Узаранае поле, узараная глеба. За горкай было крыху незаворанага поплаву, а далей, аж да самай вёскі, ішла ралля.Кулакоўскі.Над свежай раллёй каркала і круцілася, ходзячы за плугамі, вараннё.Краўчанка.Вязнучы ў свежай раллі, хлопчыкі рухаліся павольна.Курто.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ранава́та, прысл.
Разм.Крыху рана. — Ці не ранавата, Іван Нічыпаравіч, — гаварыў Барташэвіч, устаючы з пасцелі. Апіраючыся на палку, ён прайшоўся па склепе.Якімовіч.— А курыць, брат, яшчэ ранавата, — сур’ёзна сказаў Толя заўчаснаму кавалеру, які і так зачырванеўся да вушэй.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
старо́ста, ‑ы, ДМ ‑у, м.
Гіст. У Вялікім княстве Літоўскім і феадальнай Польшчы — службовая асоба, якая ўзначальвала адміністрацыю павета або ваяводства. Крыху пазней .. [Слонім] стаў каралеўскай эканоміяй, тут жыў каралеўскі намеснік — староста.«Помнікі».Князь аддаў загад старасту арыштаваць хлопца.Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
схітры́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.
Пайсці на хітрасць, зманіць. [Рыбак:] — Слухай. Ты паслухай мяне. Калі мы .. [паліцаяў] не падман[ё]м, не схітрым, яны нас закатуюць.Быкаў.— Што з табой? Ты нечым усхваляваны? — запытала ў мяне мама .. — Галава крыху баліць, — паспрабаваў схітрыць я.Бяганская.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ту́лава, ‑а, н.
Цела чалавека або жывёліны без галавы і канечнасцей. Стома ўсё больш абцяжарвала рукі, тулава, але .. [Васіль] не паддаваўся.Мележ.Цяпер .. [Чарнавус] падаўся тулавам крыху ўперад, падрыхтаваўся слухаць: цікава ўсё ж такі, што будзе гаварыць новы старшыня, чым здзівіць?Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хамуці́на, ‑ы, ж.
Мяккі валік з лямцу, які прымацоўваецца пад клешчы хамута, каб яны не націралі шыю каню. Крыху супакоіўшыся, .. [стары] падышоў да мокрага напалоханага каня, пагладзіў яго па шыі, потым выцягнуў з-пад хамуціны грыву, праверыў супоню, адпусціў церассядз[ёлак.]Ляўданскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Gräte
f -, -n ко́стка ры́бы
sich an éiner ~ verschlúcken — падаві́цца [удаві́цца] ры́бінай ко́сткай
◊ ein Paar ~n zusámmenbringen* — ≅ сабра́ць сяку́ю-таку́ю капе́йку, кры́ху ўзбі́цца на гро́шы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
надарва́ць
1. (крыхупадзерці) ánreißen*vt;
2.перан. (пашкодзіць) sich (D) durch Überánstrengung Scháden hólen; überánstrengen vt;
надарва́ць го́лас séine Stímme überánstrengen;
◊
надарва́ць жыво́т (ад сме́ху) разм. sich den Bauch halten* vor Láchen, sich krank [schief] láchen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
перагну́цьсов., в разн. знач. перегну́ть;
п. ліст жале́за папала́м — перегну́ть лист желе́за попола́м;
ён ~ну́ў у сваі́х патрабава́ннях — он перегну́л в свои́х тре́бованиях;
◊ п. па́лку — перегну́ть па́лку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чым¹, злуч.
1.злуч. параўнальны. Ужыв. для сувязі параўнальных сказаў і членаў сказа са значэннем параўнання, супастаўлення, якія паясняюць у галоўным сказе прыслоўе ці прыметнік у форме вышэйшай ступені параўнання.
Лепш ехаць, чым ісці.
Я крыху дужэйшы, чым ты думаеш.
2.злуч. супастаўляльны. Падпарадкоўвае даданыя супастаўляльныя сказы і часткі сказа пры суадносным слове «тым» у галоўным сказе.
Чым хутчэй імчыцца аўтамабіль, тым далей павінны свяціць яго фары.
3. Уваходзіць у склад састаўнога непадзельнага злучніка «перш чым», пры дапамозе якога падпарадкоўваюцца даданыя часавыя сказы.
Перш чым есці, трэба мыць рукі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)