвюма фазамі яго падзелу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

streak​1 [stri:k] n.

1. паласа́, пало́ска; жы́лка, про́жылак;

There are streaks of grey in her hair. У яе валасы з сівізною;

like a streak of lightning з ху́ткасцю мала́нкі

2. ры́са (характару);

a nervous streak нерво́знасць;

a yellow streak баязлі́васць

3. перы́яд, праме́жак, паласа́;

a (long) streak of (good) luck (до́ўгая) паласа́ ўда́чы, паласа́ шанцава́ння

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ардана́нс

(фр. ordonnance)

1) урадавы акт у Францыі і некаторых іншых краінах;

2) каралеўскі ўказ у Францыі (12 — 18 ст. і ў перыяд Рэстаўрацыі) і ў Англіі (13 — 16 ст.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)