парфіры́дыум

(н.-лац. porphyridium)

аднаклетачная або каланіяльная чырвоная водарасць класа банпевых, якая пашырана на глебе і розных наземных субстратах, пераважна ў прэсных вадаёмах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

перыдыне́і

(н.-лац. peridinium, ад гр. peridines = які круціцца вакол)

атрад прасцейшых класа жгуцікавых; займаюць прамежкавае становішча паміж раслінамі і жывёламі; панцырныя жгуціканосцы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пірагало́л

(ад піра- + лац. galla = чарнільны арэшак)

арганічнае злучэнне класа фенолаў, бясколернае крышталічнае рэчыва, выкарыстоўваецца ў фатаграфіі, для сінтэзу некаторых фарбавальнікаў і інш.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

са́гаўнік

(ад малайск. sagu = сага)

дрэва класа сагаўнікавых, падобнае на пальму, якое пашырана ў тропіках; дае сага, каштоўную драўніну; шырока вырошчваецца як дэкаратыўнае.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

смітсані́т

[ад англ. J. Smithson = прозвішча англійскага мінералога (1765—1829)]

мінерал класа карбанатаў белага колеру з зеленаватым, бураватым або шараватым адценнямі; руда цынку.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэніі́ды

(н.-лац. taeniidae)

сямейства гельмінтаў класа цэстодаў, паразітуюць у кішэчніку драпежных млекакормячых, драпежных птушак, чалавека (напр. бычыны цэпень, свіны цэпень і інш).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

флюары́т

(ад лац. fluor = цячэнне)

мінерал класа фтарыдаў жоўтага, фіялетавага, зялёнага колеру, часам бясколерны, празрысты; выкарыстоўваецца ў металургіі, хімічнай, аптычнай і керамічнай прамысловасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

шэелі́т

[ад шв. K. Scheele = прозвішча шв. хіміка (1742—1786)]

мінерал класа вальфраматаў і малібдатаў у выглядзе белых або шэрых крышталёў; руда вальфраму.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АЎТАМАДЭЛІ́ЗМ,

аўтамадэльны спорт, уключае канструяванне і стварэнне мадэляў аўтамабіляў для спаборніцтваў; тэхнічны від спорту. Адрозніваюць 2 тыпы мадэляў: кордавыя і радыёкіроўныя. Кордавыя маюць рухавікі ўнутр. згарання аб’ёмам да 1,5; 2,5; 5 і 10 см³; спаборніцтвы праводзяць на кардадроме — круглай пляцоўцы з бетоннай дарожкай. Радыёкіроўныя паводле тыпу рухавікоў падзяляюцца на мадэлі з рухавікамі ўнутр. згарання і электрычнымі; спаборніцтвы праводзяць на спец. трасах для групавых гонак. На Беларусі спаборніцтвы па аўтамабілізме праводзяць з 1959. Федэрацыя аўтамадэльнага спорту Рэспублікі Беларусь створана ў 1992 (з 1993 член Еўрапейскай федэрацыі). Чэмпіёны б. СССР па аўтамадэлізме (майстры спорту міжнар. класа) — В.Кротчанкаў (1975, 1987), В.Дрозд (1991), чэмпіён і рэкардсмен Рэспублікі Беларусь Кротчанкаў (1992).

т. 2, с. 113

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АЛЬТ

(італьян. alto ад лац. altus высокі),

1) нізкі жаночы ці дзіцячы голас у хоры; 2-я па вышыні партыя ў харавой партытуры. Да 18 ст. назва высокага тэнара.

2) Муз. інструмент класа хардафонаў тыпу смыковых. Мае тую ж канструкцыю, што і скрыпка, але большых памераў, густы, насычаны гук, строй квінтай ніжэй. Мяркуюць, створаны на мяжы 15—16 ст. На Беларусі вядомы з 18 ст., выкарыстоўваўся ў ансамблях і з аркестрам; нар. назва «альтоўка».

3) Разнавіднасці многіх аркестравых інструментаў: духавых (флейта-альт, габой-альт, кларнет-альт, труба-альт, трамбон-альт), струнных (цымбалы-альт, мандаліна-альт, балалайка-альт, домра-альт).

І.Дз.Назіна.

т. 1, с. 284

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)