БАГРА́Т III,

грузінскі цар [975—1014]. Аб’яднаў пад сваёй уладай Зах. і значную ч. Усх. Грузіі (Картлі, Кахеты, Эрэты). Абапіраючыся на дваран, упарта змагаўся з араб. заваёўнікамі, а таксама з буйнымі феадаламі, якія выступалі супраць аб’яднання краіны.

т. 2, с. 209

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АВАДО́Н,

у іудаісцкай міфалогіі ўвасабленне ямы-магілы і прадоння апраметнай, якая паглынае, хавае і бясследна знішчае; вобраз, блізкі да анёла смерці. У хрысц. міфалогіі Авадон вядзе супраць чалавецтва ў канцы свету караючую раць жахлівай «саранчы».

т. 1, с. 58

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Бурдзю́к. Рус. бурдю́к, укр. бордю́г, бурдю́г, бурдю́к, бордю́х, польск. burdziuk і г. д. Лічыцца запазычаннем з цюрк. моў. Параўн. азерб. burduk ’тс’. Для ўкр. мовы магло быць некалькі крыніц (у тым ліку і рум.). Гл. Праабражэнскі, 1, 53; Стацкі, AfslPh, 35, 350; Фасмер, 1, 244; Рудніцкі, 259–260; Вінцэнц, Éléments, 10. Супраць рум. крыніцы Губшмід, Schläuche, 111.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вась-вась-вась ’падзыўныя словы для кормнага кабана’ (Янк. III). Рус. дыял. вац!, ва́цу́! ’тс’, укр. ваць!, вацю́! ’тс’. Як думаў Р. Смаль–Стоцкі, гэта варыянты слова паць! < паця́ ’парася’. Супраць гэтай версіі Рудніцкі (1, 329), які лічыць, што усё гэта варыянт выклічніка ацю! (адгоннае слова для свіней; да форм апошняга параўн. Краўчук, ВЯ, 1968, № 4, 123–124).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АН

(шумер. «неба»),

Анум, Ану (акад.), у шумера-акадскай міфалогіі бог неба, адно з цэнтральных божастваў. Ан стварае сямёрку злосных дэманаў утуку і пасылае іх супраць бога месяца, каб зацямніць яго. Існуе жаночая паралель Ана — Антум.

т. 1, с. 330

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

але́I злучн

1. (супраць) ber, doch, jedch;

яна адка́звала ці́ха, але́ ўпэ́ўнена sie ntwortete lise, aber entscheden;

2. (далуч) ber;

вёскі малы́я, але́ будынкі но́выя die Dörfer sind klein, aber die Häuser sind neu

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

athwart [əˈθwɔ:t] adv., prep. fml

1. упо́перак; наўско́с;

They put a table athwart the doorway. Яны паставілі стол упоперак дзвярэй.

2. су́праць, супро́ць; насу́перак;

His statement ran athwart what was previously said. Яго словы супярэчылі таму, што было сказана раней.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

react [riˈækt] v.

1. (to) рэагава́ць;

Children react to kind treatment. Ласкай можна многага дабіцца ад дзяцей.

2. chem. (with) выкліка́ць рэа́кцыю, уступа́ць у рэа́кцыю

3. (against) процідзе́йнічаць, супрацьдзе́йнічаць;

react against the oppressive political system змага́цца су́праць жо́рсткай паліты́чнай сістэ́мы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

плыть несов., в разн. знач. плы́сці, плыць;

плыть в ру́ки плы́сці (плыць) у ру́кі;

плыть по тече́нию за вадо́й ісці́ (плы́сці); жыць, як набяжы́ць;

плыть про́тив тече́ния плы́сці (плыць) су́праць цячэ́ння;

плыть скво́зь па́льцы плы́сці (плыць) праз па́льцы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

zwalczać

незак. kogo/co1. змагацца з кім, супраць каго; пераадольваць (што); перамагаць каго/што;

zwalczać przeszkody — пераадольваць цяжкасці;

2. знішчаць; выкараняць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)