мікрагаме́ты

(адмікра- + гаметы)

мужчынскія палавыя клеткі ў спаравікоў, звычайна рухомыя і больш дробныя, чым жаночыя (параўн. макрагаметы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мэр

(фр. maire, ад лац. maior = больш)

кіраўнік муніцыпалітэта ў Англіі, Францыі, ЗША і некаторых іншых краінах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Трыўны́ (трывны́й) ‘больш сытны’ (Клім.), з іншай суфіксацыяй трыўке́й ‘каларыйны, сытны’ (драг., Скар. НМ). Да трыва́ць (гл.), параўн. трыва́льнейшыбольш пажыўны, каларыйны’ (Скарбы₂), трыва́лкі ‘тс’ (Гіл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падня́цца, падыму́ся, пады́мешся, пады́мецца; падымі́ся і -німу́ся, -ні́мешся, -ні́мецца; -німі́ся; зак.

1. Перамясціцца ўверх або прыняць больш высокае становішча.

П. на чацвёрты паверх.

Рука паднялася.

П. па службовай лесвіцы (перан.; дасягнуць больш высокага грамадскага становішча).

2. Устаць, перамяніць ляжачае або сядзячае становішча на стаячае.

П. з ложка.

3. Крануцца, рушыць.

Войскі падняліся ў атаку.

4. перан. Перайсці да актыўных дзеянняў.

П. на барацьбу з ворагам.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць вышэйшым, павысіцца ва ўзроўні.

Вада ў рацэ паднялася.

6. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Павялічыцца, павысіцца.

Прадукцыйнасць працы паднялася.

Цэны падняліся.

7. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць больш актыўным, прыўзнятым, палепшыцца.

Настрой падняўся.

8. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Наладжваючыся, палепшыцца, развіцца.

Прадукцыйнасць гаспадаркі паднялася.

9. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Узнікнуць, пачацца.

Падняўся шум.

У стане ворага паднялася паніка.

Падняўся вецер.

|| незак. падыма́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і падніма́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. падня́цце, -я, н. (да 1, 6—8 знач.) і пад’ём, -у, м. (да 1, 2 і 5 знач.).

|| прым. пад’ёмны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падраздзяля́цца, ‑яецца; незак.

1. Дзяліцца, распадацца на больш дробныя часткі. Рота падраздзяляецца на ўзводы.

2. Зал. да падраздзяляць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падчапуры́цца, ‑чапуруся, ‑чапурышся, ‑чапурыцца; зак.

Разм. Надаць сабе больш прыгожы выгляд; прыбрацца. Пасля вапны ўсе падчапурыліся, прычасаліся. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

палібера́льнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Аднесціся паблажліва, ліберальна да каго‑н. Паліберальнічалі, ён васлугоўваў больш строгага спагнання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паважчэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.

Разм. Стаць, зрабіцца больш важкім, цяжкім. Хмары, здавалася, паважчэлі і насунуліся ніжэй. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паталя́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.

1. Незак. да паталіць.

2. Спачувальна адносіцца да больш слабых.

3. Патураць, патакаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

правабярэ́жжа, ‑а, н.

Правы бераг ракі. Баі на правабярэжжы Дняпра з кожным днём станавіліся ўсё больш моцнымі. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)