Verbum

абляпі́ць, -ляплю́, -ле́піш, -ле́піць; -ле́плены; зак., каго-што.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Прыстаць, прыліпнуць з усіх бакоў да каго-, чаго-н.; пакрыць усю паверхню.

Гліна абляпіла чаравікі.

Мурашкі абляпілі цукар (перан.: населі кругом).

2. Наклейваючы, пакрыць чым-н.

А. сцены афішамі.

3. перан. Акружыць.

Дзеці абляпілі сані з усіх бакоў.

|| незак. абле́пліваць, -аю, -аеш, -ае.

абчы́сціць, -чы́шчу, -чы́сціш, -чы́сціць; -чы́шчаны; зак.

1. каго-што. Зрабіць чыстым, ачысціць ад бруду, пылу і пад.

А. сцежку ад снегу.

2. што. Зняць налёт з паверхні чаго-н.

А. посуд.

3. што. Зняць скурку, лушпіны і пад.

А. апельсін.

А. бульбіну.

4. перан., каго-што. Абрабаваць, абакрасці, абабраць (разм.).

А. магазін.

|| незак. абчышча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

інтэрні́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак. (спец.).

1. каго-што. У міжнародным праве: пазбавіць (пазбаўляць) свабоды перамяшчэння і выхаду з тэрыторыі краіны (іншаземцаў, грамадзян або суднаў ваюючай краіны да заканчэння вайны), а таксама прымусова затрымаць (затрымліваць) войскі, якія ўступілі на тэрыторыю нейтральнай дзяржавы.

2. каго (што). Падвергнуць (падвяргаць) часоваму арышту, ізаляцыі.

|| наз. інтэрні́раванне, -я, н.

кружы́ць, кружу́, кру́жыш, кру́жыць; кру́жаны; незак.

1. каго-што. Застаўляць рухацца па крузе.

К. у танцы каго-н.

2. Тое, што і кружыцца (у 2 знач.).

Бусел кружыў над старой ліпай.

3. Блукаць, хадзіць, збіўшыся з дарогі.

Тры гадзіны кружыла па сасонніку.

4. Тое, што і кружыцца (у 3 знач.).

На вуліцы кружыла мяцеліца.

|| наз. кружэ́нне, -я, н.

купі́ць, куплю́, ку́піш, ку́піць; ку́плены; зак.

1. каго-што. Набыць за грошы ці за іншыя каштоўнасці.

К. кнігу.

На базары розуму не купіш (прыказка).

2. каго (што). Схіліць на свой бок подкупам, абяцаннямі і пад.; падкупіць.

Справядлівага чалавека не к.

|| незак. купля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. ку́пля, -і, ж. (да 1 знач.) і купля́нне, -я, н. (да 1 знач.).

скаці́ць, скачу́, ско́ціш, ско́ціць; ско́чаны; зак.

1. каго-што. Коцячы па нахільнай паверхні, спусціць.

С. камень з гары.

С. бервяно з калёс.

2. Тое, што і скаціцца (разм.).

С. з гары на мапедзе.

3. каго-што. Коцячы, сабраць у адно месца.

С. круглякі ў кучу.

|| незак. ско́чваць, -аю, -аеш, -ае; наз. ско́чванне, -я, н. (да 1 і 3 знач.).

ступі́ць¹, ступлю́, сту́піш, сту́піць; зак.

1. Зрабіць крок, наблізіцца, падысці да каго-, чаго-н.

Не можа с. колькі крокаў.

С. да акна.

2. Паставіць нагу куды-н., наступіць на каго-, што-н.

С. на змяю.

3. Увайсці куды-н.; апынуцца дзе-н.

Першы раз ступіла ў новую кватэру.

|| незак. ступа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. ступа́нне, -я, н.

сыска́ць, сышчу́, сы́шчаш, сы́шча; сышчы́; сыска́ны; зак.

1. што з каго. Прымусіць вярнуць сабе што-н. пазычанае каму-н.; прымусіць заплаціць.

С. сто рублёў.

Пасвішчаш, пакуль сышчаш (прымаўка).

2. каго-што. Знайсці, адшукаць (разм.).

Чорт сем пар лапцей стаптаў, пакуль такую пару сыскаў (з нар.).

|| незак. сы́скваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. сы́скванне, -я, н. (да 1 знач.).

трэнірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак.

1. каго-што. Навучаючы каго-н., праводзіць сістэматычныя практыкаванні.

Т. хакеістаў.

2. што. Пастаяннай сістэматычнай работай, практыкаваннямі развіваць, умацоўваць што-н.

Т. памяць.

|| зак. натрэнірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны.

|| звар. трэнірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся; зак. натрэнірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся.

|| наз. трэніро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.

увагна́ць, уганю́, уго́ніш, уго́ніць; увагна́ў, -на́ла; угані́; увагна́ны; зак.

1. каго (што) у што. Загнаць унутр.

У. жывёлу ў хлеў.

2. што ў што. З сілай убіць, уткнуць.

У. рыдлёўку ў зямлю.

3. перан., каго (што) у што. Давесці да якога-н. стану (звычайна непрыемнага).

У. у пот.

У. у чырвань.

У. у расходы.

|| незак. уганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.