3.што. Дамагчыся чаго‑н. пасля доўгіх пакут і намаганняў. [Купала:] — А зямля наша — будзе. Пэўна ж, не такая краіна, як цяпер, але з усім добрым, што выгараваў і выкаваў народны дух, які жыве ў яе імені.Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стэ́павы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да стэпу, заняты стэпамі. Стэпавыя прасторы. □ Тысяча камсамольцаў Беларусі накіроўваюцца ў леспрамгас, каб забяспечыць Данбас і іншыя гарады стэпавых раёнаў драўнінай.Дзенісевіч.// Які знаходзіцца, размешчаны ў стэпе. Стэпавая дарога.// Які жыве або расце ў стэпах. Стэпавы кавыль. Стэпавыя птушкі.// Такі, як у стэпе, уласцівы стэпу. Стэпавае паветра.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шыпу́н1, ‑а, м.
1. Від лебедзя з чырвона-чорнай дзюбай і моцна выгнутай шыяй, які жыве па лесастэпавых азёрах; птушка атрада гусепадобных. Буслы.. з цікавасцю разглядалі шыпуна і не саступалі з месца.Пальчэўскі.
2.Разм. Той, хто шыпіць (у 4 знач.).
шыпу́н2, ‑у, м.
Спец. Густы накіп пры плаўцы чыгуну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Лёз ’зазор’ (гродз., Нар. сл.), лёзны ’свабодны, нічым не заняты’ (Бяльк.), ’пусты, лёгкі’ (КЭС, лаг.), ’неказырны’ (Янк. I), сувалк.loźniak ’агароднік, бедны селянін, які жыве за вёскай’ (КСПГ), ст.-бел.лезный, лиозный, люзный ’вольны’ (з XVI ст.) запазычаны са ст.-польск.luz (польск.luz, каш.loz, lóz ’вольнае месца’), luźny ’свабодны, разрознены’, якія паходзяць з ням.los ’свабодны, з зазорам’ < ст.-в.-ням., с.-в.-ням.los ’свабодны, расслаблены’, ’гарэзлівы’ (Слаўскі, 4, 393; Булыка, Запазыч., 192). Гл. яшчэ лёс2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пляба́нія
(с.-лац. plebania, ад лац. plebs = народ)
1) парафія, якой кіруе плябан; пасада плябана;
2) дом, які належыць парафіі і ў якім жыве плябан.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
цыкло́п
(гр. kyklops = круглавокі)
1) волат з адным вокам пасярэдзіне лба ў старажытнагрэчаскай міфалогіі;
2) драпежны рачок падкласа весланогіх, які жыве пераважна ў прэсных вадаёмах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
цыо́н, цыо́нус
(н.-лац. cionus)
жук сям. даўганосікаў з кароткім шарападобным целам у густых валасках зверху; жыве ў лясах, па абочынах дарог, у садах, парках.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
жыха́рм.
1. (насельнік) Éinwohner m -s, -, Bewóhner m -s, -; Ánwohner m -s, - (вуліцы);
гарадскі́ жыха́р Städter m -s, -, Stádtbewohner m;
карэ́нны жыха́рÚreinwohner m;
мясцо́вы жыха́рÉinheimische (sub) m -n, -n;
2. (які жыве ў кватэры) Bewóhner m -s, -; Míeter m -s, -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
пакаёвы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да пакоя. У сэрца папросіш парады — Яно да паслугі гатова: Вядзе з пакаёвай засады Пад лівень, на вецер жыццёвы.Прануза.
2. Які знаходзіцца, жыве, расце ў пакоі. Служанкі вывелі на прагулку пакаёвых сабачак.Карпюк.Толькі ведай: да пары квітнеюць Кветкі пакаёвыя ў цяпле.Ставер.
•••
Пакаёвая тэмпературагл. тэмпература.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыма́к, ‑а, м.
Муж, якога прынялі ў сям’ю жонкі, які жыве ў доме жонкі. — Няхай бы Надзя прымала прымака і жылі на здароўе...Васілевіч.А больш за ўсё пакрыўдзіла Змітрака ў іхняй гаворцы з жонкай тое, што Ганна намякнула яму, што ён у яе прымак і што будзе ўсё так, як яна скажа.Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)