гінагене́з
(ад гіна- + -генез)
форма размнажэння, пры якой пасля пранікнення спермія ў яйцаклетку іх ядры не зліваюцца і ў развіцці ўдзельнічае толькі ядро яйцаклеткі (проціл. андрагенез).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Вясе́нка, вясенька (КТС) — памяншальна-ласкальная форма, утвораная пры дапамозе суф. ‑к‑a ад вясна́ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дяхто́ль ’дзяцел’ (Сл. паўн.-зах.). Няяснае слова. Магчыма, нейкая экспрэсіўная і кантамінаваная форма да дзя́цел.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Зівачы́, зівачэ́ анат. ’міндаліны’ (Сл. паўн.-зах.). Ад зеў з суф. ‑ач (форма мн. л.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Курашэ́сь ’курасадня’ (Касп.). Да кура (гл.) і шост (гл.). Ад апошняга, магчыма, зборная форма *шэсць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мясце́рыцца ’прыстройвацца, прыладжвацца’ (ушац., Нар. сл.). Скажоная на рускі лад форма бел. майстравицца ’тс’ (ТСБМ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паўдзе́нне ’поўдзень’ (Нас., Касп.). Прасл. форма была б роlъ dьnьje. Да паў- і дзень (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паўзо́ры ’стужкі, шнуркі’ (іўеў., Сцяшк. Сл.) — скажоная форма пад уплывам лексемы ўзбры. Да паўрбзы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
узор, прыклад, мерка, лад, манер, мадэль, форма, норма, стандарт, тып; капыл, фасон, шаблон, штамп, трафарэт, схема, аршын, метр (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
закры́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад закрыць.
2. у знач. прым. Які мае дах, сцены; крыты. Закрыты вазок. □ Малако прывезлі ў закрытай зялёнай машыне. Пальчэўскі.
3. у знач. прым. Не для ўсіх даступны. Закрыты партыйны сход. Закрыты конкурс.
4. у знач. прым. Скрыты, не яўны; унутраны. Закрытая форма туберкулёзу.
•••
Закрытае галасаванне гл. галасаванне.
Закрытае мора гл. мора.
Закрытае пісьмо гл. пісьмо.
Закрытая навучальная ўстанова гл. установа.
Закрыты склад гл. склад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)