Бура́н ’моцны вецер; надвор’е, калі дзьме вецер і ідзе снег’ (БРС, Інстр. I). Рус. бура́н, укр. бура́н. Запазычанне з цюрк. моў (тур., тат. buran ’мяцеліца, пурга’). Праабражэнскі, 1, 53; Фасмер, 1, 243–244; Дзмітрыеў, Тюрк. эл., 22; Шанскі, 1, Б, 229; Рудніцкі, 258; Локач, 29. Паводле Шанскага, там жа, бел., укр. бура́н запазычаны непасрэдна з рус. мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
roaring [ˈrɔ:rɪŋ] adj. шу́мны, бу́рны; гу́чны, мо́цны;
a roaring fire аго́нь, які́ бушуе;
roaring applause бу́рныя апладысме́нты
♦
do a roa r-ing trade (in smth.) infml ве́сці бо́йкі га́н даль (чым-н.);
a roaring success ашаламля́льны по́спех
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
trwały
trwał|y
1. трывалы, моцны;
2. устойлівы; працяглы;
~y koler — устойлівы колер;
rośliny ~e — шматгадовыя расліны;
~a ondulacja — перманентная завіўка;
na ~e — назаўсёды
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
stiff
[stɪf]
adj.
1) цьвярды́, нягну́ткі
a stiff collar — цьвярды́ каўне́р
stiff cardboard — нягну́ткі карто́н
2) тугі́
a stiff cord — ту́га наця́гнуты шнуро́к
stiff dough — туго́е це́ста
3) адубяне́лы
He was stiff and sore — У яго́ ўсё це́ла адубяне́ла і ны́ла ад бо́лю
4) наця́гнуты; сухі́
a stiff style — сухі́ стыль
5) заця́ты, упа́рты
a stiff resistance — упа́рты супраці́ў
6) мо́цны, рэ́зкі (пра ве́цер)
7) Figur. цяжкі́, стро́гі
a stiff examination — цяжкі́ экза́мэн
8) суро́вы
a stiff penalty — суро́вае пакара́ньне
9) мо́цны
a stiff drink — мо́цны напо́й
10) informal завысо́кі, непамярко́ўны
a stiff price — высо́кая цана́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
hefty
[ˈhefti]
1.
adj., informal
1) цяжкі́
2) вялі́кі й мо́цны; ве́льмі ду́жы, здараве́нны
3) зна́чны, вялі́кі
a hefty bill (profit) — вялі́кі раху́нак (прыбы́ткі)
2.
adv.
мо́цна
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
заты́каць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Пачаць тыкаць 1.
заты́каць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Пачаць тыкаць 2.
затыка́ць 1, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Незак. да заткнуць.
•••
Вушы затыкаць — старацца не чуць, не слухаць, не звяртаць увагі на тое, што адбываецца.
Хоць (ты) вушы затыкай — пра моцны крык, шум, стукат і пад.
Хоць (ты) нос затыкай — пра цяжкі, непрыемны пах, дух.
затыка́ць 2, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Незак. да заткаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завіру́ха, ‑і, ДМ ‑русе, ж.
1. Моцны вецер розных напрамкаў з сухім снегам; мяцеліца, завея. А завіруха гудзела, памятала гурбы, прыкрывала снегам чорныя галавешкі пажарышча. Лынькоў. Лютавала ранняя суровая зіма: трашчалі марозы, вылі снежныя завірухі. Шамякін.
2. перан. Разм. Неспакой, сумятня, бязладзіца. Ваенная завіруха падхапіла і Ганну, закінула яе ў далёкі ўральскі горад. Марціновіч. Звінелі кілішкі. Пры ўсёй гэтай завірусе пан Чарнецкі аднак не выпускаў з віду сваю дачку. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адчува́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які адчуваецца; здольны выклікаць адчуванне. Недзе далёка зашумеў бор, і па маім твары прабег лёгкі, ледзь адчувальны подых ветру. Ляўданскі. Рыгор уздыхнуў — раптоўная думка, нібы нешта жывое, адчувальнае, стукнула ў сэрца. Краўчанка.
2. Моцны, значны. Партызаны, партызан Беларускія сыны! Былі гэтыя словы.. велінымі ў сваёй мудрай прастаце і.. адчувальнымі ў сваёй спапяляючай нянавісці. Лынькоў. Пры сваіх нязначных стратах партызаны панеслі адчувальны ўдар па ворагу. Барашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крэ́мень, ‑ю, м.
1. Вельмі цвёрды мінерал, разнавіднасць крэменязёму, які раней выкарыстоўвалі для высякання агню (цяпер скарыстоўваецца ў керамічнай і шкляной прамысловасці). Высякаць агонь з крэменю. □ Пахадзіўшы ля камення, адшукаў ён моцны крэмень і нарэзаў ім узоры, а яны — зіхцяць, як зоры. Дубоўка.
2. перан. Пра чалавека з цвёрдым, стойкім характарам. — Вы ў гэтага хлапчука ні аб чым не пытайцеся. Не скажа. Гэта не хлопец, а крэмень. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падзьму́ць, ‑му, ‑меш, ‑ме; ‑мём, ‑мяце; зак.
1. Пачаць дзьмуць. З лесу падзьмуў свежы ветрык. Бядуля. З раніцы захмарылася, падзьмуў моцны вецер. Лось. / у безас. ужыв. Ад ракі падзьмула халадком. Бяганская. І падзьмула свежым раннем, Лугам, соснамі, жыццём! Агняцвет.
2. Дзьмуць некаторы час. [Прыстром] узяў на далонь камяк зямлі, памяў яго, падкінуў угору, нават падзьмуў на яго. Шынклер. — Што, што? — яна падзьмула ў трубку, патрэсла яе, зноў прыклала да вуха. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)