ула́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак.

1. што. Давесці да шчаслівага, жаданага канца якую‑н. справу. Антось і Ганна не знаходзяць, Што адказаць і што парадзіць І як пытанне гэта ўладзіць. Колас. — Я быў у лагеры, рускі, — кажа [базар] мне з відавочным задавальненнем, што ўсё яму давялося ўладзіць. — Ты будзеш тут, пакуль не паправішся... Ракітны. [Валерый] згадзіўся з’ездзіць у горад, уладзіць тое-сёе за прараба і запасціся бланкамі для справаздач. Б. Стральцоў. // Узгадніць, прымірыць, ліквідаваць (разыходжанні, супярэчнасці, непаразуменні і пад.). Сто чалавек — калектыў не маленькі. Каб усе працавалі ў поўную сілу, трэба і паставіць кожнага на сваё месца, і памагчы, калі спатрэбіцца, і канфлікт часам уладзіць. Палтаран. // з чым і без дап. Узяць на сябе вырашэнне чаго‑н., забеспячэнне чым‑н. [Гэля:] Зойдзем, Рыгор... Табе далёка ісці дамоў... Я ўладжу з начоўкаю. Гартны. [Галай:] — А што, каб табе тут астацца? Мясціны ціхія, а людзі добрыя. Га? Наконт кватэры не турбуйся, уладжу. Асіпенка.

2. каго. Стварыць неабходныя ўмовы для жыцця, існавання; уладкаваць. Гвозд запытаўся, ці добра яго, Зыбіна, уладзілі, якая ў яго кватэра, якая зарплата. Мележ.

3. каго. Разм. Змясціць, прыстроіць каго‑н. куды‑н.; даць месца для жылля і пад. Уладзіць хворага ў шпіталь. Уладзіць на кватэру. □ Муж палажыў .. [хворую жонку] ў бальніцу, дзяцей уладзіў у школу-інтэрнат... Лужанін. // Дапамагчы паступіць на работу, вучобу. Дзевяць дзён пайшло на тое, каб уладзіць Рыгора на працу. Гартны.

4. каго-што. Зручна размясціць, палажыць, паставіць і пад. Лёгка адкінуў [Васіль] ад другіх адну калоду, уладзіў, каб не круцілася, замахаў сякерай. Мележ. Джвучка адхінуўся ад стала і ўладзіў локці на падаконнік. Пташнікаў.

5. што. Разм. Арганізаваць якое‑н. мерапрыемства.

6. каму. Разм. Унаравіць, дагадзіць. [Іван Трахімавіч:] — Нешта я не памятаю ніводнага выпадку, каб табе ўладзіла хоць адна краўчыха. Корбан.

7. што. Разм. Прывесці ў належны парадак; наладзіць як след. Няма нікому забароны Уладзіць дом свой, дабрабыт. Май, васпан, толькі розум, спрыт І не выходзь з граніц закону. Колас. // Наладзіць, зрабіць прыгодным для работы, карыстання. [Крэмез:] — Станок уладзілі, а хлопцы ў мяне цяпер, як шалёныя, працуюць. Шынклер.

8. Разм. Паспець прыйсці, прыехаць куды‑н. у пэўны час, момант. Ехаў [Іван] дамоў і ўладзіў якраз на рада[ў]ніцу. Кудравец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Recht

n -(e)s, -e

1) пра́ва, зако́н;

~ auf rbeit пра́ва на пра́цу;

von ~s wgen на падста́ве зако́на;

~ hben мець ра́цыю;

j-m ~ gben* прызнава́ць чыр-н. справядлі́васць [пра́ўду, слу́шнасць];

wder das ~ процізако́нна, супрацьзако́нна;

~ sprchen* судзі́ць, выно́сіць прыгаво́р [прысу́д];

j-m die bürgerlichen ~e berkennen* пазба́віць каго́-н. грамадзя́нскіх право́ў;

lle ~e vrbehalten* без пра́ва перавыда́ння (надпіс на адвароце тытульнага ліста нямецкіх кніг);

im ~ sein мець ра́цыю; у адпаве́днасці з зако́нам;

das ~ mit Füßen trten* зневажа́ць правы́

2) пра́ўда, слу́шнасць;

etw. zu [für] ~ erknnen* лічы́ць што-н. пра́вільным [слу́шным]

~ muss doch ~ bliben* зако́н ёсць зако́н;

wo nichts ist, hat auch der Kiser sein ~ verlren ≅ як няма́, дык няма́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

als

cj

1) калі́, у той час як

er fuhr erst auf rlaub, ~ sine rbeit bendet war — ён пае́хаў у адпачы́нак то́лькі тады́, як зако́нчыў сваю́ пра́цу

2) у вы́глядзе, у я́касці

er ist ~ Lhrer tätig — ён працу́е наста́ўнікам

~ Bispiel denen — служы́ць [быць] пры́кладам

3) пасля параўнальнай ступені

er ist größer ~ ich — ён бо́льшы за мяне́

4) напры́клад

verschedene rsachen, ~… — ро́зныя прычы́ны, напры́клад…

5) пасля адмоўя як, акрамя́

kin nderer ~ du — ні́хто другі́, акрамя́ цябе́

6)

~ dass — каб

sowhl… ~ auch — як…, так i; такса́ма…, як

~ ob, ~ wenn, ~ wie — як бы́ццам бы

er tut ja so, ~ ob [wenn] nichts geschhen wäre — ён паво́дзіць сябе́ так, ні́бы нічо́га не зда́рылася

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

start

[stɑ:rt]

1.

v.i.

1) пачына́цца

The play started at nine — П’е́са пачала́ся а дзявя́тай

2) ру́шыць, адыхо́дзіць

The train started on time — Цягнік адыйшо́ў у пару́

3) усхо́пвацца; уздры́гваць

He started in surprise — Ён уздры́гнуў ад нечака́насьці

2.

v.t.

1) пачына́ць

to start work — пача́ць пра́цу

to start an argument — пача́ць спрэ́чку

to start a fire — распалі́ць во́гнішча

He started his son in business — Ён дапамо́г сы́ну пача́ць бі́знэс

2) пуска́ць у рух, запуска́ць, стартава́ць

to start the engine — запусьці́ць мато́р

3) спу́джваць

to start a rabbit — спу́дзіць за́йца

3.

n.

1) пача́так -ку m.

2) Sport старт -у m., лі́нія ста́рту

3) уздры́гваньне n.; падско́к -у m.

to wake up with a start — прахапля́цца, рапто́ўна прачына́цца

4) Figur. штуршо́к -ка́ m., дапамога f.

to give someone a start — дапамагчы́ каму́ пача́ць не́шта

He started out to write a book — Ён узя́ўся піса́ць кні́гу

- start up

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

light

I [laɪt]

1.

n.

1) сьвятло́ n., аго́нь -ня́ m.

2) асьвятле́ньне

3) дзённае сьвятло́; сьвіта́нак, зо́лак -ку m.

4) прасьве́т -у m.

5) сьветлафо́р -у m.

6) Figur. ве́да f.; інфарма́цыя f.; выясьне́ньне n.

2.

adj.

сьве́тлы; я́сны

light blue — сьве́тла-сі́ні

3.

v.t. (lighted or lit)

1) запа́льваць

2) асьвятля́ць

4.

v.i.

1) загара́цца, запа́львацца

2) разьясьня́цца

3) сьвяці́ць

4) ажыўля́цца; сьвяці́цца (пра во́чы)

- bring to light

- in the light

- see the light

- throw light on

- shed light on

- come to light

II [laɪt]

adj.

1) лёгкі, лёгенькі

a light rain — лёгкі дождж

a light sleep — нямо́цны сон

2) нецяжкі́, лёгкі (пра пра́цу); лаго́дны, лёгкі (пра ка́ру)

3) лёгкі, вясёлы

light reading — чыта́ньне для прые́мнасьці, лёгкае чыта́ньне

4) нязна́чны

light losses — нязна́чныя стра́ты

5) ры́хлы, пяшча́ны, лёгкі (пра гле́бу)

6) нямо́цны (пра віно́); нятлу́сты, малакаляры́йны (пра е́жу)

7) Milit. лёгкі о́ньніца); мало́га калі́бру

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

pay

I [peɪ]

1.

v., paid, paying

1) плаці́ць

to pay too much — пераплаці́ць

2) апла́чваць

Pay your way — Аплацеце даро́гу

3) выпла́чваць

to pay a debt — вы́плаціць доўг

4)

а) дава́ць, рабі́ць, выка́зваць

to pay attention — зварача́ць ува́гу

б) to pay compliments — рабі́ць камплімэ́нты

to pay respects — вы́казаць паша́ну

to pay a visit — наве́даць

5) апла́чвацца

it wouldn’t pay me to take this job — Мне б не аплаці́лася ўзя́ць гэ́тую пра́цу

6) дава́ць дахо́д

The stock pays me four per cent — А́кцыі даю́ць мне чаты́ры працэ́нты дахо́ду

2.

n.

а) пла́та, вы́плата f.

б) зарабо́тная пла́та, заро́бак -ку m., пэ́нсія f.

rate of pay — вышыня́ заро́бку

3.

adj.

1) пла́тны (напр. тэлефо́н)

2) рэнта́бэльны, дахо́дны, прыбытко́вы; мэтазго́дны ў гаспада́рчых адно́сінах

a pay lode — прыбытко́вая ру́дная жы́ла

- in the pay of

- pay back

- pay for

- pay in

- pay off

II [peɪ]

v.

смалі́ць (дно чаўна́, карабля́; кана́т)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

to1 [tu:, tʊ, tə] prep.

1. (выражае напрамак) у, на, да;

to London у Ло́ндан;

go to work е́хаць на пра́цу;

go to the doctor ісці́ да до́ктара;

2. (выражае адлегласць) да;

Is it far to town? Ці далёка да горада?

3. (пра час) без;

ten minutes to five без дзесяці́ (хвілі́н) пяць

4. (перадаецца дав. склонам);

I am grateful to my friend. Я удзячны майму сябру.

5. (перадае прыналежнасць);

a key to the door ключы́ ад дзвярэ́й;

words to a tune сло́вы на маты́ў

6. (перадае параўнанне);

compared to me у параўна́нні са мно́ю

7. (выражае ступень або мяжу чаго-н.) на;

torn to pieces разарва́ны на кава́лкі;

from bad to worse усё горш і горш

8. (выражае адказ на што-н. або ацэнку чаго-н.) на, да;

an answer to my letter адка́з на мой ліст;

deaf to entreaty глухі да про́сьбы

9. (выражае вынік або рэакцыю);

move smb. to tears даве́сці каго́-н. да слёз;

to my surprise мне на здзіўле́нне;

to no avail дарэ́мна

10. (выражае прапорцыі або суадносіны) на;

This car does 30 miles to the gallon. Гэтая машына робіць 30 міль на галон.

11. (паказвае на адпаведнасць чаму-н.);

to my knowledge нако́лькі я вéдаю

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прыня́ць, прыму́, пры́меш, пры́ме; прыня́ў -няла́, -ло́; прымі́; прыня́ты; зак.

1. каго-што. Прыбраць, занесці, пераставіць у іншае месца.

П. посуд у шафу.

2. каго-што. Узяць, атрымаць тое, што хто-н. дае, перадае, здае; узяць у сваё распараджэнне.

П. тэлеграму. П. тавар.

Камісія прыняла новы дом.

3. што. Узяць пад сваё кіраўніцтва, заняць (якую-н. пасаду).

П. брыгаду. П. пост дырэктара.

4. каго (што). Уключыць у склад чаго-н., дапусціць да ўдзелу ў чым-н.

П. на працу. П. у інстытут.

5. каго (што). Дапусціць, пусціць да сябе з якой-н. мэтай (для размовы, для агляду, у якасці госця, жыльца і пад.).

П. пасла. П. наведвальніка. П. гасцей.

Урач прыняў хворую.

Добра п. каго-н. (добра аднесціся, добра сустрэць).

6. што. Успрыняць.

П. вестку без энтузіязму. П. да ведама што-н. П. на свой рахунак што-н. (як што-н., што адносіцца да сябе). П. да сэрца што-н.

7. што. Згадзіцца з чым-н., аднесціся да чаго-н. станоўча.

П. параду. П. чыё-н. запрашэнне.

8. што. Зацвердзіць, галасаваннем выразіць згоду з чым-н.

П. закон. П. пастанову.

Праект прыняты.

9. што. Выканаць, ажыццявіць (тое, што выражана наступным назоўнікам).

П. рашэнне (рашыць). П. смерць (памерці). П. прысягу. П. меры. П. на сябе абавязак штон. зрабіць.

10. што. Стаць уладальнікам якога-н. звання, сану, падданым (якой-н. дзяржавы).

П. беларускае грамадзянства.

11. што. Набыць які-н. выгляд, асаблівасці.

П. позу.

Столік прыняў выгляд чарцёжнага стала.

12. што. Падвергнуць сябе якой-н. гігіенічнай, лячэбнай працэдуры.

П. душ. П. курс лячэння.

13. што і чаго. Выпіць, праглынуць (лякарства).

П. мікстуру.

14. каго-што і за каго-што. Прызнаць, палічыць.

П. каго-н. за іншага.

15. Прасунуцца трохі ў якім-н. напрамку (разм.).

Калона прыняла ўправа.

16. што. Зразумеўшы, паўтарыць (спец.).

П. сігнал.

17. каго (што). Аказаць дапамогу пры родах.

П. дзіця.

Прыняць бой — не ўхіліцца ад бою, што ўзнік па ініцыятыве праціўніка.

Прыняць ласку — аказаць гонар, уважыць (зайшоўшы, завітаўшы і пад.).

Прыняць экзамен (залік і пад.) у каго — правесці вучэбную праверку.

|| незак. прыма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прыма́нне, -я, н., прыём, -у, м. (да 2, 4, 5, 13 і 16 знач.), прыёмка, -і, ДМ -мцы, ж. (да 2 знач.; спец.) і прыня́цце, -я, н. (да 2, 3, 8—11, 14 і 16 знач.).

Гасцінны прыём.

Тэлеграфістка перайшла на прыём.

Прыёмка тавараў.

Прыняцце рэзалюцыі.

|| прым. прыёмачны, -ая, -ае (да 1 знач.) і прыёмны, -ая, -ае (да 1,4 і 5 знач.).

Прыёмачная камісія (якая прымае гатовы аб’ект). Прыёмны пункт.

Прыёмная радыёстанцыя.

Прыёмныя экзамены.

Прыёмная камісія (якая прымае абітурыентаў; у 2 знач.). Прыёмны дзень.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

себя́ мест. возвратное в род., вин. сябе́ (дат., предл. сабе́, твор. сабо́й, сабо́ю);

у себя́ у сябе́;

вне себя́ не по́мнячы сябе́;

како́в он из себя́ які́ ён з вы́гляду (сабо́й, сабо́ю);

к себе́ а) к сабе́, да сябе́;

дверь открыва́ется к себе́ дзве́ры адчыня́юцца к сабе́ (да сябе́); б) да сябе́;

дире́ктор ушёл к себе́ дырэ́ктар пайшо́ў да сябе́;

от себя́ ад сябе́;

по себе́ а) па сабе́;

он вы́брал рабо́ту не по себе́ ён вы́браў пра́цу не па сабе́; б) пасля́ сябе́;

они́ оста́вили по себе́ до́брую па́мять яны́ пакі́нулі пасля́ сябе́ до́брую па́мяць;

сам по себе́ сам па сабе́;

про себя́ сам (сама́) сабе́;

чита́ть про себя́ чыта́ць сам (сама́) сабе́;

ду́мать про себя́ ду́маць сам (сама́) сабе́;

не по себе́ нядо́бра;

себе́ на уме́ скры́тны, хітрава́ты, хі́тры, хітру́н;

само́ собо́й само́ сабо́й;

прийти́ в себя́ а) (после обморока) ачу́цца; б) (опомниться) апо́мніцца, апа́мятацца;

вести́ за собо́й ве́сці за сабо́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

fling

[flɪŋ]

1.

v.t. flung

1) кі́даць; шпурля́ць

to fling someone into jail — кі́нуць каго́ ў турму́

to fling fresh troops into a battle — кі́нуць сьве́жыя аддзе́лы ў бой

to fling a stone — шпурну́ць ка́мень

2) пазіра́ць з пага́рдай, кіда́ць пага́рдлівы по́зірк

3)

а) кі́даць аб зямлю́, валі́ць; скіда́ць

the horse flung his rider — конь скі́нуў ездака́

б) (out) брыка́ць

4) кіда́ць (цень), напаўняць, по́ўніць (па́хам, гу́камі)

The flowers fling their fragrance around — Кве́ткі напаўня́юць паве́тра па́хам

5) уклада́ць, аддава́ць

To fling all energies — аддава́ць усе́ сілы, акуну́цца з галаво́ю пра́цу)

2.

v.i.

1) кі́дацца, выбяга́ць, выско́кваць

She flung out of the room — Яна́ вы́бегла з пако́ю

2) пачына́ць свары́цца, ла́яцца

3.

n.

1) кідо́к -ка́ m., по́швырак -ка m.

2) гуля́ньне n., прые́мнае ба́ўленьне ча́су

to have one’s fling — нагуля́цца, прые́мна паба́віцца

to have a fling with someone — мець рама́н з кім

3) зьнява́жлівая заўва́га; крыты́чныя напа́дкі

to have a fling at —

а) паспрабава́ць рабі́ць

б) пага́рдліва або́ зьнява́жліва выка́звацца

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)