уме́лец, ‑льца, м.
Разм. Умелы працаўнік, майстар. Знаходкі сведчылі, што ў горадзе ўжо ў той час былі высока развіты рамёствы, горад славіўся сваімі ўмельцамі-майстрамі. Хадкевіч. [Сярмяжка] працуе з той увішнасцю, з той віртуознасцю сапраўднага ўмельца, якія нават старонняга назіральніка не могуць не скарыць. Дадзіёмаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
spoils [spɔɪlz] n. pl.
1. the spoils вае́нная здабы́ча, трафе́і; нарабава́нае дабро́;
give a town up to spoils адда́ць го́рад на рабава́нне
2. дзяржа́ўныя паса́ды, які́я раздаю́цца прыхі́льнікам па́ртыі, што вы́йграла вы́бары
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
накірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак.
1. каго-што. Вызначыць, надаць кірунак руху каму-, чаму-н.
Н. машыны ў горад.
2. Сканцэнтраваць што-н. на кім-, чым-н., супраць чаго-н.
Н. усе сілы на выкананне задання.
Н. увагу.
3. каго-што. Паслаць, адправіць, даць прызначэнне.
Н. хворага да ўрача.
4. каго (што). Даючы парады, навучыць чаму-н. добраму.
Н. на правільны шлях.
|| незак. накіро́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. накірава́нне, -я, н. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падкі́нуць, -ну, -неш, -не; -кінь; -нуты; зак.
1. каго-што. Кінуць (уверх ці пад што-н.).
П. сякеру пад лаўку.
2. што і чаго. Кінуўшы, дадаць.
П. вугалю ў топку.
3. каго-што і чаго. Даць, паслаць дадаткова (разм.).
П. рэзервы на фронт.
П. машыну дроў.
4. каго-што. Употай пакласці каля каго-, чаго-н., падлажыць.
П. лістоўку.
5. каго-што. Падвезці, давезці (разм.).
П. на машыне ў горад.
|| незак. падкіда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і падкі́дваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Стамбу́лка ‘турэцкая люлька з доўгім цыбуком’ (Нас.), ‘палка (для апоры пры хадзьбе); указка’ (Нас., Шпіл.). Параўн. польск. stambułka ‘турэцкая люлька’, ‘пукатая бутэлечка’, рус. стамбу́лка ‘турэцкая люлька’. Вытворнае ад Стамбул; назва горада паходзіць з новагрэч. Στημπόλι ад выразу εἰς τήν Πόλιν ‘у горад’, г. зн. Канстанцінопаль. Гл. Фасмер, 3, 744 з літ-рай. На падставе прызнака ‘доўгі’ ўтвораны стамбо́ль ‘мужчына высокага росту’ (слонім., Сл. рэг. лекс.), стамбулі́кі ‘кветкі на высокай сцябліне’ (Арх. Федар.), што не выключае ўплыву літ. stámbas ‘кветканоснае сцябло’, параўн. стамбы́ ‘кветаносныя сцяблы’ (Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гра́на Лінія, рыска, праведзеная на зямлі, ад якой дзеці пры гульні ў лапту дзеляць месца на «горад» і «поле» (Тур.). Тое ж чарта́, лі́нія, чур (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
БХІЛА́І, Бхілаінагар,
былы горад у Індыі, у 1980-я г. аб’яднаны з суседнім г. Дург у г. Дург-Бхілаінагар.
т. 3, с. 369
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АРЗАМА́С,
горад у Расіі, раённы цэнтр у Ніжагародскай вобл., на р.Цёша (прыток Акі). Узнік у 1578 як горад-крэпасць. 111,3 тыс. ж. (1994). Вузел чыг. ліній і аўтадарог. Машынабудаванне (вытв-сць рухавікоў, запчастак да аўтамабіляў, прылад, абсталявання для камунальнай гаспадаркі і інш.), лёгкая, харч. прам-сць. У Арзамасе была першая ў Расіі правінцыяльная школа жывапісу (1802—62).
т. 1, с. 477
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АМДУРМА́Н,
горад у Судане, пры зліцці рэк Белы Ніл і Блакітны Ніл. 527 тыс. ж. (1988). Разам з горадам Хартум і Паўн. Хартум утварае адзіны «трайны горад», у якім больш за 1,3 млн. ж. (1988). Гандл.-трансп. цэнтр (гандаль жывёлай, скурамі, тканінамі, гуміарабікам). Тэкст., гарбарная, харч. прам-сць. Ісламскі ун-т. Нац. тэатр. Маўзалей Махдзі Мухамеда Ахмеда.
т. 1, с. 310
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ЗЛАТАУ́СТ,
горад у Расіі, у Чэлябінскай вобл., на р. Ай (Паўд. Урал). Засн. ў 1754, горад з 1865. 201 тыс. ж. (1996). Чыг. станцыя. Цэнтр чорнай металургіі і машынабудавання; дрэваапр., харч. прам-сць; вытв-сць будматэрыялаў. З 19 ст. цэнтр маст. гравюры на метале. Філіял Чэлябінскага тэхн. ун-та. Драм. т-р. Краязнаўчы музей (з 1825).
т. 7, с. 72
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)