наро́дны, -ая, -ае.
1. гл. народ.
2. Які належыць усяму народу, дзяржаўны.
Народная гаспадарка
3. Цесна звязаны з народам, уласцівы духу народа, яго культуры, светапогляду.
Народная паэзія.
4. У складзе некаторых назваў устаноў, арганізацый, пасад.
Н. суд.
Н. кантроль.
5. У складзе ганаровых званняў якія надаюцца дзеячам культуры.
Н. паэт. Н. мастак.
|| наз. наро́днасць, -і, ж. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шавялі́цца несов.
1. шевели́ться;
лі́сце на дрэ́вах шаве́ліцца — листва́ на дере́вьях шеве́лится;
2. (суетливо передвигаться) копоши́ться;
у мура́шніку шаве́ляцца мура́шкі — в мураве́йнике копоша́тся муравьи́;
3. перен. (проявлять активность) приходи́ть в движе́ние; начина́ть де́йствовать; шевели́ться;
наро́д шаве́ліцца — наро́д прихо́дит в движе́ние;
4. перен. (появляться) шевели́ться;
у душы́ шаве́ляцца сумне́нні — в душе́ шевеля́тся сомне́ния
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ні́ўхі, ‑аў; адз. ніўх, ‑а, м.; ніўхка, ‑і, ДМ ‑хцы; мн. ніўхкі, ‑хак; ж.
Народ, які жыве па ніжняму цячэнню Амура і на востраве Сахалін (устарэлая назва — гілякі).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няўто́мны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і нястомны. Дзень добры, народ беларускі, няўтомны ў працы. Пушча. Творчасць — перш за ўсё настойлівая праца, няўтомныя пошукі, пакуты і радасці знаходак. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
македо́нцы, ‑аў; адз. македонец, ‑нца, м.; македонка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. македонкі, ‑нак; ж.
Паўднёваславянскі народ, які складае асноўнае насельніцтва югаслаўскай Македоніі, некаторых раёнаў грэчаскай Македоніі і Балгарыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маркетры́, нескл., н.
Від дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва, пры якім прадмет упрыгожваецца паборам наклееных фігурных пласцінак з розных народ дрэва, слановай косці, металу і пад.; упрыгожанне, малюнак з такіх пласцінак.
[Фр. marqueterie ад marqueter — спярэшчваць плямамі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ідэнты́чны, ‑ая, ‑ае.
Кніжн. Такі самы, аднолькавы, раўназначны. Ідэнтычныя ўмовы. Ідэнтычныя па значэннях словы. □ Народ і нацыя. Мы рэдка задумваемся над тым, што гэта катэгорыі далёка не ідэнтычныя. Бярозкін.
[Ад лац. identicus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гераі́зм, ‑у, м.
Праяўленне мужнасці, стойкасці, самаадданасці ў імя высокай мэты; доблесць, геройства. Працоўны гераізм савецкіх людзей. У барацьбе з нямецкімі фашыстамі беларускі народ праявіў масавы гераізм і самаахвярнасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сама́лі і самалі́, нескл.; адз. сама́лі і самалі́, нескл., м. і ж.
1. Народ, які жыве на паўвостраве Самалі ў Афрыцы.
2. у знач. нескл. прым. Мова народа самалі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
у́льчы, ‑аў; адз. ульч, ‑а, м.; ульчанка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. ульчанкі, ‑нак; ж.
Народ тунгуса-манчжурскай моўнай групы, які жыве ў Хабараўскім краі ў раёне ніжняга Амура.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)