áufschwellen

1.

vt раздзіма́ць, надува́ць

2*. vi (s)

1) пу́хнуць, уздува́цца

2) бо́льшаць (пра ваду); мацне́ць (пра гук)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

dúnkel

a

1) цёмны; змро́чны

2) таямні́чы, невядо́мы

dúnkle Pläne áushecken — выно́шваць злачы́нныя пла́ны

3) глухі́, невыра́зны (гук)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Вагава́ць 1 ’баранаваць’. Балтызм. Параўн. літ. vagóti ’баранаваць’, vagà ’баразна’ (Аткупшчыкоў, Лекс. балтызмы, 32).

Ваґава́ць 2 ’будзіць, падымаць са сну’ (зламоўн.) (Сцяц.). Гук ґ выбухны. Указанне на тое, што слова ўжываецца зламоўна, дазваляе меркаваць, што перад намі перанос значэння вагаваць ’з цяжкасцю ўзнімаць’ (< ваг ’рычаг’) > вагаваць ’падымаць са сну’ > ’будзіць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плясь! ’гук ад удару чым-небудзь плоскім’, адпавядае значэнню дзеясловаў пля́снуць, пля́скаць, пляска́цца (ТСБМ; глус., Янк. Мат.): плясь! — па голым целе (полац., Нар. лекс.), пляс! (шальч., Сл. ПЗБ). Ад пляс(к)‑нуць, гл. пля́скаць, змякчэнне канцавога зычнага мае экспрэсіўны характар, або пад уплывам мяккасці папярэдняга зычнага, параўн. лясь! < ляснуць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пі́нушкі́ ’пачаткі росту пер’я ў птушак’ (Бяльк.), капыл. піпухі, шлюхі, птахі, птушкі, пнушкі ’адросткі нер’яў пасля лінькі’ (маг., ЛА, 1). Утвораны пры дапамозе суф.⇉‑ушк‑і ад пень (гл.) < прас;]. *рьпь ’тс’. Гук на месцы *-ь⇉вынік дысімілятыўнага якання, альбо паяўленне новага ‑ь‑ > ў групах зычных (Карскі, 1, 201–202).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

A cane non magno saepe ingens aper tenetur

Маленькі сабачка часта стрымлівае вялізнага дзіка.

Маленькая собачка часто сдерживает большого кабана.

бел. Конік маленькі, ды даражэнькі. Малая прачка часам многа зробіць. Малы жук, ды вялікі гук. Малы залатнік, ды дарагі.

рус. Муравей невелик, а горы копает. Мала блошка, да и царю спуску не даёт. Мал золотник, да дорог. Невеличка мышка, да зубок востёр. Невеличка птичка, да коготок востёр.

фр. Petit mais brave (Мал, да удал). Petit chien belle queue (У маленькой собачки красивый/прекрасный хвост).

англ. Little strokes fell great oaks (Мелкие удары валят огромные дубы).

нем. Klein, aber fein (Маленький, да удаленький). Kleine Fliegen stechen große Leute (Маленькие мухи, но и большого человека кусают). Kurzer Flachs gibt auch langen Faden (Короток лён, а даёт длинные волокна).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

выбухны́ Explosións-, Detonatións ; Spreng , Zünd ;

выбухны́я рабо́ты Spréngarbeiten pl;

выбухны́ зара́д Spréngladung f -, -en;

выбухна́я хва́ля Detonatiónswelle f -, -n;

выбухны́ гук фан. Explosívlaut m -es, -e, Verschlússlaut m

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

лабія́льны

(лац. labialis = губны)

1) лінгв. утвораны з удзелам губ, губны гук (напр. «б», «п»);

2) які нагадвае сабой губы (напр. л-ыя органы пачуццяў у насякомых).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гало́сны, ‑ая, ‑ае.

Які ўтвараецца пры свабодным праходжанні паветра праз поласць рота (пра гукі мовы). Галосны гук. / у знач. наз. гало́сны, ‑ага, м.; гало́сная, ‑ай, ж. Галосныя беларускай мовы. Правапіс галосных.

•••

Беглая галосная — у беларускай мове: галосныя гукі «о» і «е», якія маюцца ў адных формах слова і знікаюць у другіх, напрыклад: сон — сну, пень — пня.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

звяк ​1, ‑у, м.

Рэзкі металічны ці шкляны гук. У тры рады павозкі, На сотні вёрст абоз: Дубовых спіцаў лёскат, І звяк старых атос. Пушча. У пакой урываецца свежы подых паветра, востры пах зямлі і зеляніны, шкляны звяк кропель і — радасць. Скрыган.

звяк ​2, выкл. у знач. вык.

Разм. Ужываецца ў значэнні дзеясловаў звякаць і звякнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)