бесталко́ўшчына, ‑ы, ж.
Адсутнасць толку, парадку ў чым‑н.; дрэнная арганізацыя якой‑н. справы; бесталковіца. Што б ён [Гаварушка] хаця сказаў? Сказаў бы: сабатаж там, дзе пануе бесталкоўшчына, дзе скавана ініцыятыва мае, дзе людзі ператвораны ў сляпых выканаўцаў. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інкрымінава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак. і незак., што, каму-чаму.
Абвінаваціць (абвінавачваць), прад’явіць (прад’яўляць) каму‑н. абвінавачванне ў чым‑н. Інкрымінаваць каму‑н. пакражу. □ [Шыковічу] страшэнна хацелася хутчэй заглянуць у справу — што і як там інкрымінуюць мёртваму Савічу? Шамякін.
[Ад лац. incriminare — абвінавачваць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
іржаві́нне і ржаві́нне, ‑я, н.
Абл. Балота з іржавай вадой. У ржавінні па калені Стаялі, моклі лазнякі. Танк. — А там, дзе ёсць жалезная руда і вада афарбавана ў іржавы колер, то такое балота па-нашаму — іржавінне. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзе-нідзе́, прысл.
Месцамі, сям-там. Сцежкамі да гумнаў праходзілі мужчыны. І толькі дзе-нідзе свяціўся ў хаце спознены агеньчык. Брыль. Наўкол, як акінуць вокам, зелянеў луг, ляжалі роўнымі радамі пракосы. Дзе-нідзе паміж імі паблісквала вада. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адкасі́цца, ‑кашуся, ‑косішся, ‑косіцца; зак.
Разм.
1. Закончыць касьбу.
2. Кінуць касіць, перастаць працаваць на касьбе па нейкіх прычынах. Ну, дзе там ужо.. [Дзядзьку Еўтуху]: стары, адкасіўся чалавек. Бялевіч.
3. Косячы, прайсці пэўную адлегласць. Адкасіцца ад мяжы на дзесяць крокаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заняво́лены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад заняволіць.
2. у знач. наз. заняво́лены, ‑ага, м. Той, хто знаходзіцца ў няволі, заняволенні. Дрот калючы, дрот высокі. Каты лютыя пільнуюць. Дзень і ноч там у засценках Заняволеных катуюць. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згубі́цель, ‑я, м.
Той, хто губіць, загубіў каго‑, што‑н. — Слухаеш, што там у вас у сям’і гавораць. Што я гад, што я згубіцель. Чорны. Акрамя насякомых — згубіцеляў лесу, ёсць у дрэў і сябры, іх верныя абаронцы. Гавеман.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спавясці́ць, ‑вяшчу, ‑вясціш, ‑вясціць; ‑вясцім, ‑весціце; зак., каго-што, аб чым і з дадан. сказам.
Тое, што і апавясціць. [Пан Юры:] — Накрыйся, кажу табе. Ідзі ў чалядню. Папрасі там гарэлкі. І аўса каню. — Не, — сказаў мужык. — Загадана яшчэ спавясціць... Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стая́лы, ‑ая, ‑ае.
Не праточны. Каля стаялых азярын засвяціліся залацістыя шарыкі вербалозу. Даніленка. // Які страціў свежасць ад працяглай і доўгай нерухомасці. Стаялы квас. / у вобразным ужыв. [Творчая думка] Не хоча спыніцца ў стаялай вадзе, хоць там і люструюцца зоры. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
укра́дзены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад украсці.
2. у знач. прым. Здабыты крадзяжом, прысвоены цішком. [Тварыцкі:] «Можа яны там хавалі ўкрадзеныя грошы?» Чорны. Так ваяўнікі і не агледзеліся, як ад украдзенай авечкі не засталося і следу. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)