Слой рэчыва, якое нацякло на паверхню чаго‑н., расцяклося па чым‑н. Вапнавы нацёк на сцяне пячоры. □ [Валатовіч] пачаў гаварыць, адкалупваючы ў калідоры ад сцяны зацвярдзелыя нацёкі нейкай едкай карычневай фарбы.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Разм. Мнагаслоўна, без толку гаварыць, разважаць аб чым‑н. Разглагольстваваць на абстрактныя тэмы. □ Па вечарах, калі з анямелымі рукамі мы ляжалі на нарах, Эдзік разглагольстваваў аб сіле мастацтва.Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
enthuse[ɪnˈθju:z]v.
1. (about/over)гавары́ць/паво́дзіць сябе́ з энтузія́змам/запа́лам
2. выкліка́ць энтузія́зм/захапле́нне;
They were enthused by the idea. Гэта ідэя захапіла іх.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
depreciate
[dɪˈpri:ʃieɪt]
v.t.
1) зьмянша́ць, зьніжа́ць (ва́ртасьць або́ цану́)
2) абясцэ́ньваць, гавары́ць пага́рдліва, без пава́гі, прымянша́ць (зна́чаньне)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
outspoken
[,aʊtˈspoʊkən]
adj.
гаваркі́, ахво́чы гавары́ць; шчы́ры, адкры́ты
an outspoken person — шчы́ры чалаве́к
outspoken criticism — адкры́тая кры́тыка
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Раздаба́рваць ’размаўляць, балбатаць’ (Нас., Сержп. Казкі), раздабе́рваць ’балбатаць’ (слуц., Бел. дыял.), раздабы́раваць ’гаварыць шмат непатрэбнага, лішняга’ (Мат. Маг. 2), раздаба́рыцца ’разгаварыцца’ (Нас.), раздаба́ра ’балбатун’, раздаба́ры ’доўгая размова пра пустое’ (Нас., Чач.), у дзіцячай фальклорнай рыфмоўцы: «Шарыбары‑расдабары / Белы сняжкі выпадалі…» (Рам. 2), укр.роздоба́рювати, рус.дыял.раздаба́ривать, раздаба́рывать ’весці пустыя размовы’, ’размаўляць’, ’спрачацца’, ’доўга і нудна гаварыць’, раздоба́ривать, растоба́ривать ’балбатаць’. Зыходным з’яўляецца ст.-яўр.daßar (dābhār) ’слова, звестка’, ’рэч, справа’, dibber ’гаварыць’, адкуль яўр.-ням.dabbern, dibbern ’гаварыць’ (Нас., 548; Фасмер, 3, 434; Горбач, Арго, 18). Трубачоў (Дополн., там жа) лічыць самастойным утварэннем з прыстаўкамі раз‑до‑, pac‑то‑ ад асновы бар‑ у рыфмоўцы тары-бары, што падаецца верагодным.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лапата́ць, лапачу, лапочаш, лапоча; незак.
1. Удараць па якой‑н. паверхні, ствараючы аднастайныя прыглушаныя гукі; шалясцець. Лапатаць па вадзе крыламі. Лапочуць сцягі. □ Параход лапатаў пліцамі, часта прыставаў да крутога берага.Грахоўскі.Па страсе лапоча лівень, а побач стогнуць векавыя дрэвы...Грамовіч.Акунёк лапатаў у руках у Гаманька, калючым егерам распускаў спінны плаўнік.Броўка.
2.што і без дап.Разм. Нязвязна, паспешліва гаварыць, расказваць. Галілей суняўся.. і вінавата лапатаў: — Сушыльня... ага... сушыльня...Зарэцкі.Усе жанчыны як па камандзе, перабіваючы адна адну, пачыналі лапатаць, не згаджацца з прамоўцам.Грамовіч.// Невыразна вымаўляць, незразумела гаварыць. [Арынка] нешта лапоча на сваёй дзіцячай мове.«Звязда».//Гаварыць на чужой, незнаёмай для каго‑н. мове. Бег немец з паднятымі рукамі і нешта лапатаў.Чорны.
3.што і без дап.Разм.Гаварыць многа і бесперастанку аб чым‑н. нязначным, пустым; балбатаць, балабоніць. Жанчына жыла адна і любіла збіраць па вёсцы плёткі, — бегала з канца ў канец па хатах, лапатала пра ўсё, што на язык трапляла.Пташнікаў.[Маці:] — О-о, зноў лезе .. ведзьма, Міхаліна. Будзе тут цэлы дзень лапатаць ды падглядваць!Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
го́ласнапрысл
1. laut; hörbar;
гавары́ць го́ласна laut spréchen*;
крыча́ць го́ласна lаut schréien*;
2. (адкрыта, публічна) öffentlich;
заяві́ць го́ласна öffentlich erklären
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
toast, ~u
м. тост;
wznosić toast na cześć kogo — гаварыць (падымаць) тост у гонар каго;
wygłaszać ~y — гаварыць (прамаўляць) тосты;
toast za zdrowie gości — тост за здароўе гасцей
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)