Verbum

*Вярве́чка, вэрвэ́чка ’частка абутку’ (Бес.). Да вяро́вачка (гл.). Пад уплывам польскай мовы відазмяніўся суфікс, націск слова на перадапошнім складзе, а ў сувязі з гэтым адбылося скарачэнне групы ‑ров‑ > ‑рв‑.

Ваздухі́ ’лёгкія’ (КЭС, Інстр. I). Да дых‑/дух‑. Параўн. аналагічныя ўтварэнні: рус. духи́ і ды́хи ’дыхальныя шляхі, асабліва ў каня’, смал. воздухи ’лёгкія, грудзі’. Параўн. бел. даць пад уздых.

Перады́лле (пэрэды́лье) ’загарадзь перад хлявом’ (лун., Нар. сл.). Зыходнае, відаць, перадынне, перадрынне (гл.); слова змянілася пад уплывам лексемы дыль ’бервяно, тоўстая дошка’, якое было матэрыялам для прасла ’шчыльнай агароджы’.

Пераплі́ца, перяплі́ца, параплі́ца, парлі́ца, партві́ца, цярплі́ца, пярхлі́ца ’металічная планка ў адтуліне верхняга каменя жорнаў’ (ЛА, 4) — усе да парпліца (гл.), пачатак слова перааформлены пад уплывам слоў з прыстаўкай пера-.

◎ Плю́тацца ’блытацца’ (паст., воран., Сл. ПЗБ), плютьць гаварыць абы-што’ (міёр., Нар. лекс.). Да плут, муціць i̯ (гл.). Мяккасць ‑я*⇉пад уплывам польск. plątać (šią) ’блытацца’, ’заплятацца (пра язык)’.

Працві́чка ’частае пакаранне розгамі’ (Нас.). Дэрыват з суф. ‑к‑ ад працві́чыць ’пакараць розгамі’ (Нас.), магчыма, пад уплывам польск. ćwiczyć się ’практыкавацца’. Сюды ж, відаць, працві́чыцца ’дазнацца’ (нясвіж., Сл. ПЗБ).

Про́вар ’вінакурня, бровар’ (Нас., Др.-Падб.; брасл., Рам., 8; Грыг., Мік., Янк. 2, Сл. ПЗБ), про́раў (Сл. ПЗБ). З бровар (гл.) пад уплывам правары́ць. Сюды ж права́рня ’вінакурня’ (Нас.).

Про́даж ’прадаванне, гандаль’ (ТСБМ, Шат.). Укр. про́даж ’тс’. Гл. прадажа. Іншы націск і суфіксацыя, відаць, пад уплывам польск. sprzedaż ’продаж’. Форма прада́ж (паст., Сл. ПЗБ) кантамінуе прадажа і продаж.

Про́ціва, про́цьва ’месца на беразе вадаёма, дзе мылі бялізну’ (уздз., Сл. ПЗБ). Гл. пратва, працьва < праць. О ў корані гіперкарэктнага характару пры пераносе націску або, магчыма, пад уплывам проці.

Прыра́нак ’накладка на прарэху ў штанах’ (навагр., Сцяшк.), прыра́нкі ’кавалкі палатна, якія падшываюцца пад плечы ў сарочках’ (брагін., Шатал.). Відаць, да прыра́мак з субстытуцыяй н < м у выніку дээтымалагізацыі.